- پیش گفتار 1
- اشاره 5
- الف) بلوغ در لغت 9
- اشاره 9
- ب) احتلام و حُلم در لغت 12
- ج) ادراک در لغت 15
- جمع بندی 17
- الف) عرف عام 18
- ب) عرف خاص 20
- نتیجۀ کلی 24
- الف) تمییز 26
- اشاره 26
- ب) رشد 28
- نتیجه 31
- 1. بلوغ نکاح 32
- اشاره 32
- اشاره 32
- احتمال اول 33
- احتمال دوم 35
- 2. بلوغ حُلُم 36
- 3. بلوغ اشُدّ 38
- نتیجه 40
- تنبیه اول: تعابیر فقها از بلوغ 41
- تنبیه دوم: طریقت یا موضوعیت امارات بلوغ 44
- تنبیه سوم: عمومیت معنای لفظ صبی 46
- تنبیه چهارم: فرق بین احکام شرعی از حیث موضوع 47
- تنبیه پنجم: تأسیس اصل در مسئله 49
- اشاره 51
- نشانه های طبیعی 53
- اشاره 53
- الف) نشانه های مشترک 55
- ب). نشانه های اختصاصی 58
- اشاره 61
- مقدمه 63
- دلیل اول 65
- گفتار اول: ادلۀ اثبات تکلیف بر دختران با رویش موی زهاری 65
- اشاره 65
- اشاره 65
- بررسی دلیل اول 66
- دلیل سوم 67
- دلیل دوم 67
- نتیجه 75
- گفتار دوم: شمول این علامت نسبت به دختران 77
- دلیل اول 77
- اشاره 77
- اشاره 77
- اشاره 78
- دلیل دوم 78
- دلیل سوم 78
- بررسی دلیل اول 78
- بررسی دلیل سوم 79
- تنبیه: وجه اعتبار خشونت در موی زهاری 80
- گفتار سوم: رویش موی زهاری؛ 81
- اشاره 81
- قول اول 82
- قول دوم 84
- نتیجه 86
- گفتار چهارم: اختصاص رویش مو به عانه 87
- اشاره 87
- ادلۀ اختصاص 88
- اشاره 91
- مقدمه 93
- گفتار اول: نسبت احتلام و خروج منی 95
- گفتار دوم: ادلۀ ثبوت تکلیف بر دختران با خروج منی 99
- اشاره 99
- دلیل اول 100
- دلیل دوم 101
- اشاره 102
- کلام صاحب جواهر و بررسی آن 108
- نتیجه 109
- دلیل پنجم 110
- دلیل چهارم 110
- گفتار سوم: ادلۀ منکرین اماریت احتلام در دختران 112
- اشاره 112
- دلیل اول 112
- بررسی دلیل اول 112
- دلیل دوم 113
- بررسی دلیل دوم 113
- اشاره 113
- دلیل سوم 114
- اشاره 114
- اشاره 114
- دلیل چهارم 114
- بررسی دلیل سوم 114
- بررسی دلیل چهارم 115
- اشاره 116
- دلیل پنجم 116
- بررسی دلیل پنجم 117
- نتیجه 118
- 1. خروج منی در وقت امکان 119
- گفتار چهارم: خصوصیات و شرایط اماریت خروج منی 119
- اشاره 119
- 2. فعلیت خروج منی 121
- 3. خروج از محل متعارف 125
- 4. اقتران به شهوت 125
- اشاره 129
- مقدمه 131
- گفتار اول: ادلۀ ثبوت تکلیف بر دختران با حیض 133
- دلیل دوم 133
- اشاره 133
- دلیل اول 133
- نتیجه 140
- تنبیه: اعتبار وقت امکان در حیض 141
- گفتار دوم: حیض نشانۀ بلوغ یا دلیل بر سبق بلوغ ؟ 142
- اشاره 147
- اشاره 149
- گفتار اول: حمل 149
- نتیجه 153
- مدخلیت وضع در اماریت حمل 153
- گفتار دوم: قد 156
- اشاره 156
