مناسک 10 مرجع (طبق حروف الفبا) صفحه 2209

آن را «مناسک جامع» نامیدیم، و در عین حال ادّعا نمی کنیم که این کتاب هیچ عیب و نقصی ندارد که چنین ادّعائی، خود بزرگترین عیب است.

از خوانندگان عزیز، مخصوصاً روحانیّون محترم کاروانهای حج، که مسؤولیّت سنگین و پر زحمتی را بر دوش دارند، می خواهیم که با دقّت این کتاب را مطالعه نموده، و ما را از پیشنهادات خویش آگاه سازند. تا انشاء اللّه در چاپهای بعد از آن استفاده کنیم.

در پایان از تمام عزیزانی که در تهیّه این اثر ارزشمند از ابتدای کار تا مرحله چاپ و نشر مساعدت نموده اند، به ویژه حجّه الاسلام آقای حاج مسعود مکارم (زید عزّه) که زحمات شایان توجّهی در تهیه این اثر کشیده اند، صمیمانه تشکّر و قدردانی می کنم، و از خداوند متعال برای آنان سربلندی، عزّت، توفیق تشرّف و حجِّ مقبول تقاضامندم.

آمین یا ربّ العالمین قم حوزه علمیّه ابوالقاسم علیان نژادی 22/2/1383 مطابق با 21 ربیع الاول 1425

مقدّمه

اهمیّت حج در اسلام

حج یکی از ارکان مهمّ اسلام، و از بزرگترین فرائض دینی است.

قرآن مجید در یک عبارت کوتاه و پرمعنی می فرماید: «(وَ لِلّهِ عَلَی النّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطاعَ اِلَیْهِ سَبیلا)؛ برای خدا بر مردم است که حجّ خانه او کنند، آنها که توانایی رفتن به سوی او دارند».

و در ذیل همین آیه می فرماید: «(وَ مَنْ کَفَرَ فَاِنَّ اللّهَ غَنِیٌّ عَنِ الْعالَمینَ)؛ و هر کس کفر ورزد (و حج را ترک کند، به خود زیان رسانده)، خداوند از همه جهانیان بی نیاز است». (1)

جمله «برای