تاملی در معنای مناسک حج صفحه 68

حجر اسماعیل، فضای روبروی دیوار شمال‌غربی خانه (بین رکنهای شامی و مغربی و) زیر ناودان رحمت است، که توسّط دیوار قوسی شکلی (با عرض 52/ 1 متر در بالا و 44/ 1 متر در پایین و ارتفاع 3/ 1 متر) محصور شده است. قریب متر از حجر اسماعیل در زمان ابراهیم جزء کعبه بوده است.

گاهی این سخن مطرح می‌شود که نباید به زیارت قبور رفت، یا نباید در کنار قبور (به عنوان مکانهای مقدّس) نماز گزارد. مگر نه آن که قبور اسماعیل و هاجر در حجر اسماعیل است، و مسلمین متّفق‌القول، آن را به همراه کعبه داخل طواف قرار می‌دهند. (1) و مگر نه این که، مطابق نصّ قرآن کریم، در مقابل پیشنهاد عدّه‌ای که می‌خواستند بر مزار اصحاب کهف نشانه‌ای چون نشانه‌های امروزی مثل «قبر سرباز گمنام» بسازند، عدّه‌ای (که قرآن کریم نیز سخن آنان را نفی نمی‌کند) گفتند مسجدی بسازیم: «فَقالُوا ابْنُوا عَلَیْهِمْ بُنْیاناً رَب- هُمْ اعْلَمُ بِهِمْ قالَ الَّذینَ غَلَبُوا عَلی امْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَیْهِمْ مَسْجِداً»؛ «بعضی می‌گفتند: روی جایگاه آنان ساختمانی کنید، که معرّف آنها [اصحاب کهف باشد، پس از آن، آنان که در امر و عقیده غالب شدند گفتند: ما بر روی جایگاه آنان مسجدی