- یادآوری 1
- اشاره 3
- درآمد 3
- مقدّمه اوّل: شکل گیری بغداد« شهر علم و سیاست 6
- اشاره 6
- ریشه های فقه امامیه 12
- حکومت عباسیان 14
- برخوردهای فکری و عقیدتی در قرن سوّم و چهارم هجری 21
- اشاره 32
- مقدّمه دوّم: روش رایجی که علمای ما برای اثبات حقانیت اهل بیت دنبال می کردند و ما قصد احیای آن را داریم 32
- اقتران میان امامت و مسائل فقه 56
- اشاره 64
- سید مرتضی و فقه کلامی 64
- اشاره 65
- بازگشتی به آغاز 67
- 2. کتاب: الانتصار 72
- سه روش فقهی برای گفتمان در قلمرو مسائل اختلافی 90
- 1. فقه مقارن 90
- اشاره 90
- اشاره 91
- 2. فقه اختلاف 91
- سید مرتضی کدام یک از این دو روش را پیمود؟ 94
- درنگی در حدیث حوض 125
- 3 . فقه کلامی 126
- اشاره 126
- توضیح و تبیین بیشتر 127
- خلاصه این نگرش 131
- فرق میان فقه کلامی و فقه خلاف 133
- اشاره 133
- اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله معصوم اند 134
- تأکید بر لزوم احتیاط و دقّت در تدریس فقه مقارن 138
- یک هشدار 148
- یک شبهه و پاسخ آن 151
- درنگی لازم 155
- چکیده سخن 162
- سخن پایانی 169
ص:94
سه روش فقهی برای گفتمان در قلمرو مسائل اختلافی
اشاره
برای گفت و گو در چهارچوب مسائل اختلافی، سه روش فقهی وجود دارد :
· فقه مقارن
· فقه اختلاف
· فقه کلامی
1. فقه مقارن
فقه مقارن، گردآوری آرای مجتهدان و ادلّۀ آنها در مسائل اختلافی بین مذاهب است و تبیین اسباب اختلاف آنها، بی آنکه رأی هیچ کدام از آنها بر دیگری ترجیح داده شود .
این کار تا حدودی به کار فقهای ما در تعلیقات بر کتاب «العروه الوثقی» (اثر سید کاظم یزدی) شبیه است .
مثلاً فتوای ده تن از فقها را در ذیلِ متن کتاب «العروه» می نگریم.
لیکن نویسنده در فقه مقارن، ادلّۀ فقهای مذاهب دیگر و طریقه فهم آنها را پهلو به پهلو (در کنار هم) می آورد و برایش اهمیتی ندارد که با گوینده موافق یا مخالف باشد .