توضیح المناسک صفحه 174

و در هر پستی و بلندی تلبیه بگوید تا این که به عرفات برسد.

دوم: وقوف در عرفات:

[مسایل

اشاره

دوم از واجبات حج تمتع وقوف در عرفات است.

مسأله 808

واجب است وقوف در عرفات به قصد قربت و اخلاص باشد مانند نماز و سایر عبادات.

مسأله 809

مراد از وقوف حضور و ماندن در عرفات است خواه سواره باشد یا پیاده، خواه ساکن باشد یا در حال حرکت، گرچه وقوف در حال ایستاده افضل است.

مسأله 810

هرگاه در تمام وقت بیهوش یا خواب یا مست باشد وقوفش باطل است؛ ولی اگر در اول وقت نیت کرده باشد و بعد از آن بخواب رود یا بیهوش شود مانع ندارد.

مسأله 811

وقوف در عرفات برای مختار باید از اول زوال روز عرفه (نهم ذیحجه) تا غروب شرعی آن که وقت نماز مغرب است باشد؛ جایز نیست تأخیر بیندازد از اول زوال و در وقت عصر توقف کند گرچه فرموده‌اند جایز است که وقوف بعد از زوال به مقدار خواندن نماز ظهر و عصر پشت سرهم با اذان و اقامه باشد در صورتی که بخواهد نماز ظهر و عصر را جمع کند؛ ولی احتیاط آن است که به این مقدار هم تأخیر نیندازد و وقوف در عرفات از زوال باشد.

مسأله 812

وقوف در عرفات از زوال تا مغرب گرچه واجب است لکن رکن نیست که حج به ترک آن باطل شود؛ بلی توقف مقداری از آن زمان رکن است پس هرگاه از روی اختیار هیچ توقف و لو به مقدار کمی در عرفات نداشته باشد حجش باطل است؛ ولی اگر مقدار کمی توقف در عرفات داشته باشد و قبل از مغرب از عرفات کوچ کند حج او صحیح است گرچه اگر از روی عمد و علم باشد خلاف و معصیت کرده.

مسأله 813

فرموده‌اند حدود عرفات عبارتند از دشت‌های عرفه و ثوّیه و نَمِره تا ذی المجاز و از مأزمین تا آخرین جای وقوف، و خود اینها حدود عرفات می‌باشند و جزء موقت نیستند؛ وقوف در عرفات باید داخل محدود باشد بنا بر این وقوف در وادی نَمِره و دیگر جاهایی که از حدود عرفات خارج است کفایت نمی‌کند؛ خلاصه حدودی که برای عرفات، مزدلفه، مشعر الحرام و منی مشخص شده اگر مورد اطمینان یا تصدیق اهل محل باشد معتبر است؛ ظاهراً تابلوها و علاماتی را که گذارده‌اند دست به دست از قدیم به آنها رسیده مورد قبول اهل محل است مادامی که خطای آنها احراز نشود معتبر است.

مسأله 814

جبل الرحمة گرچه جزء موقف عرفات است ولی فرموده‌اند زفتن به بالای کوه و وقوف بر آن هنگام وقوف مکروه است؛ مستحب است ایستادن در دامنه طرف چپ جبل الرحمة باشد.

مسأله 815

هرگاه از روی علم و عمد، یا از روی جهل تقصیری وقوف