مناسک حج: مطابق با فتاوای حضرت آیت الله العظمی امام خمینی(قدّس سّره) و رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(دام ظله الوارف) صفحه 9
- مقدمه 1
- شرایط وجوب حَجّهالاسلام 2
- مسائل متفرقه استطاعت 7
- استفتائات استطاعت 9
- قسمت اول 9
- قسمت دوم 15
- نیابت در حج 21
- قسمت اول 24
- استفتائات نیابت 24
- قسمت دوم 31
- حج استحبابی 33
- اقسام عمره 34
- اقسام حج 35
- اشاره 35
- صورت حج افراد و عمره مفرده 35
- صورت حج تمتّع اجمالاً 37
- استفتائات اقسام عمره و حج 39
- فصل اول: محل احرام عمره تمتّع 43
- باب اول: اعمال عمره تمتّع 43
- اشاره 44
- مسائل متفرقه میقات 47
- استفتائات میقات 48
- فصل دوم: واجبات احرام 53
- توضیح 53
- استفتائات احرام 59
- مستحبات احرام 61
- مکروهات احرام 63
- فصل سوم مُحرّمات احرام 64
- مُحرّمات احرام(1) 65
- مُحرّمات احرام(2) 72
- مُحرّمات احرام(3) 81
- مسائل متفرقه محرّمات احرام 87
- استفتائات محرّمات احرام 88
- مستحبات دخول مکّه معظّمه 97
- مستحبّات دخول حرم 97
- آداب دخول مسجدالحرام 98
- توضیح 100
- فصل چهارم: طواف واجب و بعضی از احکام آن 100
- واجبات طواف 101
- قسمت اول 101
- قسمت دوم 108
- قسمت سوم 114
- مسائل متفرقه طواف 115
- استفتائات طواف 116
- قسمت اول 116
- قسمت دوم 122
- قسمت سوم 130
- قسمت چهارم 137
- آداب و مستحبات طواف 145
- فصل پنجم: نماز طواف 148
- اشاره 148
- استفتائات نماز طواف 150
- مستحبات نماز طواف 157
- فصل ششم: سعی و بعض احکام آن 158
- توضیح 158
- مسائل متفرقه سعی 162
- استفتائات سعی 162
- مستحبّات سعی 169
- فصل هفتم: تقصیر و بعض احکام آن 174
- اشاره 174
- مسائل و استفتائات متفرقه تقصیر و احکام بین عمره و حج تمتّع 175
- تبدّل حج تمتّع به افراد 180
- استفتائات تبدّل 181
- باب دوم: اعمال حج تمتّع 183
- فصل اول: احرام حج 183
- اشاره 184
- استفتائات احرام حج 185
- مستحبات احرام حج تا وقوف به عرفات 186
- فصل دوم: وقوف به عرفات 187
- توضیح 187
- استفتائات وقوف به عرفات 189
- مستحبات وقوف به عرفات 191
- فصل سوم: وقوف به مشعرالحرام 195
- اشاره 195
- استفتائات وقوف به مشعرالحرام 198
- مستحبّات وقوف به مشعرالحرام 199
- فصل چهارم: واجبات منی 200
- اول رَمْی جمره عقبه 200
- دوم ذبح (قربانی) 205
- اشاره 205
- چند مسأله راجع به بدل ذبیحه 210
- مسائل متفرقه هَدْی 213
- مستحبات هَدی 221
- توضیح 222
- سوم تقصیر یا حلق 222
- مسائل متفرقه حلق یا تقصیر در حج 226
- استفتائات حلق و تقصیر 226
- فصل پنجم: واجبات بعد از اعمال منی 232
- مستحبّات حلق 232
- اشاره 232
- استفتائات اعمال بعد از منی و طواف نساء 236
- توضیح 243
- فصل ششم: بیتوته به منی 243
- استفتائات بیتوته در منی 246
- مسائل متفرقه بیتوته به منی 246
- اشاره 249
- فصل هفتم: رمی جمرات سه گانه 249
- مسائل متفرقه رمی 253
