- نبوغ و استعداد 1
- دورترین خاطره 2
- کلاس های جهشی 3
- پیمودن راه ده ساله در چهار سال 4
- نقطه آغاز دروس دینی 4
- اتمام صمدیّه در کمتر از دو شبانه روز 5
- درجه اجتهاد 7
- تقریظ آیه اللّه العظمی حکیم (رحمه الله) 8
- تشویق و جلب اعتماد اساتید 9
- آیات عظام اصطهباناتی و کاشف الغطاء 10
- آیه اللّه حجّت (رحمه الله) 11
- تشویق آیه اللّه العظمی بروجردی (رحمه الله) و کتاب جلوه حق 12
- تواضع فوق العاده و روحیه تشویق آیه اللّه العظمی میرزا هاشم آملی 12
- تشویق ها و عنایت های حضرت امام (رحمه الله) 14
- مشخصات کتاب 16
- رساله توضیح المسائل مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی آقای حاج ناصر مکارم شیرازی (دام ظله) 16
- احکام تقلید 16
- توضیح المسائل 16
- تقلید 16
- طهارت 20
- تعریف آب مطلق 20
- اقسام آبها 20
- 1 آب کر 20
- آب مطلق 20
- 2 آب قلیل 22
- 3 آب جاری 22
- 4 آب باران 23
- 5 آب چاه 24
- احکام آبها 25
- احکام تخلّی 27
- تخلی 27
- استبراء 29
- مستحبّات و مکروهات تخلّی 30
- چیزهای نجس 31
- 1 و 2 بول و مدفوع 31
- نجاست 31
- 4 مردار 32
- 3 منی 32
- 5 خون 33
- 6 و 7 سگ و خوک 34
- 8 کافر و کسانی که در حکم کافرند 35
- 9 مسکر مایع 36
- 10 آبجو 37
- 11 عرق حیوان نجاستخوار 37
- راههای ثابت شدن نجاست 38
- اسباب سرایت نجاست 39
- احکام نجاسات 41
- 1 آب 44
- مطهرات 44
- مُطهِّرات 44
- 2 زمین 49
- 3 آفتاب 50
- 4 استحاله 51
- 6 ثلثان شدن 52
- 5 انقلاب 52
- 8 اسلام آوردن 53
- 7 انتقال 53
- 9 تَبَعیّت 54
- 10 بر طرف شدن عین نجاست 55
- 11 استبراء حیوان نجاستخوار 55
- 12 غایب شدن مسلمان 56
- طریقه وضو گرفتن 58
- وضو 58
- وضوی ارتماسی 62
- احکام وضوی ارتماسی 62
- دعاهای وضو 63
- شرایط وضو واحکام أن 64
- احکام وضو 70
- اموری که باید برای آنها وضو گرفت 73
- اموری که وضو را باطل می کند 74
- احکام وضوی جبیره 74
- 1 جنابت 77
- احکام جنابت 77
- غسل 77
- غسلهای واجب 77
- کارهایی که بر جُنُب مکروه است 79
- احکام غسل جنابت 79
- کارهایی که بر جُنُب حرام است 79
- اقسام و احکام غسل 80
- احکام زن مستحاضه 84
- 2 استحاضه 84
- احکام زن حائض 88
- 3 عادت ماهانه 88
- اقسام زنان حائض 93
- مسائل متفرّقه حیض 99
- 4 نفاس 100
- احکام زن نفساء 101
- 5 مسّ میّت 103
- محتضر 104
- احکام محتضر 104
- اموات 105
- احکام اموات 105
- غسل میت 107
- احکام غسل میّت 107
- 6 غسل میّت 107
- احکام کفن کردن 110
- احکام حَنُوط 111
- نماز میّت 112
- دستور نماز میّت 114
- مستحبّات نماز میّت 116
- احکام دفن 117
- مستحبّات دفن 119
- احکام نبش قبر 124
- نماز وحشت 124
- احکام شهید 126
- غسلهای مستحب 127
- موارد تیمّم 130
- تیمم و احکام أن 130
- اوّل از موارد تیمّم 130
- دوم از موارد تیمّم 132
- سوم از موارد تیمّم 133
- چهارم از موارد تیمّم 133
- ششم از موارد تیمّم 134
- هفتم از موارد تیمّم 134
- پنجم از موارد تیمّم 134
- طریقه تیمّم کردن 137
- احکام تیمّم 137
- نماز 141
- اهمّیّت نماز 141
- نمازهای واجب 142
- احکام نماز جمعه 143
- نماز جمعه 143
- نمازهای واجب یومیّه 143
- نماز جمعه 143
