امر به معروف و نهی از منکر : برگرفته از کتاب ارزشمند فقه الصادق آیت الله العظمی سید صادق روحانی صفحه 168

ص:173

علم وارث انبیا است. منظور این است که همان طور که پیامبران موظّف هستند احکام و حقایق و قوانینی که آورده اند را گسترش داده و اجرا کنند تا مردم از آن بهره ببرند، عالِم نیز موظّف به این کار است؛ و گفتیم اجرای تمام احکام شرعی تنها به دست حاکم مطلق میسّر است.

ادّعای این که: «منظور از علما، امامان هستند»، به ابتدای روایت که درباره ی ثواب علم آمده، برطرف می شود. علاوه بر آن، روایات صریحی نیز وجود دارد که نشان می دهد منظور غیر ائمّه ی معصومین (علیهم السلام) هستند؛ مانند: روایت مذکور در کتاب بحارالانوار که امیرالمؤمنین (علیه السلام) به فرزندش محمّد فرمود: «تَفَقَّهْ فِی الدِّینِ فَإِنَّ الْفُقَهَاءَ وَرَثَهُ الْأَنْبِیاءِ إِنَّ الْأَنْبِیاءَ؛ ای فرزندم در دین فقیه شو. چرا که فقها وارثان انبیا هستند»(1).

روایاتی دیگر نیز قریب به این مضمون هست که چگونگی استدلال به این احادیث را نشان می دهد. لذا، دلیلی برای طولانی کردن سخن و بیان تک تک آن ها نیست.

دوم: مزاحمت مجتهدان نسبت به یکدیگر

بحث بعد درباره ی این است که آیا مجتهدین می توانند برای یکدیگر مزاحمت ایجاد نمایند یا خیر؟

توضیح: گاه یکی از مجتهدان متّصدی ریاست و حکومت است