- مقدمه 1
- اشاره 9
- فصل اول: وجوب و اقسام حج 9
- 1- وجوب حج 9
- باب اول: وجوب و اقسام حج 9
- بخش اول: 9
- فوریت وجوب حج بر مستطیع 10
- 2- تزاحم حج 10
- تزاحم حج با واجب و حرام 10
- اعاده احتیاطی حج واجب 10
- 3- استقرار حج و حكم ثبتنام 11
- تزاحم نذر و حج 11
- اشاره 11
- مسامحه در ثبت نام برای حج 12
- ثبت نام و قرعه كشی 13
- ثبت نام چند ساله و در نوبت قرار گرفتن 13
- افرادی كه مقیم مكه میشوند 14
- اشاره 14
- اشاره 14
- 5- حج استحبابی 14
- 4- اقسام حج 14
- اهدای ثواب حج استحبابی به غیر 15
- كراهت ترك حج استحبابی و ترك نیت بازگشت 15
- جنون بعد از استقرار حج و وظیفه ولیّ 16
- اشاره 16
- 1- عقل 16
- فصل دوم: شرایط وجوب حج 16
- جنون بعد از عمره تمتع 16
- اشاره 16
- بلوغ در میقات و قبل از مشعر 17
- اشاره 17
- 2- بلوغ- (برخی از احكام احرام كودكان) 17
- مراد از ولیّ در احرام كودك 18
- استحباب حج برای بچه ممیّز 18
- استحباب محرم نمودن طفل غیر ممیّز 18
- لزوم حفظ طفل از محرّمات احرام 19
- كفارات محرمات احرام طفل 19
- وظیفه ولیّ در اعمال طفل 19
- احرام كودك بدون اذن ولی 20
- كفارات احرام طفلی كه بدون اذن محرم شده 20
- 3- استطاعت 21
- انكشاف عدم استطاعت 21
- اشاره 21
- انكشاف استطاعت 21
- بطلان حج استحبابی و نیابی با استطاعت 22
- اشاره 23
- الف: استطاعت مالی 23
- لزوم داشتن ضروریات زندگی 24
- سكونت در غیر منزل ملكی 24
- لزوم تحقیق از استطاعت 24
- نگهداری هزینه حج 25
- زیادتر بودن هزینه حج از حدّ متعارف 25
- شرایط وجوب حج 25
- لزوم تهیه مقدمات سفر 25
- توقف حج بر پرداخت وجه به حكومتها 26
- كسی كه ملك دارد و پول ندارد 27
- حصول استطاعت با اجیر شدن 27
- حج با مال حرام و مشتبه 27
- فروش كتاب و ابزار كار برای حج 28
- احتیاج به ملك در آینده 28
- عدم حصول استطاعت با پول مورد نیاز برای منزل 28
- تبدیل منزل گران به ارزان، برای حج 28
- داشتن طلب 29
- قرض برای حج 30
- فرض تحقق استطاعت با داشتن بدهی 31
- تهیه منزل و لوازم زندگی با وام 32
- تزاحم حج و ازدواج 32
- داشتن دین شرعی 32
- استطاعت مالی در فرض دخل و خرج مشترك 33
- تزاحم حج با ازدواج نوه 33
- وجوه شرعیه و استطاعت 34
- ولیمه و استطاعت 34
- مستطیع نمودن خود با وام 35
- وعده و مهر قراردادن حج 36
- استطاعت مالی زن و فرض لزوم رجوع به كفایت 36
- مسایل خاص استطاعت بانوان 36
- میزان حصول استطاعت با مهریّه 36
- زندگی در منزل استیجاری و حكم استطاعت زوجین 37
- اذن شوهر 37
- فرض توقف حج زن بر زحمت شوهر 37
- بذل حج 38
- ب: استطاعت بذلی 38
- كفارات و پول قربانی در حج بذلی 39
- بذل نفقه حج به شخص ناتوان و مسأله استنابه 39
- بخشش مال برای حج 39
- رجوع باذل از بذل 40
- افرادی كه با خرج دولت به حج میروند 41
- ارسال به حج بدون تعهد به كار 41
- حج روحانی و خدمه كاروان 41
- افرادی كه برای ماموریت به حج میروند 41
- اشاره 42
- 2- رجوع به كفایت 42
- اشتراط رجوع به كفایت ولو بعد از تقلید صحیح 43
- دستگردان برای حصول استطاعت 43
- وجوه شرعی و رجوع به كفایت 43
- لزوم داشتن مخارج عائله تا بازگشت 43
- استطاعت در میقات 44
- استطاعت بدنی، طریقی و زمانی 44
- اشاره 44
- حصول مرض بعد از عمره تمتع 45
- استنابه برای عاجز از حج با استقرار 45
- پیدایش مرض شدید قبل از انجام حج 45
- استقرار حج و عدم امكان مسافرت با هواپیما 46
- استطاعت طریقی فرزند با نوبت پدر 47
- فرق حصول استطاعت قبل و بعد از استیجار 48
- استجازه از ورثه برای انجام حج به نیّت خود 48
- استنابه برای میت در میقات و انجام حج برای خود 49
- حصول عجز و بیماری و مسأله استنابه 50
- حج كسی كه از مدینه باید بازگردد 51
- اشاره 52
- ثبت نام برای حج 52
- موارد خروج از استطاعت و نیاز به پول 52
- عدم جواز بخشش پول حج و حصول ملكیت 54
- نیاز به پول قبل از حج 54
- 4- چهارمین شرط وجوب حج: حریّت. 54
- 1- استنابه برای میت 57
- اشاره 57
- فصل اول: موارد استنابه 57
- باب دوم: موارد استنابه 57
- كفایت حج میقاتی 57
- فوت حجگزار بعد از احرام و سقوط حج 58
- میزان استقرار حج بر میت 58
- حق ورثه با امكان فروش فیش میت به قیمت بازار 58
- 2- افراد مریض و ناتوان 59
- 1- شرایط نایب 60
- 3- ایمان؛ 60
- فصل دوم: شرایط نایب و منوبٌعنه 60
- 1- بلوغ، بنابر احتیاط واجب؛ 60
- اشاره 60
- 4- وثوق و اطمینان به انجام دادن او؛ 60
- 2- عقل؛ 60
- وظیفه نایب در تقلید 61
- 5- آشنایی نایب با احكام حج هرچند با فراگیری در حال عمل 61
- 6- مشغول نبودن ذمه نایب، به حج واجب در سال نیابت؛ 62
- عدم صحت نیابتِ افراد واجبالحج 62
- انكشاف استطاعت بعد از عمره نیابی 63
- جواز نیابت در فرض عدم استطاعت طریقی 63
- حصول استطاعت با اجیر شدن برای حج 64
- استنابه فرزند با استیجار و حصول استطاعت 64
- استنابه فرزند بدون استیجار و حصول استطاعت 64
- وصیت موجب وجوب نیابت نیست 65
- 7- معذور نبودن نایب 66
- عدم صحت نیابت افراد معذور 66
- میزان معذور بودن 67
- عدم قدرت بر رمی یا رمی در روز 67
- نیابت معلولِ از ناحیه دست یا پا 68
- نیابت با عدم صحت قرائت 68
- جواز نیابت زنها 68
- عذر طاری 69
- نیابت با احتمال تبدّل حج 70
- انجام حج افراد نیابی به جای تمتع 70
- حكم شرط استنابه در محل عذر 71
- استنابه در عمل مورد عذر 71
- نیابت افرادی كه وقوف اضطراری دارند 72
- مسأله استحقاق اجرت افراد معذور 74
- اگر نایبِ غیر معذور سهوا به وظیفه معذور عمل كند 74
- موارد صحت نیابت از طرف زنده 75
- خروج از مكه بین عمره و حج و مسأله نیابت 75
- 2- شرایط منوبٌعنه 75
- اشاره 75
- نیابت صروره 76
- استنابه برای جنون در بعضی اعمال 76
- انجام حج از طرف امام عصر (عج) 76
- عدم اشتراط مماثله و بلوغ و عقل در منوبعنه 76
- لزوم انجام عمره و حج نیابی توسط یك نفر 77
- رفع عذر منوبٌعنه بعد از عمل نایب 77
- عدم جواز عدول از نیت حج بعد از احرام 77
- عدم جواز تعدّد منوبٌعنه در حج واجب 77
- 1- لزوم اذن یا توكیل 79
- فصل سوم: احكام نیابت 79
- اشاره 80
- 2- نیت نیابت 80
- غفلت از نیت نیابت و احرام برای خود 80
- جهل نایب به نوع حج نیابی و نیّت اجمالی 80
- ترك طواف نساء توسط نایب 81
- شك در نیت نیابت 81
- قصد نایب در طواف نساء 81
- كفایت حركت از بلد منوبعنه ولو با فاصله 82
- بازگشت به بلد منوبٌعنه بعد از حج 82
