زندگینامه، رساله توضیح المسائل و مناسک حج آیت الله شیخ محمدتقی بهجت صفحه 1057

می گیرند و اگر به هیچ وجه کفاف هزینه حج را ندهد و کسی هم حاضر به تکمیل آن نشود، اجیر گرفتن، لازم نیست.

فصل چهارم احکام نیابت

هر گاه بر کسی حج ّ واجب شود، لازم است خودش شخصاً حج ّ به جا آورد؛ ولی به جهت آن که بعضی افراد قدرت بدنی بر حج ّ ندارند یا این که حج ّ بر آنها واجب شده و وفات نموده اند، نائب گرفتن لازم می شود.

در چه مواردی نائب گرفتن، لازم است

1 شخص زنده در دو صورت واجب است نائب بگیرد:

الف کسی که توانایی بدنی انجام حج را ندارد؛ و دیگر شرایط استطاعت را داراست و می تواند نائب بگیرد.

ب کسی که حج به جا آورده، ولی حج ّ او به دلیلی صحیح واقع نشده و بر عهده وی باقی مانده و قدرت رفتن به حج ّ را ندارد.

تذکّر:

همان گونه که گذشت اگر به کسی که قدرت بدنی بر حج ندارد، حج بذل شود، بنا بر احوط باید نائب بگیرد.

2 نائب گرفتن برای شخصی که وفات کرده نیز، در دو صورت واجب است:

الف کسی که توانایی بدنی انجام دادن حج ّ را نداشته و می توانسته نائب بگیرد و نگرفته تا وفات کرده است.

ب کسی که حج ّ بر عهده او ثابت شده باشد و حج ّ به جا نیاورده باشد تا وفات کرده است.

انجام حج از طرف دیگری بدون اجرت

حج ّ تبرّعی الف در مواردی که نائب گرفتن لازم شده است، اگر کسی بدون اجرت و بدون این که از طرف او اجیر شود از طرف آن شخص حج ّ به جا آورد، کافی است و حج ّ از عهده آن شخص ساقط می شود.