راه های فقهی رهایی از مخالفت با احکام شرع صفحه 293

ص:306

بخش سوم: حیله های ربای معاملی

اشاره

حیله های ربای معاملی عبارتند از:

1. ضمیمه کردن غیر جنس به ثمن یا مثمن؛ 2. واسطه قرار دادن کالای غیر هم جنس؛ 3. هبۀ طرفینی؛ 4. هبۀ زیادی؛ 5. قرض و ابراء؛ 6. صلح مقدار زائد.

حیله های ربای معاملی

ربای معاملی آن مقدار اضافه ای است که در معامله دو متاع هم جنس با شرایط خاصی گرفته می شود.

همان گونه که فقیهان به تبعیت از روایات، ربا را به ربای معاملی و ربای قرضی تقسیم کرده اند، حیله های ربا نیز به حیله های ربای معاملی و حیله های ربای قرضی تقسیم می شوند. در این بخش، هر یک از حیله های ربای معاملی را به صورت جداگانه بررسی می کنیم.