- غفلت از رعایت بلد 82
- 3- رعایت بلد 82
- ثبوت ملزومات حج بر اجیر 82
- اشاره 83
- فوت اجیر و حكم استحقاق اجرت 83
- 4- فوت نایب 83
- میزان كفایت از منوبعنه در فرض فوت نایب 84
- 5- مباحات و مستحبات بر نایب 85
- میزان استحقاق اجرت نیابت 85
- استیجار در مدینه و تبدیل میقات 85
- اشاره 85
- استحباب عمره مفرده بر نایب 86
- مقدار وظیفه نایب در انجام مستحبات 86
- عدم وجوب عمره مفرده بر افراد نائی 89
- باب سوم: اقسام و موارد عمره 89
- فصل اول: اقسام و موارد عمره 89
- 1- اقسام عمره و فرقهای آن 89
- اشاره 89
- تبدیل عمره مفرده به تمتع 90
- فرقهای عمره تمتع با عمره مفرده 90
- 2- تبدیل عمره 90
- اشتراك محرّمات در عمره تمتّع و مفرده 90
- 3- موارد جواز و عدم جواز عمره 91
- عدول به تمتع از عمره مفرده با اخلال به تقصیر 91
- انجام عمره مفرده به نیت خود و دیگران 91
- اشاره 91
- انجام عمره مفرده به نیت چند نفر 91
- جواز عمره مفرده با احتمال حیض و مرض 92
- جواز عمره مستحبی با قرائت غلط 92
- ترك اعمال عمره مفرده و بازگشت به وطن 92
- انجام عمره مفرده قبل از تمتع 92
- انجام عمره مفرده بین عمره تمتع و حج 92
- رعایت قصد رجا 93
- اجازه شوهر برای عمره مفرده 93
- استحباب عمره مفرده بعد از اعمال حج 93
- فاصله بین عمره تمتع و عمره مفرده 94
- اشاره 94
- فصل دوم: تكرار عمره 94
- عدم فرق بین عمره اصالتی و نیابی از جهت فاصله 95
- ترك فاصله معتبر 95
- رها كردن عمره به قصد رجا در اثنا 96
- حكم احرام روز آخر ماه 96
- مقصود از فاصله یك ماه 96
- اخذ اجرت در عمره به قصد رجا 97
- 1- میقات و ادنیالحل 98
- لزوم احرام جهت گذر از میقات در مسیر مكه 98
- اشاره 98
- فصل سوم: مكان احرام عمره مفرده 98
- عدم خصوصیت مسجد در جحفه و تنعیم 98
- انجام عمره از داخل مكه 98
- احرام از داخل مكه با نذر 99
- معیار ادنی الحل 99
- 2- حكم احرام از جده 99
- احرام شاغلین در جده 99
- احرام برای عمره مفرده از جدّه 100
- نذر در ایران برای احرام از جده 100
- ورود به جده و احرام از تنعیم 100
- 3- حكم احرام از حدیبیّه 101
- فصل چهارم: خروج از مكه و بازگشت به آن 103
- 1- حكم خروج خدمه كاروان 103
- حكم رفت و بازگشت خدمه كاروان 103
- تكرار خروج از مكه 103
- حكم عمره تمتع با علم به خروج از مكه 104
- عدم لزوم احرام مجدد تا یك ماه بعد از حج تمتع 106
- ورود به مكه بدون احرام 106
- فرق رفتن به جدّه و مدینه در لزوم احرام مجدّد 106
- بازگشت به میقات در حال احرام و بعد از آن 107
- عبور از میقات در كمتر از یك ماه 107
- عبور از میقات در ماه جدید بعد از عمره تمتّع 108
- فصل اول: كیفیت حج افراد 111
- باب چهارم: كیفیت حج افراد 111
- اعمال حج افراد و عمره بعد از آن 111
- مبادرت به عمره حج افراد 112
- عدول از حج افراد به تمتّع یا عمره مفرده 112
- حكم احرام قبل از انجام عمره حج افراد 112
- حكم احرام برای حج افراد از حرم 113
- جواز عمره مفرده و حج افراد برای غیر واجبالحج 113
- احرام برای حج افراد بعد از عمره تمتع 113
- فصل دوم: موارد عدول و تبدل به حج افراد 114
- احرام برای حج افراد با علم به ضیق وقت 114
- مراد از تنگی وقت 114
- 1- ضیق وقت 114
- عدول به حج افراد با تأخیر عمدی اعمال 115
- عدول به حج افراد بعد از احرام در ضیق وقت 115
- احرام برای حج افراد از مكه با ضیق وقت 115
- احرام برای حج افراد با حیض و فرض كشف خلاف 116
- 2- حیض و نفاس 116
- عدول از حج مستحب به حج افراد 116
- احرام برای حج تمتع با علم به ضیق وقت 117
- انجام اعمال عمره تمتع به خیال استحاضه و انكشاف حیض 118
- عدول حائض به حج افراد 118
- لك دیدن بعد از انجام عمره و عدول به افراد 119
- عدول به حج افراد بعد از عمره و خیال استحاضه 228- 120
- عدول به حج افراد بعد از انكشاف حیض 121
- انجام عمره با جهل به حیض و حكم تبدّل 122
- اشاره 126
- لزوم انجام عمره تمتع در ماههای حج 126
- بخش دوم: عمره تمتع و حج 126
- اعمال حج تمتّع 126
- لزوم انجام عمره تمتع و حج در یك سال 126
- رها كردن عمره تمتع استحبابی 126
- اعمال حج تمتع 127
- اعمال عمره تمتع 127
- فصل اول: وجوب احرام و حكم ترك آن 130
- وجوب احرام برای ورود به مكه 130
- باب اول: وجوب احرام و حكم ترك آن 130
- ترك عمدی احرام 130
- ورود بدون احرام به مكه 131
- ترك احرام با فراموشی یا جهل 132
- انكشاف بطلان احرام بعد از میقات 132
- محرم كردن مجنون واجب نیست 133
- احرام بعد از انعقاد زایل نمیشود 133
- كسی كه محرم شود ولی به حج نرسد 133
- اشاره 134
- فصل دوم: مكان احرام عمره تمتع 134
- احرام از داخل مسجد شجره 134
- 1- مسجد شجره 134
- اشاره 134
- احرام جنب و حائض در حال عبور از مسجد 135
- احرام حائض نزدیك مسجد شجره 135
- احرام جنب با تیمم در داخل مسجد 136
- احرام در خارج مسجد و تجدید در جحفه 136
- فرض ضیق وقت برای حایض و عدول به افراد 137
- احرام با نذر 137
- حكم نذر و احرام زن بدون اجازه شوهر 137
- اشاره 137
- عدم خصوصیت مسجد در جحفه 138
- اشاره 138
- میقات حجّاجی كه ابتدا به مدینه یا جده میروند 138
- نذر نایب برای احرام 138
- 2- مواقیت دیگر 138
- احرام از جدّه و حدیبیّه و تنعیم 139
- ترك احرام و وجوب بازگشت به میقات 140
- 3- احكام میقات 140
- تأخیر احرام از میقات و محاذات 140
- رابُغ 140
- عبور از میقات بدون احرام با عذر 141
- نحوه اثبات مكان میقات 142
- اعتبار اطمینان در اخبار از میقات 142
- احرام در میقاتی دیگر 142
- انجام عمره تمتع از مكه و رعایت میقات 143
- حركت محرم از میقات در خلاف جهت مكه 143
- فرض عدم امكان رفتن به میقات از مكه 143
- رعایت میقات در انجام عمره مفرده 143
- 4- محاذات 144
- خروج از مكه و گذر از میقات و بازگشت به مكه 144
- معلوم نبودن محاذات 144
- معلوم نبودن محاذات و احرا م با نذر 144
- اشاره 144
- نحوه اثبات محاذات 145
- مراد از محاذات 145
- محاذات با دو میقات 145
- اشاره 146
- 1- پوشیدن جامه احرام 146
- جواز پوشیدن بیشتر از دو جامه 146
- فصل سوم: واجبات احرام 146
- اشاره 146
- قصد قربت در پوشیدن احرام و كندن دوخته 147
- عدم جواز اكتفا به یك جامه 147
- عدم اعتبار كیفیت خاص در پوشیدن 147
- مقدار پوشش جامه احرام 147
- لباس بدن نما 148
- لباس احرام زن 148
- شرط لباس احرام از حیث صحت نماز در آن 148