- طریقه نماز جمعه 144
- وقت نماز ظهر و عصر 146
- اوقات نمازهای پنجگانه 146
- وقت نماز مغرب و عشا 147
- وقت نماز صبح 148
- احکام اوقات نماز 149
- ترتیب در میان نمازها 152
- نمازهای نافله (مستحب) 153
- وقت نافله های شبانه روزی 155
- نماز غُفیله 155
- احکام قبله 156
- مقدمات نماز 156
- آداب و احکام مسجد 158
- اذان و اقامه 162
- مواردی که اذان گفتن ساقط می شود 163
- واجبات یازده گانه 166
- واجبات نماز 166
- 1 نیّت 167
- 2 تکبیره الاحرام 168
- 3 قیام 169
- 4 قرائت 172
- 5 رکوع 178
- 6 سجود 181
- احکام سجود 182
- 7 ذ کر رکوع و سجود 182
- پوشانیدن بدن در نماز 186
- شرایط لباس نمازگزار 187
- مکان نمازگزار 197
- مستحبّات سجده 206
- سجده های واجب قرآن مجید 207
- مکروهات سجده 207
- 8 تشهّد 208
- 9 سلام 209
- 10 ترتیب 210
- 11 موالات 210
- قنوت 211
- ترجمه نماز 212
- تعقیبات نماز 213
- مبطلات نماز 214
- اموری که در نماز مکروه است 220
- مواردی که شکستن نماز جایز است 221
- شکهای 23 گانه 222
- 1 شکهای باطل 222
- شکّیّات نماز 222
- 2 شکهایی که اعتبار ندارد 223
- 3 شکهای صحیح 228
- مسائل متفرّقه شکّیّات 230
- طریقه نماز احتیاط 232
- احکام سجده سهو 235
- نماز مسافر 239
- مسائل متفرّقه نماز مسافر 252
- نماز قضا 254
- نماز قضای پدر و مادر 256
- نماز استیجاری 257
- نماز جماعت 260
- شرایط نماز جماعت 262
- احکام جماعت 264
- شرایط امام جماعت 268
- احکام نماز آیات 273
- نماز عید فطر و قربان 277
- وجوب روزه 280
- نیّت 280
- روزه 280
- مبطلات روزه 284
- کارهایی که روزه را باطل می کند 284
- 1 خوردن و آشامیدن 285
- 2 جماع 286
- 3 استمناء 287
- 4 دروغ بستن به خدا و پیامبر (صلی الله علیه وآله) و امامان (علیهم السلام) 288
- 5 رساندن غبار غلیظ به حلق 289
- 6 فرو بردن سر در آب (ارتماس) 290
- 7 باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح 291
- 8 اماله کردن با مایعات 294
- 9 قی کردن 294
- مواردی که قضا و کفّاره واجب است 296
- کارهایی که برای روزه دار مکروه است 296
- کفّاره روزه 297
- احکام کفّاره روزه 297
- مواردی که فقط قضا لازم است 301
- مواردی که قضا واجب نیست 302
- احکام روزه قضا 303
- احکام روزه شخص مسافر 306
- کسانی که روزه بر آنها واجب نیست 307
- راه ثابت شدن اوّل ماه 309
- روزه های حرام 311
- روزه های مکروه 312
- روزه های مستحب 312
- موارد هفتگانه خمس 313
- کسانی که نمی توانند روزه بگیرند 313
- 1 منافع کسب و کار 313
- خمس 313
- 2 معدن 324
- 3 گنج 326
- 4 مال حلال مخلوط به حرام 328
- 5 جواهراتی که با غوّاصی به دست می آید 329
- 6 غنائم جنگی 330
- 7 زمینی که کافر ذمّی از مسلمان می خرد 331
- مصرف خمس 332
- زکات 335
- احکام زکات مال 335
- زکات غلاّت 337
- نصاب طلا و نقره 341
- زکات حیوانات 344
- نصاب گاو 345
- نصاب شتر 346
- مصرف زکات 348
- مستحقّین زکات 352
- نیّت زکات 353
- مسائل متفرّقه زکات 354
- زکات فطره 358
- مصرف زکات فطره 361
- احکام زکات فطره 362
- مسائل متفرّقه زکات فطره 363
- حج و شرایط آن 365
- حج 365
- احکام استطاعت 366
