مناسک حج: مطابق با فتاوای حضرت آیت الله العظمی امام خمینی(قدّس سّره) و رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(دام ظله الوارف) صفحه 284

[58]. عقل در مَنوب عنه شرط نیست. (مناسک حج، م51)

[59]. اگر راه با فیش مورد وصیت برای پسر باز شده و یا این که باز شدن راه برای پسر بدین گونه بوده که ورثه فیش را به یکی از فرزندان بدهند که به نیابت پدر به حج برود باید حج را به نیابت از پدر به جا آورد و چنانچه وصیتی نبوده و از او خواسته

نشده که نیابت کند، باید برای خودش حج به جا آورد و برای پدر نایب بگیرد.

[60]. مگر این که استطاعت طریقی (باز بودن راه) برای فرزند جز به لحاظ نیابت از پدر حاصل نشود.

[61]. که در این صورت اگر به فرزند نیابت دهد مجزی خواهد بود. (مناسک حج، ص29، شرایط منوب عنه،2)

[62]. اجیر کردن کسی که وظیفه او به خاطر کمی وقت عدول به حجّ افراد است، صحیح نیست. اما اگر نایب را در وسعت وقت اجیر کنند و سپس اتفاقاً وقت بر او تنگ شود، واجب است که [به حج اِفراد] عدول کند و عمل او از حج تمتّع منوب عنه کفایت می نماید و مستحق دریافت اجرت نیز هست. (مناسک حج، م53)

[63]. نایبی که در وقت قبول نیابت برای حج معذور نبوده است، لیکن بعد از عقد اجاره، در موقع عمل یا قبل از محرم شدن، جزو معذورین شده، اگر عذر او منجر به نقص بعضی از اعمال حج نشود نیابت او صحیح است؛ مثل این که در ارتکاب بعضی از تروک معذور شود ولی اگر عذر منجر به نقص در اعمال حج شود در این صورت بطلان اجاره بعید نیست و احوط مصالحه بین نایب و منوب عنه در اجرت و اعاده عمره و حج برای منوب عنه می باشد. (مناسک حج، م58)

[64]. از مسأله قبل معلوم شد.

[65]. کسی که هزینه ی رفتن به حج را در اختیار ندارد، اما می تواند قرض بگیرد و سپس به سادگی قرض خود را ادا کند، واجب نیست که خود را با قرض گرفتن مستطیع کند، اما اگر بگیرد، حج بر او واجب می شود. (مناسک حج، م13)

[66]. همچنین کسانی که پس از اعمال حج یا عمره مفرده از