- طهارت لباس احرام 149
- اگر جامه احرام یا بدن نجس شود 149
- جامه غیر منسوج 150
- اضطرار به پوشیدن لباس دوخته 150
- گره زدن لباس احرام 151
- جواز بیرون آوردن لباس احرام در حال احرام 151
- احرام در لباس غیر احرام 151
- استحباب طواف با لباس اول 152
- استفاده از پارچه ندوخته در زیر لنگ 152
- نحوه بیرون آوردن لباس دوخته در حال احرام 152
- وصل كردن جامه احرام با سنجاق و مانند آن 152
- اشاره 153
- قصد ترك محرّمات 153
- 2- نیت احرام 153
- خمس لباس احرام 153
- نیّت حج تمتّع به جای عمره تمتع 154
- نیت حجّةالاسلام در حج مستحبی 154
- احرام به نیت عمره مفرده به جای تمتع 155
- نیّت عمره مفرده و قصد تبدیل به تمتّع 155
- احرام برای عمره تمتّع با احتمال خروج از مكه 156
- عدم صحت تجدید احرام 156
- وجوب اخلاص در عمره و حج 157
- حكم ابطال عمره و حج به وسیله ریا 157
- قصد احرام و قصد ابطال حج 157
- اشاره 158
- شك در نیّت احرام بعد از گفتن تلبیه 158
- 3- تلبیه 158
- وجوب صحیح گفتن تلبیه 159
- ترجمه تلبیه 159
- نگفتن تلبیه با فراموشی یا جهل 160
- حكم عاجز 160
- كسی كه لكنت زبان دارد 161
- وظیفه لال در تلبیه 161
- علم به غلط بودن تلبیه هنگام اعمال حج 162
- غلط گفتن تلبیه 162
- وقف به حركت و وصل به سكون در تلبیه 163
- زمان قطع تلبیه در حج 163
- عدم جواز تأخیر تلبیه 163
- زمان و مكان قطع تلبیه در عمره مفرده 163
- استحباب تكرار تلبیه 163
- اشاره 164
- مقدار زمان كفایت غسل احرام 164
- فصل چهارم: مستحبات احرام 164
- تقدیم غسل احرام و اعاده آن 164
- غسل احرام 164
- مراتب استحباب زمان احرام 165
- موارد استحباب تكرار تلبیه 166
- مكروهات احرام 166
- اشاره 168
- میزان ثبوت كفّاره در محرّمات احرام 168
- 1- شكار 168
- فصل پنجم: محرّمات احرام 168
- 1- محرّمات مشترك بین مردان و زنان 168
- حكم ملخ و كفاره آن 169
- 2- مسائل زناشویی 170
- اشاره 170
- وقوع در عمره تمتّع 171
- وقوع در احرام حج قبل از مشعر 173
- وقوع بعد از وقوف مشعر 174
- فساد حج و نحوه خروج از احرام 174
- حلّیة التذاذ الزوج بعد الخروج عن الإحرام 175
- من یجب علیه الكفّارة عند الإجبار 175
- نوع كفّاره در بقیّه موارد 176
- 3- عقد 177
- 4- استمناء 178
- 5- استعمال بوی خوش 179
- خوردن غذای خوشبو و زعفران 179
- اضطرار به معطّر و لزوم گرفتن بینی 179
- محرمات احرام 179
- استفاده از صابون و شامپو 180
- میوهها و سبزیهای خوش بو 180
- گرفتن بینی از بوی بد 180
- كسی كه بو احساس نمیكند 181
- كفاره بوی خوش 181
- خلوق كعبه 181
- 6- سرمه كشیدن 182
- 7- نگاه در آینه 183
- اشاره 183
- عینك زدن و فیلمبرداری 183
- علم به نگاه سهوی به آینه 184
- 8- فسوق 184
- نگاه در آینه، كفّاره ندارد 184
- نگاه به آینه برای غیر زینت 184
- نگاه در آینه برای دیدن خود و غیر 184
- اشاره 185
- 9- جدال 185
- قسم به لفظ خدا و دیگر اسمای الهی 185
- 10- كشتن جانوارن ساكن در بدن 186
- 11- انگشتر به دست كردن 188
- حنا 188
- اشاره 188
- حنا و انگشتر كفّاره ندارد 188
- 12- روغن مالیدن 189
- اشاره 189
- مالیدن روغن كفّاره ندارد 190
- ازاله مو از محرم توسط مُحل 190
- اشاره 190
- 13- ازاله مو 190
- كفّاره ازاله مو 191
- اندازه مدّ 191
- 14- بیرون آوردن خون از بدن 192
- كفاره ازاله مو با دست به سر و ریش كشیدن 192
- اشاره 192
- مسواك زدن در حال احرام 193
- اضطرار به بیرون آوردن خون و خاراندن 193
- تزریق آمپول و خون گرفتن از بدن 193
- 15- ناخن گرفتن 194
- اخراج خون كفّاره ندارد 194
- 16- كشیدن دندان 194
- 17- كندن گیاه و درخت حرم 195
- 19- استظلال برای مردان 197
- اختصاص حرمت به طیّ منزل 197
- 18- سلاح در بر داشتن 197
- اشاره 197
- - محرّمات مخصوص به مردان 197
- حركت از زیر سایبانهای منی 198
- استظلال در مكه بعد از احرام حج 198
- استظلال در مكه 198
- احرام در مسجدالحرام و استظلال تا منزل 199
- سوار شدن بر ماشین مسقف بدون توجه 199
- گذشتن از زیر پل و تونل 199
- استظلال از مسجد تنعیم در احرام عمره مفرده 199
- سایه ثابت و متحرك 199
- تابش عمودی و افقی خورشید 200
- موارد استظلال 200
- سایه جانبی 200
- حكم بین الطلوعین 200
- سایه بر شانه 200
- استظلال در شب و هوای ابری 201
- حكم استظلال در فرض احرام از راه دور با نذر 201
- استظلال در حال خواب 202
- استظلال با عذر 202
- 20- پوشیدن دوختنی 203
- كفاره سایه قرار دادن 203
- كفایت یك كفّاره در هر احرام برای استظلال 203
- اشاره 203
- پوشیدن دمپایی دوخته و ساعت با بند دوخته 204
- استفاده از پتو 204
- همیان و قمقمه و فتق بند دوخته 204
- كفّاره پوشیدن لباس دوخته 205
- حكم پوشیدن دستكش برای بانوان 205
- ثبوت كفاره با اضطرار به دوختنی 205
- تكرار كفاره 206
- 21- پوشیدن آنچه تمام روی پا را میگیرد 206
- اشاره 206
- پوشیدن كفش بنددار 207
- اضطرار به پوشیدن جوراب و مانند آن 207
- اشاره 208
- 22- پوشیدن سر 208
- پوشاندن سر با دست 208
- پوشاندن قسمتی از سر 208
- استفاده از موی مصنوعی در حال احرام 209
- استفاده از ماسك بند دار برای مردان و زنان 209
- چند مورد مستثنی از حرمت 210
- تر بودن سر هنگام مسح در حال احرام 210
- خشك كردن سر با حوله 210
- جواز پوشاندن رو برای مردان 210
- كفّاره پوشاندن سر 211
- پوشاندن سر دیگری در حال احرام 211
- پوشاندن سر هنگام خواب 211
- پوشاندن سهوی سر و گفتن تلبیه 211
- اشاره 212
- 3- محرّمات مخصوص به بانوان 212
- تكرار پوشاندن 212
- 23- پوشیدن زیور 212
- زیور كفّاره ندارد 213
- اشاره 213
- 24- پوشاندن رو برای زنان 213
- خشك كردن صورت 214
- گذاردن روی روی بالش 214
- حكم چانه زنان 214
- گذاردن دست روی صورت 214
- پوشش برای نماز 215
- كفّاره پوشاندن رو 215
- پوشش از نامحرم 215
- 1- مستحبات ورود به حرم 217
- 2- مستحبات ورود به مكه معظّمه 217
- فصل ششم: مستحبات و آداب 217
- 3- مستحبات ورود به مسجدالحرام 218
- غسل برای طواف 218
- دفعات استحباب غسل برای ورود به مسجدالحرام 218
- اشاره 218
- 1- ركنّیت طواف و حكم ترك آن 224
- ترك طواف 224
- فصل اول: وجوب طواف 224
- اشاره 224
- باب دوم: وجوب طواف 224
- ترك سهوی طواف 225
- وقت فوت طواف 226
- نقصان طواف و مراجعت به وطن 226
- ترك جهلی طواف 226
- عدم فوریت تدارك طواف ناقص 227
