زندگینامه، رساله توضیح المسائل و مناسک حج آیت الله شیخ محمدتقی بهجت صفحه 1129

که هست مُحرم شود.

ج اگر اصلًا متوجه نشد تا از اعمال حج فارغ شد، حج او صحیح است.

2 اگر کسی عمداً احرام حج را ترک کند:

الف اگر امکان تدارک آن قبل از وقوف به عرفات باشد، باید از مکّه معظّمه مُحرم شود.

ب و اگر ممکن نباشد از مکه مُحرم شود، و یا پس از مُحرم شدن، به وقوف عرفات نرسد، حج او باطل است و باید سال بعد آن را اعاده نماید.

طواف استحبابی بعد از احرام حج

شخصی که برای حج تمتّع مُحرم شده است و هنوز به طرف عرفات

روانه نشده است، احتیاط مستحب آن است که طواف مستحبی انجام ندهد؛ و چنانچه انجام داد، احتیاط مستحب آن است که بعد از طواف در محل احرام در حالی که لباس احرام را پوشیده باشد، تلبیه را تجدید نماید.

عمل دوم حج: وقوف در عرفات

واجب دوم از واجبات حج تمتّع «وقوف» در «عرفات» است، و از ارکان حج محسوب می شود.

زمان وقوف و انواع آن

الف وقت اختیاری عرفات 1 از اول ظهر روز نهم ذی الحجه تا غروب آفتاب بنا بر احتیاط وقت اختیاری وقوف عرفات محسوب می شود و افرادی که عذری ندارند، باید در این زمان در عرفات وقوف نمایند.

2 بودن در تمام این وقت در عرفات اگر چه واجب است لکن تمام آن، رکن محسوب نمی شود، بلکه اگر بودن ِ در این مکان، صدق کند هر چند کم باشد مثلا یک دقیقه برای صحت حج کافی است.

ب وقت اضطراری عرفات: مقداری از شب دهم یعنی شب عید قربان وقت اضطراری عرفات، محسوب می شود؛ و افرادی که به جهت فراموشی یا عذر