جامع الفتاوی عمره مفرده صفحه 72

آن را داد و بعد یک مرتبه دیگر به دروغ جدال کرد (1) ظاهراً یک گوسفند کافی است. (2) و اگر بعد از ذبح کفاره دو مرتبه دیگر به دروغ جدال کرد کفاره دو مرتبه جدال کردن را دارد که گذشت. (3)

«فسوق (دروغ گفتن و دشنام دادن و فخر نمودن)»

مسأله 218- دروغ گفتن و دشنام دادن در همه حال حرام است ولی در حال احرام بخصوص نهی شده است و همچنین محرم باید از فخر کردن به دیگران اجتناب نماید. (4)

مسأله 219- فسوق کفاره ندارد ولی باید استغفار کند و مستحب است چیزی کفاره دهد و بهتر است گاو ذبح کند.

«کشتن جانوران و حشرات»

مسأله 220- کشتن حشرات مانند پشه و مگس و شپش و

1- 1- آیة اللَّه خوئی: در جدال دروغ از مرتبه سوّم به بعد برای هر بار یک گاو بایدبدهد وفرقی نمی‌کند که بین آن کفاره داده باشد یا نه معتمد جلد 4، ص 117.

2- 2- آیة اللَّه فاضل: بعید نیست کفاره آن شتر باشد.

3- 3- آیة اللَّه فاضل: بعید نیست کفاره آن دو شتر باشد.

آیة اللَّه مکارم: مانند مسأله سابق است.

4- 4- آیات عظام سیستانی، خوئی، تبریزی، بهجت: فخر کردن در صورتی که مستلزم اهانت و تحقیر دیگران نباشد حرام نیست.