مناسک حج: مطابق با فتاوای حضرت آیت الله العظمی امام خمینی(قدّس سّره) و رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(دام ظله الوارف) صفحه 320
- مقدمه 1
- شرایط وجوب حَجّهالاسلام 2
- مسائل متفرقه استطاعت 7
- استفتائات استطاعت 9
- قسمت اول 9
- قسمت دوم 15
- نیابت در حج 21
- قسمت اول 24
- استفتائات نیابت 24
- قسمت دوم 31
- حج استحبابی 33
- اقسام عمره 34
- صورت حج افراد و عمره مفرده 35
- اقسام حج 35
- اشاره 35
- صورت حج تمتّع اجمالاً 37
- استفتائات اقسام عمره و حج 39
- فصل اول: محل احرام عمره تمتّع 43
- باب اول: اعمال عمره تمتّع 43
- اشاره 44
- مسائل متفرقه میقات 47
- استفتائات میقات 48
- فصل دوم: واجبات احرام 53
- توضیح 53
- استفتائات احرام 59
- مستحبات احرام 61
- مکروهات احرام 63
- فصل سوم مُحرّمات احرام 64
- مُحرّمات احرام(1) 65
- مُحرّمات احرام(2) 72
- مُحرّمات احرام(3) 81
- مسائل متفرقه محرّمات احرام 87
- استفتائات محرّمات احرام 88
- مستحبات دخول مکّه معظّمه 97
- مستحبّات دخول حرم 97
- آداب دخول مسجدالحرام 98
- توضیح 100
- فصل چهارم: طواف واجب و بعضی از احکام آن 100
- واجبات طواف 101
- قسمت اول 101
- قسمت دوم 108
- قسمت سوم 114
- مسائل متفرقه طواف 115
- استفتائات طواف 116
- قسمت اول 116
- قسمت دوم 122
- قسمت سوم 130
- قسمت چهارم 137
- آداب و مستحبات طواف 145
- اشاره 148
- فصل پنجم: نماز طواف 148
- استفتائات نماز طواف 150
- مستحبات نماز طواف 157
- فصل ششم: سعی و بعض احکام آن 158
- توضیح 158
- مسائل متفرقه سعی 162
- استفتائات سعی 162
- مستحبّات سعی 169
- فصل هفتم: تقصیر و بعض احکام آن 174
- اشاره 174
- مسائل و استفتائات متفرقه تقصیر و احکام بین عمره و حج تمتّع 175
- تبدّل حج تمتّع به افراد 180
- استفتائات تبدّل 181
- فصل اول: احرام حج 183
- باب دوم: اعمال حج تمتّع 183
- اشاره 184
- استفتائات احرام حج 185
- مستحبات احرام حج تا وقوف به عرفات 186
- توضیح 187
- فصل دوم: وقوف به عرفات 187
- استفتائات وقوف به عرفات 189
- مستحبات وقوف به عرفات 191
- فصل سوم: وقوف به مشعرالحرام 195
- اشاره 195
- استفتائات وقوف به مشعرالحرام 198
- مستحبّات وقوف به مشعرالحرام 199
- اول رَمْی جمره عقبه 200
- فصل چهارم: واجبات منی 200
- اشاره 205
- دوم ذبح (قربانی) 205
- چند مسأله راجع به بدل ذبیحه 210
- مسائل متفرقه هَدْی 213
- مستحبات هَدی 221
- توضیح 222
- سوم تقصیر یا حلق 222
- مسائل متفرقه حلق یا تقصیر در حج 226
- استفتائات حلق و تقصیر 226
- فصل پنجم: واجبات بعد از اعمال منی 232
- مستحبّات حلق 232
- اشاره 232
- استفتائات اعمال بعد از منی و طواف نساء 236
- توضیح 243
- فصل ششم: بیتوته به منی 243
- استفتائات بیتوته در منی 246
- مسائل متفرقه بیتوته به منی 246
- اشاره 249
- فصل هفتم: رمی جمرات سه گانه 249
- مسائل متفرقه رمی 253
- استفتائات رَمْی جمرات ثلاث 253
- مستحبّات منی 258
- مستحبّات دیگر مکّه معظّمه 259
- طواف وداع 261
- استحباب عمره مفرده 261
- مسائل متفرقه 262
- استفتائات مسائل متفرقه 264
- قسمت اول 264
- قسمت دوم 271
- 1تا70 277
- پی نوشتها 277
- 71تا154 285
- 155تا224 295
- 225تا281 303
- 282تا382 309
- 383تا446 320
- 447تا496 328
[376]. و اگر حج او حج واجب بوده باید در سال بعد از آن، عمره و حج به جا آورد. (مناسک حج، م319)
[377]. در صورتی که احتمال التفات در حال عمل را بدهد، اعتنا نکند.
[378]. اگر به علت ندانستن مسأله، به جای تقصیر، موی خود را بکند و سپس حج به جا آورد، عمره اش باطل است و حجی که به جا آورده، حج إفراد خواهد بود. در این صورت اگر حج واجب بر عهده اش بوده، بنا بر احتیاط واجب باید بعد از انجام مناسک حج، عمره ی مفرده به جا آورد، و در سال بعد، عمره ی تمتّع و حج را اعاده کند. (مناسک حج، م317)
[379]. کفایت نمی کند و اگر این کار را از روی علم و عمد کرده باشد، عمل حرام انجام داده و باید یک گوسفند قربانی کند. (مناسک حج، م315)
[380]. بنا بر احتیاط واجب. (مناسک حج، م 94)
[381]. اگر بعد از انجام عمره تمتّع از شهر مکه بدون احرام خارج شود، پس اگر در همان ماهی که عمره انجام داده به مکه برگردد، نیاز به تجدید احرام برای ورود به شهر مکه ندارد، ولی اگر در ماه بعد از ماه انجام عمره به مکه برگردد، مثل اینکه عمره را در ذی القعده انجام دهد و خارج شود، و در ماه ذی الحجه
به مکه برگردد، واجب است با احرام جدید برای عمره جهت دخول مکه محرم شود، و عمره تمتّع وی که متصل به حج می شود همین عمره تمتّع دوم خواهد بود. (مناسک حج، م93)
[382]. خروج از مکه مکرمه بعد از عمره تمتّع و قبل از اعمال حج برای کسی که مطمئن است که می تواند برای انجام حج تمتّع به مکه برگردد جایز است. هر چند احتیاط مستحب آن است که از مکّه مکرمه خارج نشود مگر برای نیاز و کار ضروری. کما اینکه در این صورت بنابر احتیاط باید ابتدا در مکه برای حج محرم شود و بعد خارج شود. و اگر محرم شدن برای او مشقت داشته باشد، جایز است برای انجام کار خود بدون احرام خارج شود. و افرادی که قصد عمل به این احتیاط را دارند و ناچار هستند یک یا چند مرتبه به مکه وارد و از آن خارج شوند مانند خدمه کاروان ها، می توانند برای ورود به مکّه مکرمه، اول عمره مفرده انجام دهند و عمره تمتّع را به تأخیر بیندازند تا زمانی که بتوانند در آن وقت عمره تمتّع را قبل از اعمال حج به جا آورند، در این صورت باید از میقات برای عمره تمتّع محرم شوند و هنگامی که از عمره تمتّع فارغ شدند از مکّه برای حج محرم شوند. (مناسک حج، م91)
383تا446
[383]. به حاشیه مسأله قبل مراجعه شود.