راه های فقهی رهایی از مخالفت با احکام شرع صفحه 123

ص:136

نعم قد یناقش فیما عدوّه من هذا الباب من الحیل لنکاح امرأه واحده ذات عدّه جماعه فی یوم واحد... لعدم تمامیه الفرض اوّلا عندنا، لاشتراط صحه الطلاق بکونه من غیر طهرالمواقعه، نعم قدیتم ذلک عند العامه، القائلین بعدم اشتراط ذلک.(1)

بله، در حیله ای که برای نکاح جماعتی با یک زن در یک روز بیان شده است مناقشه شده است... به خاطر این که اوّلا این فرض نزد ما صحیح نیست؛ زیرا صحت طلاق، مشروط است به این که طلاق زن در زمان پاک بودن از خون حیض که نزدیکی با او در آن صورت نگرفته باشد، انجام پذیرد. بله، از نظر عامّه، چنین فرضی درست است، زیرا آنان چنین شرطی را قائل نیستند.

بنابراین، صاحب جواهر مانند صاحب مفاتیح و صاحب حدائق این حیله را صحیح نمی داند و اثری را بر آن مترتب نمی کند. در بیان ضابطۀ عدم صحت چنین حیله ای می توان گفت که چون با این حیله موضوع حکم تغییر نمی کند، حکم قبلی به قوت خود باقی است.

مبحث نهم: حیله در باب وکالت

گفتار اول: ماهیت و حقیقت وکالت

مرحوم اصفهانی در تعریف وکالت می نویسد:

هی تولیه الغیر فی إمضاء أمر، أو استنابته فی التصرّف فیما کان له ذلک.(2)

ولی قرار دادن شخص دیگر را در انجام کاری یا نایب گرفتن او در تصرف در چیزی که او حق تصرف دارد را وکالت گویند.