بیان احکام با کلام ائمه علیهم السلام : گزیده کتاب کافی و اصول دیگر صفحه 753

ص: 753

کتاب دیات و خون بها

690- حکم کشتن انسان

1- الشیخ الکلینی، بإسناده عَنْ حُمْرَانَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ صلوات الله علیه مَا مَعْنَی قَوْلِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «مِنْ أَجْلِ ذٰلِکَ کَتَبْنٰا عَلیٰ بَنِی إِسْرٰائِیلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسٰادٍ فِی اَلْأَرْضِ فَکَأَنَّمٰا قَتَلَ اَلنّٰاسَ جَمِیعاً» قَالَ قُلْتُ وَ کَیْفَ فَکَأَنَّمَا قَتَلَ اَلنَّاسَ جَمِیعاً فَإِنَّمَا قَتَلَ وَاحِداً فَقَالَ یُوضَعُ فِی مَوْضِعٍ مِنْ جَهَنَّمَ إِلَیْهِ یَنْتَهِی شِدَّهُ عَذَابِ أَهْلِهَا لَوْ قَتَلَ اَلنَّاسَ جَمِیعاً إِنَّمَا کَانَ یَدْخُلُ ذَلِکَ اَلْمَکَانَ قُلْتُ فَإِنَّهُ قَتَلَ آخَرَ قَالَ یُضَاعَفُ عَلَیْهِ. (1)

مرحوم شیخ کلینی، با سند خویش از حمران روایت کرده که گفت: به حضرت امام محمد باقر صلوات الله علیه عرض کردم: معنای فرمایش خداوند متعال که می فرماید: {به همین جهت بر بنی اسرائیل مقرر داشتیم که اگر کسی، انسانی را بدون کشتن کسی یا فتنه و فسادی در روی زمین بکشد، گویی همه انسان ها را کشته است}. (سوره مائده آیه 32) چیست؟ چگونه به منزله کشتن همه مردم است؟ زیرا که او تنها یک نفر را کشته است.

فرمود: او در جایی از دوزخ قرار می گیرد که آخرین درجه عذاب دوزخیان به آن جا منتهی می شود؛ اگر همه مردم را بکشد، فقط به این مکان وارد می شود.

عرض کردم: او شخص دیگری را نیز می کشد؛ (در این صورت چه حکمی دارد؟)

فرمود: عذابش افزوده می شود.

691- کسی که مؤمنی را به جهت ایمانش بکشد توبه او پذیرفته نیست

1- الشیخ الکلینی، بإسناده عَنْ عَبْدِ اَللَّهِ بْنِ سِنَانٍ وَ اِبْنِ بُکَیْرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ صلوات الله علیه قَالَ: سُئِلَ عَنِ اَلْمُؤْمِنِ یَقْتُلُ اَلْمُؤْمِنَ مُتَعَمِّداً أَ لَهُ تَوْبَهٌ فَقَالَ إِنْ کَانَ قَتَلَهُ لِإِیمَانِهِ فَلاَ تَوْبَهَ لَهُ وَ إِنْ کَانَ قَتَلَهُ لِغَضَبٍ أَوْ لِسَبَبِ شَیْءٍ مِنْ أَمْرِ اَلدُّنْیَا فَإِنَّ تَوْبَتَهُ أَنْ یُقَادَ مِنْهُ وَ إِنْ لَمْ یَکُنْ عُلِمَ بِهِ اِنْطَلَقَ إِلَی أَوْلِیَاءِ اَلْمَقْتُولِ فَأَقَرَّ عِنْدَهُمْ بِقَتْلِ صَاحِبِهِمْ فَإِنْ عَفَوْا عَنْهُ فَلَمْ یَقْتُلُوهُ