- انجام حج نیابی با بطلان طواف خود 227
- تذكر نسیان طواف در سعی 227
- انجام سعی قبل از طواف 227
- خواندن نماز مستحب در حال طواف 228
- 2- مباحات و محذورات هنگام طواف 228
- طواف با علم به تماس با نامحرم 228
- اشاره 228
- اكل و شرب در حال طواف 228
- پا گذاردن روی اشیاء در حال طواف 229
- احرام و طواف در لباس غیرمخمّس 229
- مراتب تحقق قصد قربت 230
- اشاره 230
- لزوم اخلاص در نیت 230
- اشاره 230
- فصل دوم: شرایط و مقدمات طواف 230
- 1- نیّت 230
- توضیح كلّی نیت در عبادات 230
- طواف بدون قصد 231
- شك در نیّت نیابت در طواف 231
- حكم ریا 231
- كفایت نیّت قلبی 231
- بطلان عمل با شركت رضای غیر 231
- بطلان طواف با حدث 232
- 2- طهارت از حدث 232
- عدم لزوم طهارت در طواف مستحبی 232
- اشاره 232
- بطلان وضو بعد از شوط چهارم 232
- حدث اكبر در اثنای طواف 233
- بطلان وضو قبل از شوط چهارم 233
- شك در وضو و غسل در اثنای طواف 234
- شك در طهارت بعد از طواف 234
- شك در غسل كردن در اثنای طواف 234
- شك در حدث و طهارت 234
- طواف با وضوی باطل 235
- انجام مقداری از طواف بدون وضو 236
- حدث در اثنای طواف و انجام اعمال بعدی 236
- فقد طهورین و حكم مستحاضه 237
- معذور از وضو و غسل 238
- حدث اصغر بعد از تیمم بدل از غسل 238
- فرض كفایت طواف و نماز با تیمّم 239
- تیمم به جای وضو 239
- انجام عمره بدون وضو و احرام جدید 240
- صحت حج با جهل به غسل جنابت 240
- ترك تیمم با موظف بودن به وضوی جبیرهای و تیمم 241
- طواف با بر عهده بودن غسل مس میت 241
- عدم كفایت غسل حیض و جمعه از جنابت 241
- خواب كودك هنگام طواف 242
- جواز و عدم جواز بدار 242
- مسلوس و مبطون 243
- صحت حج افراد مسلوس و مبطون 243
- 3- طهارت از نجاست 244
- اشاره 244
- وظیفه مسلوس 244
- خروج بول از غیرمجری 244
- محمول متنجس و حكم نجاست معفو در نماز 245
- تأخیر طواف برای تحصیل طهارت 246
- طواف با لباس مشكوك 246
- حصول نجاست در اثنای طواف 246
- خون قروح و جروح 246
- علم به نجاست از اول در اثنای طواف 247
- علم به نجاست بعد از طواف 247
- فراموشی نجاست 247
- علم به نجاست دراثنای طواف 248
- طواف و نماز با نجاست و انجام اعمال مترتّبه 248
- حكم طواف كودك از حیث طهارت و نجاست 249
- 4- ختنه 250
- لزوم اباحه ساتر 251
- اشاره 251
- 5- ستر عورت 251
- پیدا بودن مو در طواف 252
- فرق حجاب در طواف با نماز 252
- صحت طواف و سعی با لباس دوخته 252
- طواف زنان با علم به نگاه و تماس با نامحرم 253
- مقدار پوشش دختر بچه در هنگام طواف 253
- فصل سوم: كیفیت طواف 254
- اشاره 254
- لزوم پرهیز از وسواس 254
- شروع طواف قبل از حجرالاسود 254
- 1 و 2- ابتدا و ختم به حجرالاسود 254
- اشاره 254
- خروج شانه از محاذات 255
- 3- قرار دادن كعبه به سمت چپ 255
- اشاره 255
- كفایت عرفی به سمت خانه بودن شانه چپ 255
- تدارك طواف ناقص 256
- سرعت و نحوه طواف 256
- طواف از داخل حجر 257
- حكم شانه كودكِ در بغل 257
- نگاه به چپ و راست 257
- 4- طواف از خارج حِجر 257
- اشاره 257
- طواف در مقابل حجر اسماعیل 258
- طواف از داخل حجر و علم بعد از حج 258
- اشاره 260
- 5- محدوده طواف 260
- مراد از طواف بین مقام و بیت 260
- محدوده طواف در طرف حجر اسماعیل 261
- طواف از خلف مقام 261
- خروج از مطاف هنگام نظافت 262
- طواف در حال ازدحام 262
- شك در خروج از مطاف 263
- شك در صحت شوط 263
- طواف بانوان عاجز 263
- رعایت مطاف با یقین به هل خوردن 263
- حكم شاذروان 264
- 6- خروج از خانه 264
- اشاره 264
- حكم طواف از طبقه دوم 264
- بوسیدن كعبه و شك در حركت 265
- دست گذاشتن روی حجر هنگام طواف 265
- دست گذاردن به كعبه هنگام طواف 265
- الف- اضافه نمودن در طواف 266
- اضافه نمودن یك دور بدون قصد وجوب 266
- اشاره 266
- قصد زیاده و نقیصه 266
- 7- مراعات هفت شوط 266
- زیاد نمودن سهوی در طواف 267
- انجام چهارده شوط 267
- اضافه نمودن به طواف جهلًا و اتمام اعمال 268
- اضافه نمودن چند شوط رجاءً 268
- تردید در عدد اشواط اضافی و حكم به بطلان 269
- ب- قران در طواف 269
- قران در طواف واجب و مستحب 269
- تكرار احتیاطی طواف بدون نماز 269
- قصد قران و تحقق زیاده 270
- كم كردن از طواف و فوت موالات 271
- ج- كم كردن از طواف 271
- كم كردن سهوی طواف 271
- اشاره 271
- تذكر نقصان طواف در سعی 272
- موالات در طواف و میزان ازاله آن 273
- نقصان طواف و مراجعت به وطن 273
- شك در عدد اشواط بعد از طواف 274
- د- احكام شك در عدد و صحت طواف 274
- شك در صحت بعد از طواف 275
- شك در 7 و 8 قبل از حجَر 275
- شك در 7 و 8 بعد از حجرالاسود 275
- شك در نقیصه 275
- علم به عدد طواف مشكوك در اثنای طواف اعادهای 276
- اعتماد به دیگری در اشواط طواف و سعی 276
- شك در شروع طواف از محل قطع شده 276
- معیار كثیر الشك 277
- كثیرالشك در طواف 277
- حكم گمان در طواف 278
- بناگذاری بر شوط مظنون و انكشاف صحت 278
- شك در طواف مستحب 278
- وسوسه در طواف 278
- قطع طواف مستحب 280
- فصل چهارم: قطع و تدارك طواف 280
- قطع طواف بدون عذر و نحوه تدارك آن 280
- قطع طواف واجب 280
- 1- موارد قطع طواف و احكام آن 280
- قطع با عذر و نحوه تدارك 281
- نیت قطع طواف 282
- قطع طواف به جهت غش 282
- قطع طواف برای قضا نشدن نماز 282
- قطع طواف به خاطر بطلان وضو و غسل و عروض حیض 282
- قطع طواف برای رسیدن به جماعت 283
- قطع طواف برای استراحت 283
- از سرگیری طواف با شك در زوال موالات 285
- 2- ازسرگیری طواف و تدارك آن 285
- ذحكم كلی قطع طواف، از سرگیری آن 285
- 3- طواف بدون اختیار و تدارك شوط ناقص 286
- مراد از طواف بدون اختیار 286
- نقصان در اثر سلب اختیار و نحوه تدارك آن 286
- تدارك چند قدم 286
- اگر جای مقدار شوط فاسد معلوم نباشد 287
- كفایت تدارك طواف از محاذات 287
- اتمام و اعاده طواف اعادهای 288
- اعاده طواف و سعی با لباس دوخته 288
- زمان تدارك طوافهای باطل 288
- 4- چند مسأله مربوط به اعاده طواف 288
- ترتیب در اعاده 288
- فصل پنجم: نیابت و استنابه در طواف 289
- 1- موارد استنابه 289
- كسی كه قدرت بر طواف ندارد 289
- مورد عدم جواز نیابت در اشواط طواف 290
- نیابت در بعضی اشواط طواف و سعی 290
- قطع طواف و عذر از اتمام 291
- 2- احكام طواف نیابی 291
- طواف افراد ناتوان در طبقه دوم 291
