توضیح المناسک صفحه 236

قبل را کاملًا بجا آورد سپس سنگ‌های آن روز را بزند احتیاط آن است که بین سنگ زدن قضایی و ادائی فاصله باشد؛ مستحب است قضای روز گذشته را پس از طلوع آفتاب بجا آورد و سنگ همان روز را به هنگام زوال بزند؛ و هرگاه قضای دو روز یا بیشتر به عهده باشد باید قضای روز سابق را مقدم بدارد بر قضای روز بعد پس هرگاه روز سیزدهم مثلًا بخواهد قضای روزهای عید و یازدهم و دوازدهم را بجا آورد؛ باید به ترتیب از قضای روز عید شروع کند و به روز سیزدهم که اداء است ختم کند.

مسأله 1060

هرگاه در روز بعد بفهمد که رمی جمرات گذشته به خلاف ترتیب بوده باید ابتداء به نحوی که ترتیب حاصل شود آنها را قضا کند سپس وظیفه آن روز را بجا آورد.

مسأله 1061

هرگاه یادش بیاید که به هر یک از جمرات یا بعض آنها در روز گذشته کمتر از هفت سنگ زده بنا بر احتیاط واجب باید بقیه روز گذشته را قضا کند بعد وظیفه همان روز را بجا آورد.

مسأله 1062

هرگاه رمی جمرات سه گانه را فراموش کند و از منی خارج شده و به مکه مکرمه رفته باشد اگر در ایام تشریق یادش بیاید باید برگردد و بجا آورد و اگر متمکن نباشد باید نایب بگیرد؛ و اگر بعد از ایام تشریق یادش بیاید احتیاط واجب آن است که خودش از مکه مکرمه برگردد و بجا آورد و اگر متمکن نیست باید نایب بگیرد و در سال آینده در ایامی که فوت شده است خودش یا نایبش قضا کند.

مسأله 1063

هرگاه عمداً رمی جمرات را ترک کند تا بعد از ایام تشریق، گرچه گناه کرده ولی حجش باطل نمی‌شود اگر در مکه مکرمه است بنا بر احتیاط واجب باید برگردد و بجا آورد و اگر متمکن نیست نایب بگیرد و باید در سال آینده در ایامی که فوت شده خودش یا نایبش قضاء کند و همچنین است اگر عمداً ترک کرده تا از مکه مکرمه خارج شده حجش باطل نیست باید سال آینده خودش یا نایبش در ایامی که فوت شده قضاء کند.

مسأله 1064

هرگاه فراموش کند رمی جمرات را و یادش نیاید تا بعد از خارج شدن از مکه مکرمه واجب است در سال آینده خودش وگرنه نایبش در ایامی که فوت شده قضاء کند.

مسأله 1065

هرگاه رمی بعض جمرات را فراموش کند حکمش همان است که در دو مسأله گذشته ذکر شد بلکه هرگاه کمتر از هفت سنگ در تمام جمرات یا بعض آنها انداخت بنا بر احتیاط واجب همین حکم را دارد.

مسأله 1066

کسی که معذور است و شخصاً نمی‌تواند رمی کند مثل این که مریض یا طفل یا علیل باشد به این که دست و پایش شکسته باشد؛ یا از شدت بی حالی نتواند رمی کند نایب بگیرد؛ و اگر از نایب گرفتن هم عاجز باشد مثل این که بیهوش و طفل کوچک باشد ولیّ شرعی او رمی کند؛ و اگر ولیّ شرعی ندارد دیگری از طرف او رمی کند و اولی این است که اگر می‌شود شخص معذور را به نزد جمره‌ها ببرند و نایب در حضور او رمی کند؛ اگر می‌شود سنگ در دست او بگذارند و بیندازند.

مسأله 1067

هرگاه مریض یا معذور مأیوس از خوب شدن و رفع عذر باشد واجب است نایب بگیرد و اگر خوب شد یا رفع عذر حاصل شد واجب نیست اعاده کند؛ ولی هرگاه مأیوس از خوب شدن و رفع عذر نیست می‌تواند به رجاء بقاء عذر و مرض نایب بگیرد و لکن اگر خوب شد یا رفع عذر شد باید خودش اعاده کند.

مسأله 1068

هرگاه دیگران مأیوس باشند از خوب شدن یا رفع عذر لازم است از شخص اذن بگیرند؛ و اگر نتواند اذن دهد ولیّ شرعی انجام دهد یا اذن دهد و اگر ولیّ شرعی ندارد دیگری از طرف او رمی کند.

مسأله 1069

هرگاه بعد از گذشتن روزی که واجب بوده در آن رمی کند شک کند رمی کرده یا نه، اعتناء نکند.

مسأله 1070

هرگاه بعد از رمی شک کند که آن را صحیح انجام داده یا نه، اعتناء نکند و همچنین هنگامی که مشغول رمی جمره عقبه است شک کند که رمی جمره اولی یا وسطی یا هر دو را صحیح انجام داده اعتناء نکند.

مسأله 1071

هر گاه در عدد انداختن سنگ‌ها شک کند اگر مشغول عمل است و داخل در رمی جمره بعدی نشده باید چندان بیندازد تا یقین به عدد پیدا کند بلکه همچنین بنا بر احتیاط اگر عمل تمام شده باشد گرچه در رمی جمره بعدی وارد نشده باشد؛ ولی بعید نیست اگر شک بعد از انصراف و صدق فراغ عرفاً باشد اعتناء نکند.

مسأله 1072

هرگاه یقین کند که یکی از سه جمره را در روز گذشته رمی