تاملی در معنای مناسک حج صفحه 9

از معشوق می‌گوید، که بدون عشق، بدون معشوق و بدون ذکر او، امکان زیستن و به ویژه امکان انسانی زیستن، میسّر نخواهد بود. و تمایز این «عشق» با عشقهای زمینی، در این است‌که در عشقهای زمینی، عاشق سعی در حفاظت معشوق برای‌خود دارد واز او برای هیچکس‌نمی‌گوید، امّا در این «عشق»، عاشق، ذاکر خوبیها و زیباییهای معشوق برای عالمیان است.

اگر در آنجا و در مورد معشوق دنیایی، سخن این بود که:

با دشمن و با دوست، بَ- دَت می‌گویم تا هیچکست دوست ندارد جز من

در این وادی سخن این است:

دلت به وصل گل ای بلبل صبا خوش باد که در چمن همه گلبانگ عاشقانه توست

یا

بازآی که بی روی تو ای شمع دل‌افروز در بزم حریفان، اثر نور و صفا نیست

و این سطور، بیان نکته‌ها و طرفه‌هایی است که این کوچکترین بنده خدای بزرگ، که به این بندگی مباهات می‌کند، و اگر این اظهار و ادّعا مورد قبول حضرتش قرار گیرد، سر به عرش می‌ساید؛ از حضور در مهبط وحی و شرکت در مناسک حجّ، و از لحظاتی که در کنار قبر نبیّ مکرّم اسلام در مدینه منوّره، و به تعبیر مرحوم آل‌احمد، همچون «خسی در میقات»، بلکه از آن کِهتر بود، دریافته است.

من خسی بی سر و پایم، که به سیل افتادم او که می‌رفت، مرا هم به دل دریا برد

(علامه طباطبایی؛)

کلّیات‌

درآمد