- انجام طواف نیابی قبل از طواف خود 291
- زمان انجام طواف نیابی 292
- طواف و اطافه 292
- عدم لزوم لباس احرام در نیابت در طواف و سعی 292
- لك دیدن در غیر ایام عادت 293
- فصل ششم: احكام خاص بانوان در طواف 293
- وظیفه بعد از تجاوز دم از عشره 293
- 1- حیض 293
- عروض حیض در اثنای طواف 294
- زنی كه حیض نمیشود ولی لك ببیند 296
- انجام اعمال عمره با حیض 296
- علم به بقای حیض در اثنای سعی 297
- خیال استحاضه و انكشاف حیض 297
- وظیفه مستحاضه كثیره 298
- 2- استحاضه 298
- نیت غسل جنابت بجای حیض 298
- سن یأس 299
- قرص خوردن و خون دیدن 300
- مستحاضه قلیله 300
- خون دیدن مستحاضه در اثنای طواف 301
- مستحاضهای كه خون او قطع نمیشود 301
- طواف و نماز فریضه با یك غسل و وضو 301
- رفتن در مسجدین و دیگر احكام مستحاضه 302
- فصل هفتم: طواف مستحب و نماز آن 303
- تحیت مسجدالحرام 303
- اشاره 303
- عدم استحباب كمتر از هفت شوط 303
- 1- استحباب طواف 303
- طواف از طرف معصومین علیهم السلام و سایرین 303
- نماز طواف مستحب و ترك آن 304
- 2- شرایط طواف مستحبی 304
- اشاره 304
- عدم لزوم طهارت در طواف مستحبی 304
- محدوده طواف مستحبی 304
- 3- زمان طواف مستحبی 305
- موارد مختلف طواف مستحب قبل از اعمال واجب 305
- شك در طواف مستحب 305
- نماز طواف استحبابی در حال حركت 305
- طواف مستحبی قبل از اعمال مكه و قبل از عمره 306
- طواف وداع 307
- 4- طوافهای مستحب 307
- مقدار طواف مستحب 307
- فصل هشتم: آداب و مستحبات طواف 308
- اشاره 313
- فصل اول: زمان و مكان نماز طواف 313
- مبادرت به نماز طواف 313
- 1- زمان نماز طواف 313
- فاصله بین طواف و نماز 313
- باب سوم: زمان و مكان نماز طواف 313
- تزاحم نماز طواف با فریضه 314
- لزوم رعایت «نزد» و «خلف مقام» 314
- 2- مكان نماز طواف 314
- حصول حیض قبل از نماز 314
- نماز با فاصله از مقام و میزان عدم اعاده 314
- مقصود از نماز نزد مقام 315
- میزان صدق خلف 315
- موارد ازدحام و نماز در طرفین مقام 315
- مكان نماز طواف كسانی كه در طبقه بالا طواف میكنند 316
- حكم نماز با دوران بین طرفینِ بعید و پشتِ بعید 316
- حكم ازدحام و عدم امكان رعایت خلف 317
- نماز در حجْر و حدوث حیض 318
- فرض چند طبقه شدن خلف مقام 318
- حكم نماز طواف در حجر اسماعیل 318
- محاذات زن و مرد در نماز طواف 319
- 1- احكام شك و خلل در نماز طواف 320
- عدم لزوم اعاده اعمال مترتبه با فراموشی نماز 320
- فصل دوم: برخی از احكام نماز طواف 320
- فراموشی نماز طواف 320
- تذكر فراموشی نماز در سعی 321
- قضای نماز طواف از طرف میّت 321
- تقصیر بدون نماز و سعی 321
- اشتراك حكم جاهل و ناسی در ترك نماز 321
- شروع نماز با احتمال هل خوردن 322
- نماز با وضوی باطل و انجام اعمال بعدی 322
- حكم شك و ظن در نماز طواف 322
- اتحاد نماز طواف و یومیّه از جهت احكام نجاست 323
- اشاره 323
- 2- احكام مربوط به قرائت نماز طواف 323
- لزوم یادگیری قرائت 323
- انكشاف اشتباه در قرائت با اطمینان به صحت 324
- حكم عاجز از قرائت صحیح 324
- اقتدای نماز طواف به یومیّه 325
- جواز عمره مستحبی با قرائت غلط 326
- صبر برای تصحیح قرائت 326
- مسامحه در یادگیری قرائت 326
- حكم نیابت افراد با قرائت ناصحیح 327
- تكرار ذكر در نماز طواف 327
- 3- نماز طواف مستحب 328
- نماز طواف استحبابی 328
- ترك نماز طواف مستحب 328
- فصل سوم: مستحبات نماز طواف 329
- باب چهارم: وجوب سعی و حكم ترك آن 333
- ترك سعی 333
- اشاره 333
- فصل اول: وجوب، زمان، مكان و كیفیت سعی 333
- فراموشی سعی و انجام تقصیر 333
- 1- وجوب سعی و حكم ترك آن 333
- آیا سعی استحبابی وجود دارد؟ 333
- جواز تأخیر سعی تا شب 334
- 2- زمان سعی 334
- تأخیر سعی تا روز بعد 334
- میزان تأخیر سعی 334
- اشاره 334
- تقدیم سعی بر طواف 335
- 3- مكان سعی 335
- تأخیر سعی برای فردا 335
- اشاره 335
- سعی از مسعای جدید 336
- فرض مسدود بودن طبقه پایین مسعی 336
- سعی از طبقه دوم 336
- عدم لزوم بالا رفتن بر صفا و مروه 337
- حكم شروع از مروه 337
- 4- كیفیت و شرایط سعی 338
- حكم موالات در سعی 338
- عدم جواز عبور حائض و نفسا از مسجدالحرام 338
- اخلاص در سعی 338
- عدم كفایت استنابه در سعی برای حائض 338
- انجام سعی با حركت به عقب 339
- نگاه به چپ و راست و پشت سر 339
- رفتن به جانب مسعی در اثنای سعی 339
- توجه به صفا و مروه 339
- حكم خود صفا و مروه از جهت نحوه حركت 339
- كفایت سعی سواره حتی بدون عذر 340
- استراحت در صفا و مروه و اثنای سعی 340
- عدم لزوم طهارت و ستر عورت در سعی 340
- عدم اعتبار ستر در سعی 340
- حكم احتیاج به چرخ با نداشتن پول 340
- به عقب برگشتن كودك هنگام سعی 341
- خواب كودك هنگام سعی 341
- فصل دوم: عدد دورهای سعی 342
- زیادی جهلی در سعی 342
- 1- زیاد كردن در دورهای سعی 342
- زیاد كردن سهوی 342
- زیاد كردن عمدی 342
- اشاره 342
- كسی كه رفت و برگشت را یكی حساب كرده 343
- تكرار جزیی از سعی به گمان وجوب هروله 343
- تكرار مقداری از سعی 343
- 2- كم كردن از اشواط سعی 344
- كم كردن سهوی 344
- تدارك سعی ناقص 344
- نقصان سعی و تكرار تقصیر 344
- فراموشی بعض سعی و ارتكاب محرّمات احرام 345
- انكشاف نقصان سعی بعد از تقصیر 345
- 3- قطع سعی و از سرگیری آن 346
- حصول مرض در اثنای سعی و مراجعت به وطن 346
- قطع سعی بعد از شوط اول و تكرار آن 346
- 4- احكام شك در اشواط و صحت سعی 347
- به هم زدن سعی و شروع مجدّد 347
- اشاره 347
- شك بین 7 و 9 قبل از مروه 348
- شك در نقیصه 348
- شك در صحت اشواط 348
- شك در بجا آوردن اصل سعی 348
- صحت ادامه سعی با تردید و حصول یقین 348
- فصل سوم: مستحبات سعی 350
- فصل اول: كفیت و شرایط تقصیر 356
- عدم كفایت كندن مو و حلق در عمره تمتّع 356
- باب پنجم: كفیت و شرایط تقصیر 356
- اشاره 356
- نیّت تقصیر 357
- حكم كندن مو به جای چیدن در عمره تمتّع 357
- حكم ایمان در تقصیر برای دیگری 358
- حكم تقصیر افرادی كه اعمال را مقدم میكنند 358
- آنچه با تقصیر حلال میشود 358
- تقصیر برای دیگری 358
- ترك جهلی تقصیر 359
- ترك سهوی تقصیر 359
- ترك عمدی تقصیر 359
- تقصیر با طواف و سعی باطل 359
- فصل دوم: احكام شك و خلل در تقصیر 359
- اتیان تقصیر فراموش شده 360
- ترك تقصیر در عمره مفرده 360
- تقصیر در اثنای سعی 360
- شك در صحت تقصیر 361
