مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 12

حج برود؛ و همچنین است اگر در تحصیل مقدمات، كوتاهی كند و در اولین سال استطاعت، به حج نرسد، كه باید در هر صورت بعداً در اولین سال ممكن به حج برود، هرچند استطاعت از بین رفته باشد.

مسامحه در ثبت نام برای حج‌

7- اگر مستطیع، در نام نویسی و رفتن به حج مسامحه كند تا نوبت از دست او برود، باید به هر نحو در اولین زمان ممكن، برای حج اقدام كند.

8- اگر كسی بعد از استطاعت مالی، بدون تأخیر، سعی در رفتن به حج داشته و ثبت نام نموده و از جهت این‌كه قرعه به نامش اصابت نكرده، نتوانسته به حج برود، مستطیع نشده و حج بر او واجب

______________________________
(1). آیة اللَّه بهجت: هر وقت قدرت پیدا نمود، فوراً باید به‌جا آورد ولو استطاعت شرعیه زایل شده باشد (كتاب حج، ص 27).

آیة اللَّه تبریزی و آیة اللَّه خویی: مگر جاهل قاصر بوده باشد و در صورت استقرار هم اگر رفتن به حج حرجی شود واجب نیست.

(2). آیة اللَّه بهجت و آیة اللَّه سیستانی: در صورت اعتماد و وثوق به این‌كه با تأخیر نیز حج را حتماً درك خواهد كرد، اظهر عدم وجوبِ خروج در اوّلین فرصت است؛ پس اگر اتفاقاً درك نكرد، حج بر او مستقر نشده است؛ آیة اللَّه بهجت: و امّا با عدم اعتماد مذكور، پس مورد تأمّل است؛ و عدم حرمتِ تفویتِ احتمالی، با تأخیر یا غیر آن از مقدّمات مفّوته در واقع بعد از اشتغال ذمه یا قبل از آن، در موردی كه دلیل خاص نباشد خالی از وجه نیست (كتاب حج ص 1).
(3). آیات عظام: صافی، گلپایگانی و فاضل: در صورتی حج بر او مستقر می‌شود كه اگر می‌رفت به حج‌می‌رسید.
(4). آیات عظام تبریزی، خویی و فاضل: اگر انجام حج برای او حرجی باشد، حج از خودش ساقط است ولی باید خودِ او بعداً، در صورت قدرت، انجام دهد و یا بعد از فوتش از تركه او حجّ نیابی ولو از میقات انجام دهند.
(5). آیة اللَّه بهجت: قبل از استقرار حج استطاعت شرعیه شرط است وبعد از آن استطاعت عقلیه و مقدوریّت میزان است البته با مراعات سایر احكام شرعیه. (مستفاد از صفحه 27 و 22 كتاب حج)

آیة اللَّه تبریزی و آیة اللَّه خویی: باید به هر نحو ممكن، مادامی كه حرج نبوده و مستلزم ارتكاب حرام (آیة اللَّه خویی: حرام اهم یا مساوی) نباشد، به حج مشرف شود.

آیة اللَّه فاضل: اگر حرجی نباشد باید به هر نحو …

(6). آیة اللَّه مكارم و آیة اللَّه تبریزی: در صورتی كه راهِ مشروع، منحصر به شركت در قرعه‌كشی باشد.

آیة اللَّه خامنه‌ای: اگر رفتن به حج در سال‌های بعد از آن، منوط به نام‌نویسی و پرداخت مبلغی در همان سال باشد، بنابر احتیاط واجب باید نسبت به این كار اقدام كند.