توضیح المناسک صفحه 127

را به پیش ببرند طوافش صحیح است.

مسأله 544

در طواف کردن به هر طور که بخواهد می‌تواند طواف کند؛ می‌تواند آهسته برود یا تند برود و بدود؛ می‌تواند پیاده طواف کند یا سواره برود؛ ولی بهتر آن است که به طور متوسط پیاده طواف کند.

چهارم: داخل نمودن حجر اسماعیل «1» در طواف:

مسأله 545

حجر اسماعیل علیه السلام گرچه از کعبه معظمه نیست ولی باید طواف در خارج آن واقع شود همین که مقابل حجر اسماعیل علیه السلام واقع می‌شود به نحوی طواف کند که طواف کعبه معظمه صدق کند و طواف در داخل حجر اسماعیل علیه السلام باطل است؛ و همچنین بنا بر احتیاط واجب طواف در بالای دیوار حجر باطل است و باید اعاده کند.

مسأله 546

اگر عمداً دور حجر اسماعیل علیه السلام نگردد حکم ابطال عمدی طواف را دارد و چنانچه اگر سهواً این کار را بکند حکم ابطال سهوی را دارد.

مسأله 547

هرگاه در بعض دورها حجر را داخل در دوره نکرده باید آن دور را اعاده کند؛ و احتیاط اعاده طواف است بعد از اتمام آن.

مسأله 548

احتیاط واجب آن است که در حال طواف بر روی دیواره حجر اسماعیل علیه السلام دست نگذارد.

پنجم: خارج بودن طواف کننده از کعبه و آنچه از او است:

مسأله 549

طواف در داخل کعبه معظمه و بر شاذروان «1» که جزء کعبه است صحیح نیست طواف کننده باید شاذروان را در مطاف قرار دهد.

مسأله 550

هرگاه طواف کننده در بعضی حالات به جهت کثرت جمعیت یا امر دیگر از بالای شاذروان برود و دور بزند آن مقدار که دور زده باطل است باید اعاده کند؛ ولی در حال حاضر شاذروان به نحوی ساخته شده که عملًا طواف روی آن ممکن نیست.

مسأله 551

احتیاط واجب آن است که دست به دیوار کعبه که شاذروان دارد نگذارد و اگر گذاشت به مقداری که دست گذاشته طواف را اعاده کند.

ششم: انجام طواف در فاصله بین کعبه و مقام ابراهیم علیه السلام:

مسأله 552

گفته می‌شود که فاصله بین کعبه معظمه و مقام ابراهیم علیه السلام «2» بیست و شش ذراع و نصف است؛ باید بنا بر احتیاط واجب در حال اختیار و تمکن و لو در حال ازدحام، طواف در این مقدار فاصله واقع شود دورتر از این مقدار نباشد؛ ولی در صورت عدم تمکن یا مشقت شدید طواف در آن مقدار، در صورتی که طواف کننده‌گان متصل به یکدیگر بوده و