- حكم تقصیر بعد از نماز طواف 361
- پیدا بودن مو هنگام تقصیر بانوان 361
- حكم كفّاره با بطلان تقصیر 362
- فصل سوم: احكام زمان فاصل بین تقصیر و حج 363
- 2- خروج از مكه بعد از عمره تمتع 363
- 1- انجام عمره مفرده 363
- اشاره 363
- خروج بدون حاجت 364
- خروج بدون احرام از مكه و گذر از میقات 365
- گونههای مختلف خروج از مكه 366
- احرام برای عمره تمتّع با احتمال خروج از مكه 366
- اجبار به خروج از حرم 367
- خروج از مكه و عدم خروج از حرم 367
- نحوه تعیین حدّ مكه و حكم غار حرا 368
- جواز خروج از مكه بعد از انجام اعمال منی 368
- 3- تراشیدن سر و صورت 369
- ماشین كردن سر بین عمره تمتع و حج 369
- خروج از مكه برای نایب 369
- حكم تراشیدن صورت بعد از عمره تمتع 369
- حصول مرض بعد از عمره تمتع 370
- 4- عجز از انجام دادن حج بعد از عمره 370
- كسی كه بعد از عمره تمتع نمیتواند حج بجا آورد 372
- اشاره 376
- 2- زمان و مكان احرام حج 376
- اشاره 376
- 1- كیفیت احرام حج 376
- فصل اول: احكام و شرایط احرام حج 376
- استحباب احرام در روز ترویه 376
- باب ششم: احكام و شرایط احرام حج 376
- اخلاص در نیت احرام حج 376
- 3- مراحل خروج از احرام حج 377
- محلات جدید مكه 377
- مكان احرام حج 377
- اشاره 377
- تحلل كسانی كه اعمال را مقدم میكنند 378
- فصل دوم: احكام شك و خلل در احرام حج 379
- فراموشی احرام حج 379
- شك در عمره تمتع بعد از احرام حج 379
- ترك عمدی احرام حج 380
- ترك احرام حج و انجام عمره مفرده 380
- انجام اعمال مكه بدون احرام توسط معذورین 380
- اتحاد جاهل و ناسی در حكم 380
- استحباب بودن شب عرفه در منی 381
- اشاره 381
- فصل سوم: مستحبات احرام حج تا وقوف به عرفات 381
- مراد از وقوف 384
- فصل اول: كیفیت و زمان وقوف 384
- زمان وقوف 384
- باب هفتم: كیفیت و زمان وقوف 384
- اشاره 384
- وقوف اضطراری عرفات 385
- جواز تأخیر وقوف از ظهر 385
- صعود به جبلالرحمه 385
- حدود عرفات و مشعر 385
- فصل دوم: احكام خلل در وقوف عرفات 386
- ترك وقوف 386
- اغما بعد از عرفات 386
- خروج عمدی قبل از غروب 387
- وقت اضطراری عرفات 388
- خروج سهوی قبل از غروب 388
- اشاره 389
- فصل سوم: مستحبات وقوف به عرفات 389
- توجه قلب به جناب اقدس الهی 389
- اهمیت یاد خدا و ذكر اسمای الهی 391
- استحباب دعای عرفه سیدالشهدا و امام زینالعابدین 392
- بودن شب دهم در مشعر 396
- فصل اول: كیفیت و زمان وقوف مشعر 396
- مقدار وقوف 396
- اشاره 396
- باب هشتم: كیفیت و زمان وقوف مشعر 396
- وقت نیت وقوف مشعر 397
- اخلاص در نیت 398
- كوچ از مشعر قبل از طلوع آفتاب 398
- زمان وقوف و كوچ معذورین 398
- زوال عذر پس از درك اضطراری و بازگشت به مشعر 399
- اوقات سه گانه وقوف مشعر 399
- میزان تشخیص معذور بودن برای مشعر 400
- وقوف اضطراری مشعر 400
- خروج قبل از فجر از مشعر 400
- جهل به زمان وقوف اختیاری مشعر 401
- رفتن شب عید به منی و بازگشت قبل از فجر 401
- رفتن شب به منی با قصد بازگشت و عدم توفیق 401
- عدم توقف در مشعر 402
- خطا در تشخیص مكان مشعر 403
- فصل دوم: اقسام درك وقوفین 404
- اشاره 404
- درك یا ترك هر دو موقف 404
- درك اختیاری عرفات با اضطراری مشعر 405
- درك اضطراری شب مشعر و اضطراری عرفه 405
- درك اختیاری عرفه با اضطراری شب مشعر 405
- درك اختیاری مشعر با اضطراری عرفات چ 405
- درك اختیاری یا اضطراری عرفه به تنهائی 406
- درك اضطراری عرفه و اضطراری یومی مشعر 406
- درك اضطراری مشعر به تنهایی 407
- درك اختیاری مشعر 407
- اشاره 408
- فصل سوم: مستحبات وقوف در مشعر الحرام 408
- استحباب جمع آوری سنگرمی از مشعر 409
- استحباب ذكر نعم و تفضلات حضرت حق 409
- تأخیر قربانی و حكم ترتیب 412
- حكم خلاف ترتیب 412
- فصل اول: ترتیب اعمال منی 412
- باب نهم: ترتیب اعمال منی 412
- اشاره 412
- فصل دوم: مكان و زمان رمی 414
- 1- مكان رمی 414
- اشاره 414
- اشاره 415
- 2- زمان رمی 415
- رمی از طبقه دوم 415
- رمی در شب 416
- رمی در شب عید برای زنها و معذورین 417
- جواز رمی در روز یازدهم با تأخیر ذبح و حلق 417
- تأخیر حلق و حلق در شب 417
- 1- شرایط سنگ رمی 419
- ریگ بودن 419
- فصل سوم: شرایط رمی و سنگ رمی 419
- از حرم بودن 419
- سنگریزههای موجود در مشعر 419
- بكر بودن 420
- اباحه 420
- عدم اشتراط طهارت در رامی و مرمی 420
- اشاره 421
- نیت و اخلاص 421
- 2- واجبات رمی 421
- لزوم پرتاب سنگ با دست 421
- عدم كمك شخص و شییء دیگر در اصابت 421
- پرتاب چند سنگ با هم 422
- رمی هفت سنگ 422
- زیادتر رمی كردن 422
- شرایط رمی و سنگ رمی 422
- تدریج در رمی 422
- تكرار با گمان به اصابت 423
- شك در عدد بعد از انصراف از عمل 424
- شك در حصی بودن 424
- فصل چهارم: احكام شك در رمی و سنگ رمی 424
- شك در حرمی بودن سنگ 424
- شك در استعمال سنگ 424
- شك در عدد رمی 424
- عدم اعتبار گمان 425
- شك در رمی بعد از ذبح یا حلق 425
- شك در صحت رمی 425
- انكشاف غلط در رمی در روز عید 425
- نیابت در رمی 426
- فصل پنجم: احكام نیابت در رمی 426
- استنابه در صبح با قدرت در عصر 426
- استحباب رمی در حضور شخص ناتوان 427
- حصول قدرت بعد از رمی نایب 427
- كیفیت قضا با انكشاف غلط در رمی روز سابق 428
- ترك عمدی رمی در روز و مسأله نیابت 428
- فصل ششم: مستحبات رمی جمرات 429
- فصل اول: زمان و مكان ذبح 432
- اشاره 432
- باب دهم: زمان و مكان ذبح 432
- اگر ذبح در روز عید انجام نشود 432
- 1- زمان ذبح 432
- حكم تاخیر عمدی و سهوی ذبح 433
- ذبح در شب 433
- اشاره 434
- 2- مكان ذبح 434
- قربانی در مسلخ جدید 434
- كفایت گاومیش 435
- اشاره 435
- فصل دوم: نوع و شرایط قربانی 435
- 1- نوع قربانی 435
- شركت در هدی 435
- خرید مجموعی گوسفند 436
- معاینه با احتمال نقص 436
- ترك ذبح 436
- 2- شرایط قربانی 437
- آنچه در هدی معتبر است 437
- اشاره 437
- فرض یافت نشدن هدی یا هدی سالم 440
- شكاف و سوراخ گوش 440
- نقص در شاخ 440
- موارد مختلف كشف خلاف یا وفاق در ذبح 441
- 1- اذن و توكیل 443
- فصل سوم: نیابت و استنابه در ذبح 443
- واگذاری ذبح به دیگری توسط وكیل 443
- نیابت دادن به نفر دوم و ذبح نایب اول 443
- عدم كفایت ذبح برای دیگری بدون توكیل 443
- شك نایب در انجام قربانی برای منوبٌعنه 443
- احتمال عدم عمل نایب به شرایط 444