- استفتائات رَمْی جمرات ثلاث 253
- مستحبّات منی 258
- مستحبّات دیگر مکّه معظّمه 259
- طواف وداع 261
- استحباب عمره مفرده 261
- مسائل متفرقه 262
- استفتائات مسائل متفرقه 264
- قسمت اول 264
- قسمت دوم 271
- 1تا70 277
- پی نوشتها 277
- 71تا154 285
- 155تا224 295
- 225تا281 303
- 282تا382 309
- 383تا446 320
- 447تا496 328
[57] م در حصول استطاعت فرقی نیست بین اینکه در شهر حج یعنی شوال و ذیقعده و ذی حجه مال پیدا کند یا قبل از آن، بنا بر این اگر استطاعت مالی پیدا شود و استطاعت بدنی و سایر شرایط موجود باشد نمی تواند خود را از استطاعت خارج کند، حتی در اوائل سال و قبل از ماه های حج.[27]
[58] م خدمه کاروان ها که وارد جده می شوند، اگر سایر شرایط استطاعت را دارند؛ از قبیل داشتن وسایل زندگی بالفعل یا بالقوه و رجوع به کفایت، مثلاً کار و صنعت و غیر آن، که با آن ها می توانند پس از مراجعت ادامه زندگی مناسب خود را بدهند، مستطیع هستند و باید حَجّهالاسلام به جا آورند و کفایت از حج واجب آنان می کند و چنانچه سایر شرایط را ندارند به مجرد امکان حج، برای آنان استطاعت حاصل نشده است و حج آنان استحبابی است و چنانچه بعداً استطاعت پیدا کردند، باید حج واجب را به جا آورند
و حکم روحانی کاروان نیز همین است لیکن اگر بعد از مراجعت از مکّه نیاز به شهریه حوزه دارند مستطیع نمی شوند.[28]
[59] م پزشکان یا کسان دیگری که با مأموریت به میقات آمده اند و در میقات جامع شرایط استطاعت هستند، واجب است[29] حَجّهالاسلام به جا آورند هرچند که لازم است مأموریت خود را نیز انجام دهند.
استفتائات استطاعت
قسمت اول
[60] س کسی در مدینه مریض شده (سکته کرده) و فعلاً در بیمارستان است و دکترها گفته اند که باید تا دو هفته استراحت کند، آیا بعد از مدت استراحت در صورتی که حمل او برای انجام دادن اعمال مشکل باشد، اگر او را به مکّه ببرند وظیفه این شخص چیست؟
ج اگر سال اول استطاعت او است و قدرت اعمال، حتی به نحو اضطراری را ندارد، از استطاعت افتاده و حج بر او واجب نیست ولی برای دخول مکّه باید مُحرم شود و با انجام اعمال عمره مفرده ولو اضطراری آن، از احرام خارج می شود، و چنانچه سال اول استطاعت او نباشد و حج براو مستقرشده، اگر مأیوس از خوب شدن باشد باید نایب بگیرد که برایش عمره و حج تمتّع انجام دهد و خودش برای دخول مکّه مُحرم شود و عمره مفرده به طوری که ذکر شد به جا آورد، و چنانچه برای این شخص انجام اعمال حج تمتّع ممکن باشد، و لو به نحو اضطرار و انجام اضطراری اعمال، لازم است مُحرم شود و هر مقدار از اعمال را که می تواند ولو با کمک گرفتن از دیگری انجام دهد، و هر مقدار را که نمی تواند، نایب بگیرد ولی در وقوفین، گرفتن نایب کافی نیست.
[61] س کسی که احتمال
می دهد حجی که در سال های قبل انجام داده، صحیح نبوده یا مستطیع نبوده است و فعلاً شرایط استطاعت را دارد و بخواهد احتیاط کند، حج را به چه نیتی به جا آورد؟