تاملی در معنای مناسک حج صفحه 65

زیبایی خانه: نگریستن به کعبه را ثوابی عظیم است. یکی از نتایج مترتّب بر ثواب و همچنین یکی از ادلّه گرایش انسان به پدیده‌ها، زیبایی آنهاست. و این اتّفاق نظر همه کسانی است که کعبه را ملاقات کرده‌اند. «کعبه را دیدیم که چون عروسی زیبا و دلربا بر تخت حشمت و جلال تکیه زده و مهمانان خدا از هر سوی، آن را در میان گرفته بودند.» (1) و این زیبایی ظاهری و صوری و بصری و حسّی است که از تماس کعبه ادراک می‌شود. امّا در عین حال، از هر منظر و دیدگاه و در هر قلمرو و ساحتی از وجود که کعبه معظّمه مورد توجّه و مطالعه قرار گیرد و با هر معیاری که ارزیابی شود، این خانه در اوج زیبایی خواهد بود، که با عنایت به توضیح نسبتاً مشروح این موضوع در موضِعی دیگر، در این مجال به ارایه خلاصه مباحث مطرح‌شده در قالب نموداری بسنده می‌گردد. (2)

ننگرد دیگر به سرو اندر چمن هر که دید آن سرو سیم اندام را

مقام ابراهیم

مقام ابراهیم سنگی است که ابراهیم بر آن می‌ایستاده تا قسمتهای فوقانی خانه را بنا کند. همچنین، روایتی دیگر، آن را سنگی می‌داند که ابراهیم برای موعظه آدمیان بر بلندای آن ایستاده و به فرمان الهی آنان را به انجام حجّ فراخوانده است. (3) اکنون، این سنگ که

1- 1. ابن‌بطوطه، سفرنامه ابن‌بطوطه، ص 134.
2- 2. ر. ک: نقی‌زاده، مبانی هنر دینی در فرهنگ اسلامی: تجلّیات عینی و کالبدی.
3- 3. وَأذّنْ فِی النّاسِ بِالْحَجّ یَأتُوکَ رِجالًا وَ عَلی کُلّ ضامِرٍ یَأتینَ مِنْ کُلّ فَجّ عَمیقٍ؛ «و مردم را به ادای مناسک حجّ اعلام کن تا مردم پیاده و سواره و از هر راه دور به سوی تو جمع آیند.» حجّ: 27.