- ذبح قربانی دیگران قبل از قربانی خود 444
- حكم نیت در هنگام ذبح نایب 444
- نیّت وكیل در قربانی در حج نیابی 444
- 2- نیت نایب و احكام شك و خلل 444
- نیت ذابح در ذبح قربانی نایب 444
- موارد سهو یا جهل نایب 445
- انجام ذبح و حلق و انكشاف عدم رمی نایب 445
- ضامن بودن نایب با اخلال به شرایط 445
- اگر وكیل ذبح را فراموش كند 445
- ایمان ذابح 446
- 3- شرایط ذابح 446
- ضمان با واگذاری ذبح موكِّل به غیر واجد شرط 446
- فصل چهارم: تقسیم ذبیحه 447
- فصل پنجم: عدم تمكن بر هدی و احكام صوم بدل 449
- 1- غیر متمكن و حكم آن 449
- ایام تشریق 450
- حرمت روزه در ایام تشریق 450
- اشاره 450
- 2- شرایط روزه بدل از ذبیحه 450
- مكان ذبح كفّاره 451
- فصل ششم: شرایط و محل ذبح كفّاره 451
- ذبح كفّاره در محل 452
- شرایط گوسفند كفّاره 452
- مصرف كفّارات 452
- حكم اكل از گوشت كفّاره 452
- محل ذبح گوسفند بدل بیتوته 453
- عدم جواز صرف كفّاره در واجب النفقه خود 453
- كفایت استنابه 453
- اشاره 454
- مقدار لازم استقبال در حال ذبح 454
- قطع سر گوسفند در حال حیات آن 454
- ذبح با كارد استیل 454
- 1- مسایل متفرقه ذبح 454
- فصل هفتم: بعضی مسایل متفرقه و مستحبات ذبح 454
- نجس شدن لباس احرام در هنگام ذبح 455
- تهیه قربانی از غیر مخمّس 455
- خرید ده گوسفند و پرداخت پول نه تا 455
- 2- مستحبات هدی 456
- عدم كفایت كندن مو 459
- فصل اول: شرایط و كیفیت حلق و تقصیر 459
- كسانی كه سر آنها مو ندارد 459
- باب یازدهم: شرایط و كیفیت حلق و تقصیر 459
- موارد كفایت و عدم كفایت مو 459
- نیت حلق و تقصیر 459
- عدم كفایت تراشیدن ریش 459
- تقصیر بجای حلق و مسأله كفّاره 460
- حكم معذور از حلق 460
- عدم جواز ماشین كردن قبل از حلق 461
- تراشیدن سر با ماشین به جای حلق 461
- نحوه حلق 461
- جواز اكتفا به مقدار كم در تقصیر 462
- جواز حلق و تقصیر توسط دیگری 462
- عدم جواز جواز كوتاه كردن مو در اثنای حلق 462
- عدم جواز حلق دیگری توسط محرم و جواز ناخن گرفتن 463
- اشاره 464
- كفایت تقصیر برای نایب غیر صروره 464
- كسانی كه نباید حلق كنند 464
- كسانی كه لازم است حلق كنند (صروره) 464
- فصل دوم: موارد حلق و تقصیر 464
- خروج حاجی صبی ممیز از صروره بودن 465
- تلبید و بافتن مو 465
- تقصیر به جای حلق و عدم خروج از احرام 465
- علم به خون آمدن سر در اثنای حلق 465
- خنثی 466
- اشاره 467
- فصل سوم: مكان و زمان حلق و تقصیر 467
- 1- مكان حلق و تقصیر 467
- موارد حلق در غیر منی و انجام اعمال مترتبه 467
- 2- زمان حلق و تقصیر 468
- اشاره 468
- حكم حلق و تقصیر در صورت تأخیر رمی 469
- حلق در شب 469
- تأخیر حلق با رجاء تمكن از آن 470
- ترك تقصیر و حلق 471
- فصل چهارم: احكام خلل در حلق و تقصیر 471
- عدم جواز طواف حج و سعی قبل از تقصیر 472
- انجام حلق و انكشاف عدم ذبح نایب 473
- 1- محرماتی كه با حلق و تقصیر حلال میشود 474
- جواز خروج از مكه بعد از انجام اعمال منی 474
- فصل پنجم: خروج از احرام- مستحبات حلق 474
- اشاره 474
- 2- مستحبات حلق 475
- كیفیت اعمال مكه و زمان آن 478
- باب دوازدهم: وجوب اعمال مكه و موارد تقدیم 478
- اشاره 478
- فصل اول: وجوب اعمال مكه و موارد تقدیم 478
- 1- بیان اعمال و زمان انجام آن 478
- ترك رمی و بیتوته اعمال مكه 479
- جواز خروج با علم به تأخیر و ثبوت كفّاره 479
- ترتیب در اعمال مكه 479
- اشاره 480
- 2- موارد جواز تقدیم اعمال مكه 480
- خوف حیض 481
- تقدیم شامل استنابه نمیشود 481
- پیرمردها و پیرزنهای خائف 481
- كشف خلاف 482
- غیر قادر بر اعمال تا آخر ماه 482
- افراد مریض 482
- عدم جواز تقدیم به خاطر ازدحام و مشقت 483
- جواز تقدیم اعمال برای نایب 483
- عدم لزومی بودن تقدیم اعمال مكه 483
- میزان تشخیص عذر برای تقدیم اعمال 484
- لزوم تقدیم همه اعمال 484
- تقدیم اعمال بدون احرام 484
- صِرف لزوم طواف با تخت، مجوز تقدیم نیست 484
- فصل دوم: طواف نساء 485
- 1- وجوب طواف نساء 485
- طواف نساء ركن نیست 485
- حرمت نساء قبل از طواف نساء 485
- عمره تمتع و طواف نساء 486
- نیت نایب در طواف نساء 486
- ترك سهوی طواف نساء 487
- 2- احكام خلل در طواف حج و نساء 487
- ترك طواف حج 487
- ترك طواف حج ونساء 487
- خطا در لفظ طواف نساء 487
- ترك طواف نساء توسط نایب 489
- شك در انجام طواف نساء بعد از مراجعت 489
- حكم عقد و فرزنددار شدن با ترك طواف نساء 489
- 3- احكام خلل در طواف نساءِ عمره مفرده 490
- اشاره 490
- ترك طواف نساء در چند عمره مفرده 490
- زمان قضای طواف حج و نساء با فرض بطلان آن 490
- ترك طواف نساء عمره مفرده و احرام برای عمره تمتع 491
- ترك طواف نساء در عمره مفرده و احرام مجدد 491
- 4- مستحبات اعمال مكه 492
- ترك طواف نساء و احرام برای حج افراد 492
- انجام طواف نساء عمره مفرده بدون تقصیر 492
- نحوه محاسبه نیمهشب 496
- اشاره 496
- 1- زمان بیتوته در منی 496
- باب سیزدهم: زمان و مكان و كیفیت بیتوته 496
- فصل اول: زمان و مكان و كیفیت بیتوته 496
- كفاره ترك بیتوته 497
- افرادی كه شب سیزدهم باید بمانند 497
- اخلاص در نیّت 497
- درك غروب شب سیزدهم بعد از نفر 498
- تأخیر در بیتوته یا تعجیل در خروج 498
- حكم عود به منی بعداز غروب دوازدهم 498
- ترك بدون عذر بیتوته در اول شب 499
- ثبوت كفّاره با ترك بیتوته 499
- 2- مكان بیتوته 500
- بیتوته در غیر منی 500
- بیتوته در نزدیك منی 500
- حدّ منی 500
- اشاره 500
- خطا در معرفی مكان منی 501
- جواز خروج با علم به تأخیر و ثبوت كفّاره 501
- 3- افرادی كه بیتوته بر آنها واجب نیست 502
- اشاره 502
- خواب هنگام عبادت بدل بیتوته 503
- مقدار عبادت بدل از بیتوته 503
- مكان عبادت بدل بیتوته 503
- لزوم كفّاره بر چهار دسته مزبور 504
- اتحاد حكم مردان و زنان در زمان كوچ 505
- فصل دوم: احكام نفر از منی 505
- عدم لزوم عود در روز دوازدهم 505
- زمان نفر در روز دوازدهم 505
- وقوف دوازدهم واجب نیست كوچ حرام است 506
- خروج قبل از ظهر با عذر 506
- عدم وجوب عود قبل از ظهر به منی 506
- ترك رمی جمرات 510
- باب چهاردهم: وجوب، زمان و مكان رمی 510
- فصل اول: وجوب، زمان و مكان رمی 510
- ترتیب در رمی جمرات 510
- رمی روز سیزدهم 510
- 1- وجوب رمی و ترتیب در آن 510
- اشاره 510
- رمی جمره دیگر بعد از اتمام چهار 511
- اشاره 511
