بیان احکام با کلام ائمه علیهم السلام : گزیده کتاب کافی و اصول دیگر صفحه 684

ص: 684

غَیْرِ أَنْ یَنْتَقِصَ مِنْ أُجُورِهِمْ شَیْءٌ وَ اَلصَّدَقَهُ اَلْجَارِیَهُ تَجْرِی مِنْ بَعْدِهِ وَ اَلْوَلَدُ اَلصَّالِحُ یَدْعُو لِوَالِدَیْهِ بَعْدَ مَوْتِهِمَا وَ یَحُجُّ وَ یَتَصَدَّقُ عَنْهُمَا وَ یُعْتِقُ وَ یَصُومُ وَ یُصَلِّی عَنْهُمَا فَقُلْتُ أُشْرِکُهُمَا فِی حَجِّی قَالَ نَعَمْ. (1)

مرحوم شیخ کلینی، با سند خویش از معاویه بن عمار روایت کرده که گفت: به حضرت امام جعفر صادق صلوات الله علیه عرض کردم: کدام اجر و پاداشی است که بعد از مرگ هم به انسان واصل می شود؟

فرمود: روش نیکی را پایه گذاری کند که در میان مردم متداول شود و چون مردم به آن روش کار کنند، اجر و پاداش آن به بنیان گذار آن روش می رسد، بی آن که اجر و پاداش دیگران کاهش یابد؛ و خیرات بادوامی که بعد از مرگ انسان مورد استفاده و بهره یابی مردم واقع شود؛ و فرزند صالح و شایسته ای که بعد از مرگ والدین بر آنان دعا کند و به نیابت آنان حج بگزارد، صدقه دهد، بنده آزاد کند، روزه بگیرد و نماز بخواند.

عرض کردم: می توانم پدر و مادرم را در ثواب حج خود شرکت بدهم؟

فرمود: آری.

2- الشیخ الکلینی، بإسناده عَنْ أَبِی کَهْمَسٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ صلوات الله علیه قَالَ: سِتَّهٌ تَلْحَقُ اَلْمُؤْمِنَ بَعْدَ وَفَاتِهِ وَلَدٌ یَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ مُصْحَفٌ یُخَلِّفُهُ وَ غَرْسٌ یَغْرِسُهُ وَ قَلِیبٌ یَحْفِرُهُ وَ صَدَقَهٌ یُجْرِیهَا وَ سُنَّهٌ یُؤْخَذُ بِهَا مِنْ بَعْدِهِ. (2)

مرحوم شیخ کلینی، با سند خویش از ابی کهمس روایت کرده که گفت: حضرت امام جعفر صادق صلوات الله علیه فرمود: شش چیز پس از مرگ انسان به او می رسد: فرزندی که برایش آمرزش بخواهد، مصحفی (قرآن و کتب حدیثی) که از خود به جای می گذارد، نهالی که آن را می کارد، چاهی که آن را حفر می کند، عمل خیری که آن را جاری می سازد و سنتی که پس از مرگش به آن عمل می شود.

631- حکم کسی که بدون وصیت می میرد و وارث صغیر دارد

1- الشیخ الکلینی، بإسناده عَنِ اِبْنِ رِئَابٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا اَلْحَسَنِ صلوات الله علیه عَنْ رَجُلٍ بَیْنِی وَ بَیْنَهُ قَرَابَهٌ مَاتَ وَ تَرَکَ أَوْلاَداً صِغَاراً وَ تَرَکَ مَمَالِیکَ لَهُ غِلْمَانٌ وَ جَوَارِی وَ لَمْ یُوصِ فَمَا تَرَی فِیمَنْ یَشْتَرِی مِنْهُمُ اَلْجَارِیَهَ یَتَّخِذُهَا أُمَّ وَلَدٍ وَ مَا تَرَی فِی بَیْعِهِمْ قَالَ فَقَالَ إِنْ کَانَ لَهُمْ