- احکام خرید و فروش 369
- خرید و فروش 369
- احکام معاملات 369
- معاملات واجب و مستحب 370
- معاملات مکروه 370
- معاملات حرام و باطل 371
- ربا 374
- احکام ربا 375
- شرایط خریدار و فروشنده 377
- شرایط جنس و عوض آن 378
- صیغه معامله 380
- خرید و فروش میوه ها بر درخت 381
- معامله نقد و نسیه 381
- معامله سلف و شرایط آن 382
- خرید و فروش طلا و نقره 384
- احکام معامله سلف 384
- احکام خیارات 386
- احکام شرکت 389
- شرکت 389
- شرکت 389
- صلح 392
- صلح 392
- احکام و شرایط صلح 392
- احکام اجاره 394
- اجاره 394
- اجاره 394
- شرایط اجاره 396
- مسائل متفرّقه اجاره 397
- جعاله 402
- جعاله 402
- شرایط جعاله 403
- مزارعه 405
- مزارعه 405
- شرایط مزارعه 405
- احکام مزارعه 407
- مساقات 409
- شرایط مساقات 409
- مساقات 409
- احکام مساقات 410
- محجورین 411
- حجر 411
- وکالت 412
- قرض 415
- حواله 418
- احکام حواله 418
- رهن 420
- رهن 420
- شرایط و احکام رهن 421
- ضمانت 423
- ضمانت 423
- شرایط و احکام ضمانت 423
- کفالت 425
- شرایط کفالت و کفیل 425
- کفالت 425
- امانت 426
- امانت (ودیعه) 426
- شرایط و احکام امانت 427
- عاریه 430
- عاریه 430
- ازدواج و زناشوئی 432
- نکاح 432
- دستور خواندن صیغه عقد دائم 433
- دستور خواندن صیغه عقد موقت 434
- شرایط عقد ازدواج 434
- عیوب فسخ نکاح 436
- گروهی از زنانی که ازدواج با آنان حرام است 437
- احکام عقد دائم 440
- احکام عقد موقّت 442
- مسائل متفرّقه ازدواج 446
- شیر دادن (رضاع) 448
- احکام شیر دادن 450
- آداب شیر دادن 454
- مسائل متفرّقه شیر دادن 455
- طلاق 456
- شرایط طلاق 456
- عدّه طلاق 458
- عدّه وفات 459
- طلاق بائن و رجعی 460
- احکام رجوع 461
- طلاق خُلْع 462
- طلاق مبارات 463
- احکام متفرّقه طلاق 463
- غصب 465
- غصب 465
- احکام اموال گمشده 469
- اموال گمشده (لُقَطِه) 469
- ذبح و شکار حیوانات 473
- ذبح و شکار حیوانات 473
- شرایط ذبح حیوانات 476
- دستور کشتن شتر 477
- مستحبّات و مکروهات ذبح 478
- شرایط شکار با اسلحه 479
- احکام شکار 480
- شرایط شکار با سگهای شکاری 481
- صید ماهی 483
- خوردنی ها و آشامیدنی ها 484
- خوردنی ها و آشامیدنی ها 484
- اجزاء حرام حیوانات حلال گوشت 485
- خوردنی ها و آشامیدنی های حرام 486
- مستحبّات و مکروهات غذا خوردن 487
- نذر و عهد - قسم 489
- نذر و عهد 489
- مستحبّات و مکروهات آشامیدن آب 489
- شرایط قسم خوردن 494
- قسم خوردن 494
- احکام قسم خوردن 495
- وقف 496
- احکام و شرایط وقف 496
- وصیت 500
- وصیّت 500
- شرایط وصیّت کننده 501
- احکام وصیّت 501
- کسانی که ارث می برند 507
- ارث گروه اوّل 508
- ارث گروه دوم 510
- ارث زن و شوهر 519
- دفاع 523
- احکام دفاع 523
- امر به معروف و نهی از منکر 523
- امر به معروف و نهی از منکر 523
- مسائل جدید مورد نیاز 525
- معاملات بانکی و صندوقهای قرض الحسنه 525
- سفته و چک 528
- معاملات سرقفلی 530
- بیمه 531
- تلقیح (بارور نمودن زن) 532
- پیوند اعضاء و تشریح 533
- مضاربه 535
- مسائل عمومی مورد ابتلاء 536
- مشخصات کتاب 543
- مناسک جامع حج 543
- پیشگفتار 543