- 2- مكان و زمان رمی و حكم معذورین 511
- زمان رمی 511
- رمی در شب برای معذورین 512
- رمی در شب بدون عذر 512
- فرق بین رمی روز عید و یازدهم برای زنها 512
- عدد و شرایط رمی 513
- جواز رمی جمرات در روز یازدهم با تأخیر حلق 513
- فصل دوم: استنابه و نیابت در رمی 514
- اشاره 514
- 1- موارد استنابه 514
- جواز تعجیل در استنابه 514
- عدم لزوم اذن از معذورِ مأیوس 515
- عدم جواز استنابه با امكان رمی بعدازظهر 515
- جواز استنابه با احتمال حیض و مشقت 515
- نایب باید روز رمی كند 516
- جواز رمی نیابی قبل از رمی خود 516
- 2- زمان رمی نایب 516
- لزوم استنابه كسی كه در روز رمی میكند 516
- جواز استنابه با عدم یأس از خوب شدن 516
- فصل سوم: احكام خلل و شك در رمی 517
- فراموشی رمی 517
- 1- ترك رمی و نحوه قضای آن 517
- فراموشی رمی بعضی از جمرات 518
- تقدم قضا بر ادا 518
- 2- شك در رمی 519
- انكشاف غلط در رمی 519
- شك در رمیِ دیروز 519
- نسیان جزئی از رمی و قضای آن 519
- شك در صحت رمی 519
- انكشاف خلاف ترتیب و قضای رمی 519
- زمان قضای رمی در روز 519
- از سرگیری رمی 520
- یقین به عدم رمی یك جمره 520
- شك در عدد 520
- شك در رمی جمره قبلی 520
- شك در عدد رمی جمره قبل 520
- علم اجمالی به عدم رمی یك روز كامل 521
- علم اجمالی به نقص در یكی از جمرات 521
- علم اجمالی به ترك رمی یك روز 521
- تكبیرات مستحب در منی 523
- 1- مستحبات منی 523
- استحباب بودن ایام تشریق در منی 523
- استحباب عبادت و نماز در مسجد خیف 523
- تلاوت قرآن در مكه معظمه 523
- فصل چهارم: مستحبات و آداب 523
- اشاره 524
- 2- مستحبات مكه معظمه 524
- طواف وداع 525
- وظیفه مصدودِ از ورود به مكه 528
- بقای بر احرام بدون اعمال 528
- اشاره 528
- باب پانزدهم: مصدود 528
- فصل اول: مصدود 528
- تقاضای پول برای اجازه عبور 529
- حكم محبوس 529
- وظیفه مصدود واردِ در مكه 529
- فرض تعدّد راه 530
- میزان تحقق مصدودیت 530
- خوف عدم وصول 530
- وظیفه مصدود بعد از خروج از احرام 531
- جواز خروج از احرام با امید رفع عذر 531
- ترك وظیفه صدّ 532
- حكم مصدود در حج تبرّعی 532
- فصل دوم: محصور 533
- حصر در احرام عمره 533
- حصر در احرام حج 534
- محصور و مسأله حلیّت نساء 535
- مُحرم نمودن مصدوم در مسجد شجره 536
- صدق حصر بر صدمات تصادف 536
- تخلّف ذابح 536
- محرمی كه سكته كرده 536
- حصول بهبودی بعد از فرستادن هدی یا پول 537
- میزان تحقق حصر 537
- زمان مواعده ذبح 538
- حصول مانع غیر از مرض 538
- حكم عدم اتصال صفوف 541
- اشاره 541
- 1- احكام نماز جماعت 541
- نماز استدارهای 541
- فصل اول: برخی از احكام نماز و روزه 541
- باب شانزدهم: برخی از احكام نماز و روزه 541
- شبهای مهتابی و جماعت 542
- نماز در پشت بام مسجدالنبی 542
- خواندن عشا بلافاصله بعد از مغرب 542
- لزوم اعاده با عدم احراز شرایط لازم 542
- نماز جماعت در هتل 543
- حكم جماعتی كه در آن آیه سجدهدار میخوانند 543
- 2- احكام سجده 544
- سجده بر سنگهای حرمین 544
- سجده روی فرش 545
- سجده بر پشت دست 546
- لباس پنبه و كتان 546
- سجده بر حصیر 547
- نماز عاجز از سجده متعارف 547
- حكم نوافل در اماكن تخییر 548
- اشاره 548
- 3- محدوده تخییر بین قصر و اتمام 548
- قصد عشره در مكه و كشف خلاف 548
- 4- قصد عشره 548
- قصد عشره و رفتن به عرفات 549
- نماز در عرفات و مشعر و منی 550
- نماز در هواپیما 551
- 4- احكام روزه و اعتكاف 552
- روزه در مدینه 552
- روزه ماه رمضان و حكم اول ماه 552
- اعتكاف در مسجدالحرام 553
- اشاره 554
- 1- نداشتن سال خمسی 554
- فصل دوم: احكام خمس مربوط به عمره 554
- احرام و طواف در لباس غیرمخمّس 555
- حسابرسی مال و صحت اعمال 555
- خرید لباس احرام از پول مشكوك الخمس 556
- طواف با پول خمس نداره 556
- اگر دهنده پول اهل خمس نباشد 556
- 2- سپردههای حج و عمره و خمس آن 557
- تهیه قربانی از غیر مخمّس 557
- فصل سوم: احكام تقلید 559
- عمل بدون تقلید 559
- رجوع قهری احتیاط واجب بدون نیت رجوع 559
- بقاء بر تقلید میّت 560
- وظیفه نایب در تقلید 561
- لقطه بیشتر از درهم 563
- كراهت برداشتن لقطه حرم 563
- لقطه كمتر از درهم 563
- فصل چهارم: لقطه 563
- حكم پول پیدا شده 564
- فصل پنجم: احكام مسجد الحرام و مسجد النبی 566
- چند قاعده و مسأله 566
- شك در عمل سابق 566
- تیمم جنب برای خروج از مسجد 566
- عدم جواز عبور حائض و نفساء از مسجدین 566
- عدم جواز برداشتن قرآن از مسجدین 566
- وسواس و احتیاط 567
- مس القاب معصومین بدون وضو 567
- اعتبار عسر و حرج شخصی 567
- یادگیری احكام عمره و حج 568
- كنسرو گوشت و ماهی خارجی 568
- استلام حجرالاسود برای بانوان 568
- جواز و عدم جواز ممانعت از اعزام مجدد 568
- جواب سؤال 568
4- اقسام حج
اشاره
حج بر سه گونه است: «تمتّع»، «قِران» و «افراد».
11- حج تمتّع، وظیفه كسانی است كه «چهل و هشت میل» - كه شانزده فرسخ است- از مكه دور باشند؛ و حج قِران و افراد، وظیفه غیر آنها است.
این تفصیل (بین چهل و هشت میل و كمتر از آن)، در حَجةالاسلام است؛ و افرادی كه حج استحبابی بهجا میآورند، بین سه گونه حج، مخیّر هستند.
افرادی كه مقیم مكه میشوند
12- كسانی كه وظیفه آنها حج تمتع است، اگر در مكه معظمه مقیم شوند، چنانچه بهقصد مجاورت در مكه بمانند و بعد از دو سال مستطیع شوند، حكم اهل مكه را پیدا میكنند؛ و در غیر این فرض، صوری دارد كه در تحریرالوسیله ذكر شده است.
5- حج استحبابی
اشاره
13- حج به لحاظ تكلیف، دو گونه است: واجب و مستحب. حج واجب گونههای مختلفی دارد از قبیل حجِ واجبِ به نذر و استیجار و موارد دیگر. مهمترین گونه حج واجب، حَجةالاسلام است. حج استحبابی مواردی دارد كه به شرح ذیل است:
______________________________
(1). آیة اللَّه مكارم: یا بیشتر.
(2). آیة اللَّه مكارم: یعنی حدود 86 كیلومتر.
(3). جهت تفصیل این مسأله به مناسك آیات عظام مراجعه شود.
آیة اللَّه نوری: مگر در صورتی كه از ابتدا قصد توطّن داشته باشد كه پس از گذشتن مدّتی كه وطن صدق كند حكم اهل مكّه را دارد هر چند دو سال نگذشته باشد.
آیة اللَّه بهجت: شخصی كه وظیفه او در حَجّةالاسلام تمتّع است با اقامت در مكّه و اطراف نزدیك آن، بدون قصد توطّن دائم، فریضه او ما دامی كه داخل سال سوّم اقامت نشده باشد تغییر نمیكند چه قبل از اقامت مستطیع شده باشد.