- یادآوری 1
- اشاره 3
- درآمد 3
- مقدّمه اوّل: شکل گیری بغداد« شهر علم و سیاست 6
- اشاره 6
- ریشه های فقه امامیه 12
- حکومت عباسیان 14
- برخوردهای فکری و عقیدتی در قرن سوّم و چهارم هجری 21
- اشاره 32
- مقدّمه دوّم: روش رایجی که علمای ما برای اثبات حقانیت اهل بیت دنبال می کردند و ما قصد احیای آن را داریم 32
- اقتران میان امامت و مسائل فقه 56
- اشاره 64
- سید مرتضی و فقه کلامی 64
- اشاره 65
- بازگشتی به آغاز 67
- 2. کتاب: الانتصار 72
- سه روش فقهی برای گفتمان در قلمرو مسائل اختلافی 90
- 1. فقه مقارن 90
- اشاره 90
- 2. فقه اختلاف 91
- اشاره 91
- سید مرتضی کدام یک از این دو روش را پیمود؟ 94
- درنگی در حدیث حوض 125
- 3 . فقه کلامی 126
- اشاره 126
- توضیح و تبیین بیشتر 127
- خلاصه این نگرش 131
- اشاره 133
- فرق میان فقه کلامی و فقه خلاف 133
- اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله معصوم اند 134
- تأکید بر لزوم احتیاط و دقّت در تدریس فقه مقارن 138
- یک هشدار 148
- یک شبهه و پاسخ آن 151
- درنگی لازم 155
- چکیده سخن 162
- سخن پایانی 169
ص:60
این رو، همگان ایشان را پذیرفتند و مانند دو تن از قُدَما (ابن اَبی عقیل عمّانی و ابن جُنید اسکافی) نبودند که به پیروی از عقل و ترک حدیث متهم شدند .
به خاطر ارزش علمی سید مرتضی و جامع نگری علمی اش، وی نزد ابن اثیر (م 606 ه-) و طبیبی (م 743 ه-) از مُجدّدان سده چهارم شمرده شد و جدیداً نام وی در ضمن مشاهیر جهان در سازمان یونسکو به ثبت رسید .
این امر ما را وامی دارد که اندکی در افکار و شیوه وی درنگ ورزیم تا بنگریم چگونه از خلال مسائل اختلافی در فقه به تحکیم اعتقادات پیروان مذهب یاری رساند .
به عقیدۀ نگارنده، لازم است در این کار، فقه خلاف را مدّنظر قرار دهیم؛ زیرا آن سکوی پرش و رسیدن به فقه کلامی است، چراکه فقیه، پیش از آنکه فقیهِ متکلّم باشد، باید فقیهِ فقهِ خلاف باشد (این را در آینده - به خواست خدا - روشن می سازیم) .
اقتران میان امامت و مسائل فقه
پیش از بیان مقصود از فقه کلامی و ارتباط این امر به سید مرتضی، بجاست اجمالاً به وجود مسائلی در فقه و کلام اشاره کنیم که می توان از آنها وجود اقتران عقلی و شرعی میان اصل امامت و