مناسک حج: مطابق با فتاوای حضرت آیت الله العظمی امام خمینی(قدّس سّره) و رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(دام ظله الوارف) صفحه 34

[165] م مستحب است کسی که شرایط وجوب حج را ندارد؛ از بلوغ و استطاعت و غیر آنها، در صورت امکان حج به جا آورد و همچنین بر کسی که حج واجبش را انجام داده است مستحب است دو مرتبه به حج برود و مستحب است تکرار حج در هر سال. بلکه مکروه است

پنج سال متوالی آن را ترک کند و مستحب است در وقت خارج شدن از مکّه نیّت برگشتن نماید و مکروه است قصد برنگشتن داشته باشد.

[166] م مستحب است از طرف خویشاوندان یا غیر آن ها حج به جا آورد تبرّعا؛ چه زنده باشند یا مرده و همچنین از طرف معصومین و نیز طواف از طرف آن ها و غیر آن ها مستحب است به شرط آن که در مکّه نباشند یا معذور باشند.

[167] م کسی که زاد و راحله ندارد مستحب است قرض کند و به حج برود، در صورتی که می تواند قرض را ادا کند.[65]

[168] م با مال حرام جایز نیست به حج برود و اگر مال او مشتبه است و علم به حرمت آن ندارد، می تواند آن را صرف کند.

[169] م بعد از فارغ شدن از حج استحبابی می تواند ثواب آن را به دیگری هدیه کند، همچنان که در وقت شروع می تواند آن را نیت کند.

[170] م کسی که مال ندارد تا با آن حج به جا آورد مستحب است ولو با اجاره دادن خودش و نیابت از دیگری به حج برود.

اقسام عمره

[171] م عمره هم مانند حج دو قسم است: «واجب» و «مستحب» و بر کسی که شرایط استطاعت را داشته باشد یک مرتبه در عمر واجب می شود و وجوب آن مانند حج فوری است و در وجوب آن استطاعت حج معتبر نیست بلکه اگر برای عمره مستطیع باشد واجب می شود، هرچند برای حج مستطیع نباشد همچنانکه عکس این هم همینطور است که اگر شخص برای حج استطاعت داشته باشد و برای عمره مستطیع نباشد باید حج به جا آورد لیکن باید معلوم باشد

که برای کسانی که از مکّه دور هستند؛ مثل ایرانیان که وظیفه آن ها حج تمتّع است، هیچگاه استطاعت حج از استطاعت عمره و استطاعت عمره از استطاعت حج جدا نیست؛ چون حج تمتّع مرکب از هر دو عمل است، به خلاف کسانی که در مکّه یا قریب به آن هستند که وظیفه آنها حج و عمره مفرده است که نسبت به آن ها استطاعت برای یکی از دو عمل تصور می شود.