بیان احکام با کلام ائمه علیهم السلام : گزیده کتاب کافی و اصول دیگر صفحه 696

ص: 696

مادر از ضریب دوم خود (یک ششم) پایین تر نمی آیند، و شوهر از ضریب خود (یک چهارم) تنزل نخواهد کرد.

643- میراث پدر و مادر با شوهر و زن

1- الشیخ الکلینی، بإسناده عَنْ إِسْمَاعِیلَ اَلْجُعْفِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ صلوات الله علیه: فِی زَوْجٍ وَ أَبَوَیْنِ قَالَ لِلزَّوْجِ اَلنِّصْفُ وَ لِلْأُمِّ اَلثُّلُثُ وَ لِلْأَبِ مَا بَقِیَ وَ قَالَ فِی اِمْرَأَهٍ مَعَ أَبَوَیْنِ قَالَ لِلْمَرْأَهِ اَلرُّبُعُ وَ لِلْأُمِّ اَلثُّلُثُ وَ مَا بَقِیَ فَلِلْأَبِ. (1)

مرحوم شیخ کلینی، با سند خویش از اسماعیل جعفی روایت کرده که گفت: حضرت امام محمد باقر صلوات الله علیه دربارۀ زنی که بمیرد و شوهر و پدر و مادرش وارثان او باشند فرمود: برای شوهر نصف میراث و برای مادر یک سوم میراث منظور می شود و آن چه باقی بماند به پدر اختصاص دارد.

و دربارۀ کسی که بمیرد و زن و پدر و مادرش وارثان او باشند فرمود: برای زن یک چهارم و برای مادر یک سوم منظور می شود و آن چه باقی بماند ویژۀ پدر خواهد بود.

2- الشیخ الکلینی، بإسناده عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ: أَنَّ أَبَا جَعْفَرٍ صلوات الله علیه أَقْرَأَهُ صَحِیفَهَ اَلْفَرَائِضِ اَلَّتِی أَمْلاَهَا رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ خَطَّ عَلِیٌّ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ بِیَدِهِ فَقَرَأْتُ فِیهَا اِمْرَأَهٌ تَرَکَتْ زَوْجَهَا وَ أَبَوَیْهَا فَلِلزَّوْجِ اَلنِّصْفُ ثَلاَثَهُ أَسْهُمٍ وَ لِلْأُمِّ سَهْمَانِ اَلثُّلُثُ تَامّاً وَ لِلْأَبِ اَلسُّدُسُ سَهْمٌ. (2)

مرحوم شیخ کلینی، با سند خویش از محمّد بن مسلم روایت کرده که گفت: حضرت امام محمد باقر صلوات الله علیه کتاب ارثی را که به خط علی صلوات الله علیه و املای رسول الله صلّی اللّه علیه و آله بود در اختیار من نهاد. در آن کتاب چنین خواندم:

اگر زنی بمیرد و شوهر و پدر و مادر او زنده باشند، برای شوهرش یک نیمهٔ میراث، معادل سه سهم از شش سهم، برای مادرش یک سوم میراث، معادل دو سهم از شش سهم، منظور می شود و بقیۀ میراث، که یک سهم از شش سهم است، نصیب پدر خواهد بود.