- سیر تاریخی «مناسک جامع» 543
- مناسک حج و عمره مطابق با فتاوی حضرت آیه الله العظمی آقای حاج ناصر مکارم شیرازی (دام ظله) 543
- مزایای این کتاب 544
- مقدّمه 546
- اهمیّت حج در اسلام 546
- اسرار حج 548
- وجوب حج 551
- اشاره 551
- فصل اوّل: حَجّه الاسلام 551
- 1 بلوغ 552
- شرایط وجوب حج 552
- اشاره 552
- 3 عدم مزاحمت با انجام واجب، یا ترک حرام مهمتر 553
- 2 عقل 553
- 4 استطاعت 554
- استفتائات حَجّه الاسلام 562
- 1 بلوغ 562
- 2 عقل 563
- 3 عدم مزاحمت با انجام واجب، یا ترک حرام مهمتر 563
- 4 استطاعت 564
- شرایط نایب 579
- حج نیابتی 579
- فصل دوّم: حجّ نیابتی 579
- حجّ بلدی و حجّ میقاتی 581
- احکام نیابت 581
- اشاره 581
- استفتائات حجّ نیابتی 583
- این امور در نایب شرط نیست 592
- سؤالات دیگر نیابت 593
- فصل سوّم: حجّ مستحبّی 600
- فصل چهارم: حجّ نذری 602
- فصل پنجم: حجّ بذلی 603
- اقسام حج 604
- فصل ششم: اقسام حج 604
- استفتائات اقسام حج 605
- فصل هفتم: حجّ تمتّع 606
- حج تمتع 606
- شرایط حجّ تمتّع 608
- میقاتهای احرام 610
- فصل هشتم میقات های إحرام 610
- احکام میقات ها 617
- استفتائات مواقیت و احکام آن 620
- فصل نهم: اعمال عمره تمتّع 623
- احرام 623
- 1 احرام 623
- احکام إحرام 633
- اشاره 633
- استفتائات احرام 634
- محرّمات احرام 640
- 1 پوشیدن لباس دوخته 641
- 2 پوشیدن چیزی که تمام پشت پا را بپوشاند 643
- 3 پوشانیدن سر برای مردان 644
- 4 پوشانیدن صورت برای زنان 645
- 5 زینت کردن 646
- 7 نگاه کردن در آینه 647
- 6 سرمه کشیدن 647
- 8 استعمال بوی خوش 648
- 9 مالیدن انواع روغنها و کرمها به بدن 649
- 10 ناخن گرفتن 650
- 11 زیر سایه رفتن در حال احرام (برای مردان) 651
- 12 زایل کردن مو از بدن 653
- 13 عقد ازدواج 654
- 16 بوسیدن 656
- 15 لمس کردن 656
- 14 نگاه کردن 656
- 17 نزدیکی کردن 657
- 18 استمناء کردن 658
- 19 کشتن حشرات 659
- 20 بیرون آوردن خون از بدن 659
- 22 دروغ و دشنام و تفاخر 660
- 23 مجادله و نزاع 660
- 21 کشیدن دندان 660
- 24 شکار حیوانات صحرایی 662
- قطع درخت و گیاه حرم 664
- 25 حمل اسلحه 664
- دیگر مسائل محرّمات و کفّارات احرام 665
- استفتائات محرّمات احرام 666
- 2 طواف 674
- طواف 674
- کفّارات احرام به طور خلاصه 674
- ستفتائات شرایط پنج گانه طواف 682
- حدّ پوشش در طواف 692
- واجبات هفتگانه طواف 692
- اشاره 692
- استفتائات واجبات هفت گانه طواف 699
- احکام طواف 705
- کم یا زیاد کردن طواف 708
- شک در تعداد دورهای طواف 710
- قِران در طواف 710
- استفتائات احکام طواف 712
- نیابت در طواف 715
- دیگر سؤالات طواف 715
- نماز طواف 717
- 3 نماز طواف 717
- استفتائات نماز طواف 721
- وظیفه زنان حائض 724
- سؤالات دیگر 725
- طوافهای مستحبّی 727
- طوافهای مستحبی 727
- 4 سعی صفا و مروه 729
- سعی صفا و مروه 729
- استفتائات طوافهای مستحبّی 729
- واجبات سعی 730
- اشاره 730
- احکام سعی 732
- قطع کردن سعی 734
- شکّ در سعی 735
- انجام محرّمات احرام بعد از سعی 736
- امور باقی مانده در سعی 736
- استفتائات سعی 738
- 5 تقصیر 745
- چگونگی تقصیر 745
- محلّ تقصیر 745
