بیان احکام با کلام ائمه علیهم السلام : گزیده کتاب کافی و اصول دیگر صفحه 767

ص: 767

مرحوم شیخ کلینی، با سند خویش از حلبی روایت کرده که گفت: حضرت امام جعفر صادق صلوات الله علیه درباره مردی که کمرش شکسته شده بود فرمود: کمر دیه کامل دارد، چشم ها دیه کامل دارند و یک چشم نصف دیه دارد، گوش ها دیه کامل دارند و یک گوش نصف دیه دارد، آلت مردانگی در صورتی که حشفه و بیشتر از آن بریده شود دیه کامل دارد، بینی در صورتی که سر آن یا نرمه آن بریده شود دیه کامل دارد و لب ها دیه کامل دارند.

703- خون بهای جنین رحم

1- الشیخ الکلینی، بإسناده عن أَبُو عَمْرٍو الْمُتَطَبِّبُ عن أَبِی عَبْدِ اللَّهِ صلوات الله علیه قال: قال أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ صلوات الله علیه: جَعَلَ دِیَهَ اَلْجَنِینِ مِائَهَ دِینَارٍ وَ جَعَلَ مَنِیَّ اَلرَّجُلِ إِلَی أَنْ یَکُونَ جَنِیناً خَمْسَهَ أَجْزَاءٍ فَإِذَا کَانَ جَنِیناً قَبْلَ أَنْ تَلِجَهُ اَلرُّوحُ مِائَهَ دِینَارٍ وَ ذَلِکَ أَنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ اَلْإِنْسٰانَ مِنْ سُلاٰلَهٍ وَ هِیَ اَلنُّطْفَهُ فَهَذَا جُزْءٌ ثُمَّ عَلَقَهً فَهُوَ جُزْءَانِ ثُمَّ مُضْغَهً فَهُوَ ثَلاَثَهُ أَجْزَاءٍ ثُمَّ عَظْماً فَهُوَ أَرْبَعَهُ أَجْزَاءٍ ثُمَّ یُکْسَی لَحْماً فَحِینَئِذٍ تَمَّ جَنِیناً فَکَمَلَتْ لَهُ خَمْسَهُ أَجْزَاءٍ مِائَهُ دِینَارٍ وَ اَلْمِائَهُ دِینَارٍ خَمْسَهُ أَجْزَاءٍ فَجَعَلَ لِلنُّطْفَهِ خُمُسَ اَلْمِائَهِ عِشْرِینَ دِینَاراً وَ لِلْعَلَقَهِ خُمُسَیِ اَلْمِائَهِ أَرْبَعِینَ دِینَاراً وَ لِلْمُضْغَهِ ثَلاَثَهَ أَخْمَاسِ اَلْمِائَهِ سِتِّینَ دِینَاراً وَ لِلْعَظْمِ أَرْبَعَهَ أَخْمَاسِ اَلْمِائَهِ ثَمَانِینَ دِینَاراً فَإِذَا کُسِیَ اَللَّحْمَ کَانَتْ لَهُ مِائَهُ دِینَارٍ کَامِلَهً فَإِذَا نَشَأَ فِیهِ خَلْقٌ آخَرُ وَ هُوَ اَلرُّوحُ فَهُوَ حِینَئِذٍ نَفْسٌ فِیهِ أَلْفُ دِینَارٍ دِیَهٌ کَامِلَهٌ إِنْ کَانَ ذَکَراً وَ إِنْ کَانَ أُنْثَی فَخَمْسُمِائَهِ دِینَارٍ وَ إِنْ قُتِلَتِ اِمْرَأَهٌ وَ هِیَ حُبْلَی فَتَمَّ فَلَمْ یَسْقُطْ وَلَدُهَا وَ لَمْ یُعْلَمْ أَ ذَکَرٌ هُوَ أَمْ أُنْثَی وَ لَمْ یُعْلَمْ أَ بَعْدَهَا مَاتَ أَوْ قَبْلَهَا فَدِیَتُهُ نِصْفَانِ نِصْفُ دِیَهِ اَلذَّکَرِ وَ نِصْفُ دِیَهِ اَلْأُنْثَی وَ دِیَهُ اَلْمَرْأَهِ کَامِلَهٌ بَعْدَ ذَلِکَ وَ ذَلِکَ سِتَّهُ أَجْزَاءٍ مِنَ اَلْجَنِینِ وَ أَفْتَی صلوات الله علیه فِی مَنِیِّ اَلرَّجُلِ یُفْرِغُ مِنْ عِرْسِهِ فَیَعْزِلُ عَنْهَا اَلْمَاءَ وَ لَمْ یُرِدْ ذَلِکَ نِصْفَ خُمُسِ اَلْمِائَهِ عَشَرَهَ دَنَانِیرَ وَ إِذَا أَفْرَغَ فِیهَا عِشْرِینَ دِینَاراً وَ قَضَی فِی دِیَهِ جِرَاحِ اَلْجَنِینِ مِنْ حِسَابِ اَلْمِائَهِ عَلَی مَا یَکُونُ مِنْ جِرَاحِ اَلذَّکَرِ وَ اَلْأُنْثَی اَلرَّجُلِ وَ اَلْمَرْأَهِ کَامِلَهً وَ جَعَلَ لَهُ فِی قِصَاصِ جِرَاحَتِهِ وَ مَعْقُلَتِهِ عَلَی قَدْرِ دِیَتِهِ وَ هِیَ مِائَهُ دِینَارٍ.(1)