مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 10

فوریت وجوب حج بر مستطیع‌

2- وجوب حج بر مكلّفِ مستطیع، فوری است؛ یعنی باید آن را در سال اولِ استطاعت به‌جا آورد و اگر درك آن متوقف بر تهیّه مقدّماتی باشد، باید فراهم نماید؛ و در صورت تأخیر، حج بر وی مستقر می‌شود.

اعاده احتیاطی حج واجب‌

3- اگر كسی احتمال می‌دهد حجی كه در سال‌های قبل انجام داده، صحیح نبوده، یا احتمال می‌دهد مستطیع نبوده و فعلًا شرایط استطاعت را دارد و بخواهد احتیاط كند، می‌تواند به قصد مافی‌الذمه؛ یعنی به قصدِ امتثالِ مطلقِ امرِ متوجهِ به او، یا به قصد حَجّةالاسلامِ احتیاطی، حج بجا آورد؛ ولی چنانچه حج سابق با فرض صحت، جزئی از آن باطل بوده، باید آن جزء را تدارك نماید و اعاده حج، مُجزی از آن جزء نیست.

2- تزاحم حج‌

تزاحم حج با واجب و حرام‌

4- اگر رفتن به حج، موجب انجام حرام یا ترك واجب شود، باید اهمیت هر كدام لحاظ شود،

______________________________
(1). آیة اللَّه سیستانی: در این فوریت دو وجه است: اول: این‌كه شرعی باشد و گویا مشهور هم همین باشد. دوّم: این‌كه عقلی باشد، از باب احتیاط، تا مبادا تأخیر آن منجر به ترك واجب بدون عذر شود كه در این صورت مستحقّ عقوبت خواهد بود. وجه اول احوط است و دوّم اقوی. پس اگر آن را از سالِ اول استطاعت تأخیر انداخت، بدون این‌كه اطمینان داشته باشد كه بعداً می‌تواند آن را انجام دهد ولی بعداً موفق به انجام آن شود متجرّی می‌شود، و اگر اصلًا موفق نشود مرتكب گناه بزرگی شده است. (مناسك، ص 8).
(2). آیة اللَّه مكارم: و در صورت حصول استطاعت، چنانچه راه منحصر به نام‌نویسی برای چند سال بعدباشد، آن نیز واجب است.
(3). آیة اللَّه بهجت: و تأخیر آن بدون عذر حرام است و تكرار این تأخیر در سال‌های بعد، بدون توسیط توبه از گناهان كبیره، مثل ترك حجّ است. (مناسك، ص 3).

آیات عظام تبریزی، خویی، صافی، گلپایگانی: بلكه بعید نیست تأخیر آن از گناهان كبیره باشد.

آیة اللَّه فاضل: تأخیر آن معصیت است ولی كبیره بودن آن، به طوری كه مُسقِط عدالت باشد، ثابت نیست.

(4). آیة اللَّه بهجت، آیة اللَّه تبریزی: در این مسأله و مسأله بعد، قصد امتثال امر فعلی را بنماید.
(5). آیة اللَّه مكارم: اگر حج خود را به طور صحیح انجام داده وجهی برای اعاده آن نیست.

آیة اللَّه نوری: مانع ندارد مطلقاً.

(6). آیة اللَّه صافی، آیة اللَّه گلپایگانی و وحید: و یا موجب از بین رفتن مال معتد به (قابل توجه) بدون عوض‌شود. (آداب و احكام حج، مسأله 76).