زندگینامه، رساله توضیح المسائل و مناسک حج آیت الله شیخ ناصر مکارم شیرازی صفحه 579

صورت به هر کس که ببخشند او مستطیع می شود.

فصل دوّم: حجّ نیابتی

حج نیابتی

مسأله 111 جایز است از طرف میّت کسی را برای حجّ واجب، یا مستحب اجیر کنند؛ امّا از طرف کسی که زنده است فقط برای حجّ مستحبّی می توان اجیر کرد، مگر نسبت به کسانی که حج بر آنها واجب شده، و بر اثر کوتاهی آن را بجا نیاورده اند، و اکنون به خاطر بیماری یا پیری و ناتوانی قادر بر حج نیستند، در این صورت واجب است نایب بگیرند؛ امّا اگر زمانی استطاعت مالی پیدا کرده که استطاعت جسمی نداشته، و یا راه برای او باز نبوده، حج بر وی واجب نیست، و گرفتن نایب نیز واجب نمی باشد؛ نه در حیات، نه بعد از مرگ او.

مسأله 112 کسی که حج بر او مستقر شده، یعنی سال اوّل با داشتن استطاعت از تمام جهات به حج نرفته، اگر بعداً به واسطه بیماری، یا پیری، قدرت رفتن را از دست بدهد، یا برای او بسیار مشقّت داشته باشد، واجب است نایب بگیرد، مشروط بر این که امید خوب شدن و قدرت پیدا کردن در آینده را نداشته باشد، و احتیاط واجب آن است که در اوّلین فرصت این کار را انجام دهد.

مسأله 113 اگر شخصی از سالهای قبل مستطیع بوده، و فعلا به خاطر کسالتی که دارد، مسافرت با هواپیما، برایش میسّر نیست، و غیر از هواپیما وسیله دیگری برایش فراهم نمی شود، در صورتی که امید بهبودی نداشته باشد باید نایب بگیرد.

شرایط نایب

مسأله 114 کسی که نایب در انجام حج می شود، باید دارای شرایط ذیل باشد:

1 بلوغ بنابر احتیاط واجب،