مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 104

می‌شوند و به جده می‌روند و برمی‌گردند، لازم نیست محرم شوند ولی اگر عمره تمتع بجا آورده‌اند، بنابر احتیاط نباید از مكه خارج شوند مگر در صورت حاجت در حالی كه به احرام حج محرمند.

حكم عمره تمتع با علم به خروج از مكه‌

201- خدمه كاروانی كه می‌خواهند به مكه بروند و بعد از آن باید از مكه خارج شوند، بنابر احتیاط نباید عمره تمتع انجام دهند؛ بلكه برای ورود به مكه، باید از یكی از مواقیت معروفه، برای

(1)- آیات عظام خویی، سیستانی، فاضل: مگر اینكه در ماه هلالی دیگر وارد مكه شوند كه باید دو مرتبه‌محرم بشوند.

آیة اللَّه سیستانی: اگر عمره مفرده را به نیابت از دیگران بجا آورده‌اند، بنابر احتیاط واجب برای دخول در مكه یا حرم دو مرتبه محرم شوند.

(2)- آیة اللَّه بهجت: در صورتی كه اعمال حج تفویت نشود، خروج از مكه مانعی ندارد.

(3)- آیة اللَّه خامنه‌ای: جایز است برای كسی كه اطمینان دارد با خارج شدن از مكّه حجّ او فوت نمی‌شود بعد از انجام عمره تمتّع و قبل از احرام حج از مكّه بیرون رود اگر چه احتیاط مستحب آن است كه فقط در مورد ضرورت و نیاز خارج شود.

آیة اللَّه سیستانی: اگر مكلّف اعمال عمره تمتّع را بجاآورد، بنابر احتیاط واجب نباید از مكّه بیرون برود مگر برای حج، مگر آنكه بیرون رفتنش جهت انجام كاری باشد، اگر چه آن كار غیر ضروری باشد و ترس از اینكه اعمال حجّش فوت گردد نداشته باشد، كه در این صورت اگر بداند كه می‌تواند به مكّه برگردد و از آنجا احرام حج ببندد، اظهر جواز بیرون رفتنش از مكّه بدون احرام است. (مناسك، مسأله 151).

آیة اللَّه فاضل: اگر یقین یا اطمینان دارد كه خروج از مكه لطمه به حج او وارد نمی‌كند، مانعی ندارد كه حتی بدون احرام هم از مكه خارج بشود و برای احرام از مكه و مناسك به مكه برگردد لكن احتیاط استحبابی بر خلاف آن است. بله اگر از مكه خارج شد و در ماه بعد به مكّه بازگشت باید مجدّداً عمره تمتع انجام دهد و عمره تمتّعی كه در ماه قبل انجام داده لغو وباطل است و باید برای حج تمتع از یكی از مواقیت معروفه محرم شوند.

آیة اللَّه مكارم: حرام است خارج شوند مگر اینكه مطمئن باشند كه به موقع برمی‌گردند و حج خود را انجام می‌دهند و همچنین در صورت حاجت.

آیة اللَّه خامنه‌ای: اگر بعد از انجام عمره تمتع از شهر مكه بدون احرام خارج شود، پس اگر در همان ماهی كه عمره انجام داده به مكه برگردد، نیاز به تجدید احرام برای ورود به شهر مكه ندارد، ولی اگر در ماه بعد از ماه انجام عمره به مكه برگردد، مثل اینكه عمره را در ذی‌القعده انجام دهد و خارج شود، و در ماه ذی‌الحجه به مكه برگردد، واجب است با احرام جدید برای عمره جهت دخول مكه محرم شود، و عمره تمتع وی كه متصل به حج می‌شود همین عمره تمتع دوم خواهد بود.

آیة اللَّه خویی: بیان احتیاط و عدم آن در مناسك ایشان نیامده است.

آیة اللَّه سیستانی: اگر بین این عمره و حج، عمره دیگری فاصله نشود می‌توانند عمره تمتّع انجام دهند و پس از آن اگر خوف فوت اعمال حج نداشته باشند می‌توانند برای كاری هرچند غیر ضروری خارج شوند. پس اگر در همان ماه قمری برگردند احرام مجدّد لازم نیست و اگر ماه بعد باشد و نخواهند دوباره خارج شوند و در ماه بعد وارد شوند باید با احرام عمره تمتّع وارد شوند و اگر باز هم بخواهند در ماه بعد وارد شوند باید اكنون با احرام عمره مفرده وارد شوند.

آیة اللَّه صافی، آیة اللَّه گلپایگانی: اگر حج تمتّع بر آن‌ها واجب باشد باید به قصد عمره تمتّع محرم شوند و انجام عمره مفرده قبل از حج برای كسی كه حج بر او واجب است یا نایب در حج بلدی است اشكال دارد.

آیة اللَّه فاضل: اگر بخواهند در ماهی كه عمره انجام داده خارج شوند و در همان ماه برگردند، می‌توانند عمره تمتّع انجام دهند، در این صورت فرقی نمی‌كند كه بخواهند به مدینه بروند یا جدّه. و در این فرض باید بدون احرام مجدّد به مكّه وارد شوند. امّا اگر بخواهند در ماه بعد برگردند نباید عمره تمتّع انجام دهند، بلكه عمره مفرده انجام دهند و برای آخرین بار كه به مكّه رجوع می‌كنند عمره تمتّع انجام دهند.

آیة اللَّه مكارم، آیة اللَّه نوری: خدمه كاروان‌ها می‌توانند عمره تمتّع را به‌جا آورند و از احرام خارج شوند و بعد برای انجام كارهای ضروری به جده یا مدینه و مانند آن بروند بشرطی كه مطمئن باشند كه به موقع به حج برسند.