- توجیه اول 157
- توجیه دوم 158
- بررسی توجیه دوم 159
- نتیجه 160
- اشاره 161
- سایر امور 162
- اشاره 167
- احتمالات سه گانه در مورد سن 169
- بررسی احتمالات سه گانه 170
- اشاره 173
- دستۀ اول 175
- دستۀ دوم 176
- دستۀ سوّم 177
- دستۀ چهارم 179
- دستۀ پنجم 181
- نتیجه 182
- دستۀ اوّل 183
- اشاره 183
- دستۀ دوّم 184
- دستۀ سوم 190
- دستۀ چهارم 197
- دستۀ ششم 199
- دستۀ پنجم 199
- جمع بندی روایات سن 226
- نتیجۀ کلی 226
- تقدم روایات 9 سالگی بر سایر روایات سن 228
- اشاره 231
- راه حل اول 235
- اشاره 235
- اشکال اول 236
- بررسی راه حل اول 236
- اشکال دوم 239
- راه حل دوم 241
- اشاره 241
- بررسی راه حل دوم 242
- اشکال اول 242
- اشکال سوم 243
- اشکال دوم 243
- راه حل سوم 245
- اشاره 245
- اشاره 252
- راه حل چهارم 252
- اشکال دوم 254
- اشکال اول 254
- اشکال سوم 255
- راه حل پنجم 257
- اشاره 257
- بررسی راه حل پنجم 259
- اشکال اول 260
- اشکال دوم 261
- اشکال سوم 261
- راه حل ششم 262
- اشاره 262
- بررسی راه حل ششم 264
- اشکال اول 264
- اشکال دوم 265
- اشکال سوم 266
- اشکال چهارم 266
- اشکال پنجم 267
- اشاره 268
- راه حل هفتم 268
- اشکال اول 270
- بررسی راه حل هفتم 270
- اشکال دوم 271
- اشکال چهارم 273
- اشکال سوم 273
- اشاره 276
- اشکال اول 277
- بررسی اشکالات راه حل برگزیده 277
- اشاره 277
- اشاره 278
- اشکال دوم 278
- پاسخ 279
- اشاره 279
- اشکال سوم 279
- پاسخ 279
- اشکال چهارم 280
- پاسخ 280
- اشاره 280
- اشاره 281
- اشکال پنجم 281
- اشکال ششم 282
- اشاره 284
- اشکال هشتم 285
- اشاره 285
- پاسخ 286
- حکم در فرض تساقط 289
- اشاره 291
- دلیل اول 293
- اشاره 293
- دلیل پنجم 294
- دلیل چهارم 294
- دلیل سوم 294
- دلیل دوم 294
- اشاره 298
- الف) نشانه های طبیعی 299
- ب) سن 301
ص:200
گفتار دوم: روایات غیرمردّد
اشاره
منظور از روایات غیرمردّد روایاتی هستند که در آن بدون هیچ گونه تردیدی سن خاصی به عنوان بلوغ و ملاک تعلق تکلیف ذکر شده است؛ مثل 7 سالگی، 9 سالگی، 10 سالگی، 13 سالگی، 14 سالگی، 15 سالگی.
با توجه به این که مشهور 9 سالگی را به عنوان سن بلوغ و تعلق تکلیف به دختران پذیرفته اند و روایات بیشتری در این رابطه وجود دارد، لذا آن را پس از بقیه طوائف ذکر می کنیم.
دستۀ اوّل
در برخی روایات 7 سالگی به عنوان مبدأ تعلق تکالیف به دختران قرار داده شده است:
«محمد بن الحسن، باسناد عن علی بن الحسن، عن العبدی، عن الحسن بن راشد، عن العسکری علیه السلام قال: اذا بلغ الغلام ثمانی سنین فجائز امره فی ماله وقد وجب علیه الفرائض