زندگینامه رساله و مناسک حج حضرت آیت الله العظمی آقای حاج میرزا جواد آقا تبریزی (ره) صفحه 657

اثر سهل انگاری بوده؛ جایز نیست تاوان از وصی گرفته شود.

مسأله 102 - اگر کسی وصیت کند که فلان مقدار مال در غیر حجه الاسلام صرف شود و احتمال برود که آن مقدار بیشتر از ثلث است؛ جایز نیست تمام آن صرف شود.

احکام نیابت

مسأله 103 - در نایب چند چیز معتبر است:

اول - بلوغ:

یعنی نایب باید بالغ باشد؛ پس حج بچه نابالغ به جای دیگری در حجه الاسلام و حجهای واجب دیگر کفایت نمی کند؛ هر چند آن بچه ممیز باشد که خوب و بد را تشخیص دهد؛ بلی بعید نیست که نیابت وی در حج مستحبی با اذن ولی صحیح باشد.

دوم - عقل:

یعنی نایب باید عاقل باشد؛ پس نیابت دیوانه از دیگری صحیح نخواهد بود؛ خواه دیوانه همیشگی یا ادواری (گاه به گاه) باشد اگر عمل در وقت دیوانگی باشد و اما نایب شدن سفیه عیبی ندارد.

سوم - ایمان:

یعنی نایب باید مؤمن باشد یعنی علاوه بر خدا و پیغمبر؛ دوازده امام را نیز قبول داشته باشد.

چهارم - آنکه ذمه نایب در سال نیابت مشغول به حج واجب نباشد و این شرط صحت اجاره است نه شرط صحت حج نایب؛ پس هرگاه در حالی که حج بر خودش واجب بود و از قبل دیگری و به نیابت او حج نماید ذمه مَنوبٌ عَنْه بری شده است؛ ولی نایب اجرتی را که قرارداده شده مستحق نخواهد بود بلکه مستحق اجره المثل خواهد بود (اجره المثل یعنی نرخ متعارف).

مسأله 104 - وقتی ذمه مَنوبٌ عَنْه فارغ و بریء می شود که احراز کند که نایب عمل را به طور صحیح