- احکام تقصیر 746
- اشاره 746
- استفتائات تقصیر 747
- احکام تقصیر 748
- احکام پس از عمره و قبل از شروع حج 749
- احکام 749
- فصل دهم 749
- استفتائات احکام پس از عمره و قبل از شروع حج 751
- فصل یازدهم 754
- تبدیل حج 754
- تبدیل حجّ تمتّع به اِفراد 754
- استفتائات حج اِفراد و تبدیل حج تمتّع به آن 756
- استفتائات تبدیل عمره مفرده به عمره تمتّع 758
- اعمال حجّ تمتّع 760
- فصل دوازدهم 760
- اعمال 760
- 1 احرام بستن از مکّه 761
- 2 وقوف در عرفات 763
- استفتائات احرام حجّ تمتّع 763
- استفتائات وقوف در عرفات 766
- 3 وقوف در مشعر الحرام 767
- احکام وقوف در عرفات و مشعر 769
- استفتائات وقوف در مشعر الحرام 772
- 4 رمی جمره عقبه 774
- 5 قربانی 781
- شرایط حیوان قربانی 782
- نیابت در قربانی 787
- بدل قربانی 788
- اشاره 791
- استفتائات قربانی 791
- 6 تقصیر 798
- استفتائات تقصیر 802
- 7 تا 11 واجبات پنج گانه مکّه (بعد از منی) 806
- واجبات پنج گانه 806
- 12 توقّف شبانه (بیتوته) در منی 816
- بیتوته در منی 816
- بازگشت از منی 818
- 13 رمی جمرات در روزهای یازدهم و دوازدهم 821
- رمی جمرات 821
- فصل سیزدهم: احکام مصدود و محصور 831
- احکام مصدود و محصور 831
- احکام 831
- استفتائات محصور و مصدود 836
- اشاره 840
- تعریف عمره 840
- فصل چهاردهم: عمره مفرده 840
- اعمال هفت گانه 841
- استفتائات عمره مفرده 843
- اعمال عمره مفرده 847
- 1 شرکت در نماز جماعت اهل سنّت 847
- فاصله معتبر بین دو عمره مفرده 847
- مسائل متفرّقه حج 847
- 2 سجده گاه 849
وآله) می خوانیم: «اَلْحَجُّ المَبْرُورُ لَیْسَ لَهُ جَزاءٌ اِلاَّ الجَنَّه؛ حجّ مقبول پاداشی جز بهشت ندارد!».(4)
و در حدیث سوّم از همان حضرت می خوانیم: «مَنْ حَجَّ الْبَیْتَ... خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَیَوم وَلَدَتْهُ اُمُّهُ؛ کسی که حج به جا آورد از گناه پاک می شود، همانند روزی که از مادر متولّد شده است».(5)
و این بزرگترین موهبت، و برترین افتخار، و بالاترین پاداش است.
*****
1. وسائل الشیعه، جلد 8، ابواب وجوب الحج، باب 6، حدیث 5.
2. همان، باب 7، حدیث 1.
3. تهذیب الاحکام، جلد 5، باب ثواب الحج، صفحه 29، حدیث 17.
4. عوالی اللئالی، جلد اوّل، صفحه 427، حدیث 114. و صحیح بخاری، جلد 3، صفحه 2.
5. همان، صفحه 426، حدیث 113.
اسرار حج
بدون شک ثوابهای عظیم و فوق العاده ای که برای حج در اخبار بالا و سایر روایات آمده، و همچنین کیفرهای سختی که برای ترک آن در قرآن مجید و روایات اسلامی ذکر شده، همه به خاطر اسرار و فلسفه های مهمّی است که این عبادت بزرگ اسلامی دارد.
قرآن مجید در یک جمله کوتاه و بسیار پر معنا، درباره حج می فرماید: «(لِیَشْهَدُوا مَنافِعَ لَهُمْ)؛ (مردم را دعوت به حج کن) تا شاهد منافع گوناگون خویش باشند!».(1)
این منافع، فراوان است که در روایات معصومین (علیهم السلام) به آن اشاره شده، از جمله:
1 تربیت نفوس، و تهذیب اخلاق، و تقویت پایه های تقوا و خلوص است. تعبیری که در احادیث بالا آمده بود که حجِّ مقبول سبب می شود انسان از تمام گناهانش خارج شود و همانند روزی گردد که از مادر متولّد شده، دلیل روشنی