بیان احکام با کلام ائمه علیهم السلام : گزیده کتاب کافی و اصول دیگر صفحه 103

ص: 104

1- . الکافی ج 3 ص 353 ح 4.
2- . الکافی ج 3 ص 355 ح 6.
3- . الکافی ج 3 ص 355 ح 5.

126- کسی که در نماز سخن بگوید

1- الشیخ الکلینی، بإسناده عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ صلوات الله علیه عَنِ الرَّجُلِ یَتَکَلَّمُ نَاسِیاً فِی الصَّلَاهِ یَقُولُ أَقِیمُوا صُفُوفَکُمْ فَقَالَ یُتِمُّ صَلَاتَهُ ثُمَّ یَسْجُدُ سَجْدَتَیْنِ فَقُلْتُ سَجْدَتَا السَّهْوِ قَبْلَ التَّسْلِیمِ هُمَا أَوْ بَعْدُ قَالَ بَعْدُ. (1)

مرحوم شیخ کلینی، با سند خویش از عبدالرحمن بن حجاج روایت کرده که گفت: از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله علیه پرسیدم: کسی که از روی فراموشی در نماز سخن می گوید؛ (مثلاً) می گوید: صف های خود را مرتب کنید (چه حکمی دارد؟).

فرمود: نماز خود را تمام کند، سپس دو سجده سهو به جا آورد.

عرض کردم: آیا دو سجده پیش از سلام است یا پس از آن؟

فرمود: پس از سلام.

127- کسی که تشهد و سلام را فراموش می کند

1- قَالَ الإمام الرضا صلوات الله علیه: إِنْ نَسِیتَ التَّشَهُّدَ فِی الرَّکْعَهِ الثَّانِیَهِ وَ ذَکَرْتَ فِی الثَّالِثَهِ فَأَرْسِلْ نَفْسَکَ وَ تَشَهَّدْ مَا لَمْ تَرْکَعْ فَإِنْ ذَکَرْتَ بَعْدَ مَا رَکَعْتَ فَامْضِ فِی صَلَاتِکَ فَإِذَا سَلَّمْتَ سَجَدْتَ سَجْدَتَیِ السَّهْوِ فَتَشَهَّدْتَ فِیهِمَا مَا قَدْ فَاتَکَ، وَ إِنْ نَسِیتَ التَّشَهُّدَ وَ التَّسْلِیمَ وَ ذَکَرْتَ وَ قَدْ فَارَقْتَ الصَّلَاهَ فَاسْتَقْبِلِ الْقِبْلَهَ قَائِماً کُنْتَ أَمْ قَاعِداً وَ تَشَهَّدُ وَ تُسَلِّمُ. (2)

حضرت امام رضا صلوات الله علیه فرمود: اگر تشهد در رکعت دوم را فراموش کردی و در رکعت سوم به یاد آوردی، پس برگرد و تشهد بخوان، تا زمانی که رکوع نکرده ای. پس اگر بعد از اینکه رکوع کردی به یاد آوردی، پس به نمازت ادامه بده و زمانی که سلام دادی، دو سجده سهو را به جای آورده و پس از آن، آنچه که از تشهد از دست داده ای را می خوانی.

و اگر تشهد و سلام را فراموش کردی، و بعد از اینکه نماز را ترک کردی به یادآوردی، پس ایستاده بودی یا نشسته، به قبله روی کن و تشهد بخوان و سلام بده.