بیان احکام با کلام ائمه علیهم السلام : گزیده کتاب کافی و اصول دیگر صفحه 494

ص: 494

آن گاه حضرت امام جعفر صادق صلوات الله علیه فرمود: بهترین کاری که می توان دربارۀ پولی که غلام گرفته است انجام داد این است که آن پول ها صدقه داده شوند.

430- صرافی

1- الشیخ الکلینی، بإسناده عَنْ خَالِدِ بْنِ اَلْحَجَّاجِ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ رَجُلٍ کَانَتْ لِی عَلَیْهِ مِائَهُ دِرْهَمٍ عَدَداً قَضَانِیهَا مِائَهَ دِرْهَمٍ وَزْناً قَالَ لاَ بَأْسَ مَا لَمْ یَشْتَرِطْ قَالَ وَ قَالَ جَاءَ اَلرِّبَا مِنْ قِبَلِ اَلشُّرُوطِ إِنَّمَا تُفْسِدُهُ اَلشُّرُوطُ. (1)

مرحوم شیخ کلینی، با سند خویش از خالد بن حجّاج روایت کرده که گفت: از امام صلوات الله علیه در مورد مردی پرسیدم که از او یکصد درهم سکّه طلب دارم، ولی او با وزن کردن یکصد درهم نقره غیر مسکوک به من بازگرداند.

فرمود: اگر شرط نکرده باشد (که سکّه پس بدهد) اشکالی ندارد.

آن حضرت افزود: ربا، به خاطر شرطها آمده؛ فقط شرطها هستند که معامله را حرام می کنند.

2- الشیخ الکلینی، بإسناده عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اَللَّهِ صلوات الله علیه یَکُونُ لِلرَّجُلِ عِنْدِیَ اَلدَّرَاهِمُ اَلْوَضَحُ فَیَلْقَانِی فَیَقُولُ لِی کَیْفَ سِعْرُ اَلْوَضَحِ اَلْیَوْمَ فَأَقُولُ لَهُ کَذَا وَ کَذَا فَیَقُولُ أَ لَیْسَ لِی عِنْدَکَ کَذَا وَ کَذَا أَلْفَ دِرْهَمٍ وَضَحاً فَأَقُولُ بَلَی فَیَقُولُ لِی حَوِّلْهَا إِلَی دَنَانِیرَ بِهَذَا اَلسِّعْرِ وَ أَثْبِتْهَا لِی عِنْدَکَ فَمَا تَرَی فِی هَذَا فَقَالَ لِی إِذَا کُنْتَ قَدِ اِسْتَقْصَیْتَ لَهُ اَلسِّعْرَ یَوْمَئِذٍ فَلاَ بَأْسَ بِذَلِکَ فَقُلْتُ إِنِّی لَمْ أُوَازِنْهُ وَ لَمْ أُنَاقِدْهُ إِنَّمَا کَانَ کَلاَمٌ بَیْنِی وَ بَیْنَهُ فَقَالَ أَ لَیْسَ اَلدَّرَاهِمُ مِنْ عِنْدِکَ وَ اَلدَّنَانِیرُ مِنْ عِنْدِکَ قُلْتُ بَلَی قَالَ فَلاَ بَأْسَ بِذَلِکَ. (2)

مرحوم شیخ کلینی، با سند خویش از اسحاق بن عمّار روایت کرده که گفت: به حضرت امام جعفر صادق صلوات الله علیه عرض کردم: مردی از من چند درهم صحیح طلب دارد و نزد من می آید و می گوید: امروز، بهای درهم صحیح چه قدر است؟

من می گویم: فلان مقدار.

او می گوید: آیا من هزار درهم صحیح از تو طلب ندارم؟ می گویم: چرا.