مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 161

وظیفه لال در تلبیه‌

325- اخرس (لال)، باید با انگشت به تلبیه اشاره كند و زبانش را هم حركت دهد، و نایب گرفتن كافی نیست.

كسی كه لكنت زبان دارد

326- كسی كه لكنت زبان دارد، اگر نمی‌تواند تلبیه را صحیح بگوید، ولو با تلقین، احوط آن است كه به هر نحو می‌تواند بگوید و ترجمه‌اش را نیز بگوید.

______________________________
(1). آیة اللَّه صافی، آیة اللَّه گلپایگانی: اگر چه به گفتن ترجمه آن باشد و نایب هم بگیرد رجاءً كه از طرف اوبه‌طور صحیح بگوید.
(2). آیة اللَّه بهجت: شخص گنگ و لال با انگشت خود همراه با نیت قلبی به تلبیه اشاره نموده و زبان خود را حركت دهد و اگر ممكن نباشد كه این كار را خودش انجام دهد نایب بگیرد كه به‌جای او تلبیه بگوید. (مناسك، مسأله 180).

آیات عظام تبریزی، خویی، فاضل، مكارم: بهتر است نایب هم بگیرد.

آیةاللَّه خامنه‌ای: احوط آن است كه نایب هم بگیرد.

آیة اللَّه سیستانی: اگر در اثر عارضه‌ای لال شده است و الفاظ تلبیه را می‌داند، به مقداری كه می‌تواند تلفظ كند و اگر نتواند زبان و لب را به آن حركت دهد و همراه با آن در قلب اخطار نماید و با انگشت به آن اشاره كند و اگر لال و كر مادرزاد است و مانند آن، پس زبان و لب را مانند كسانی كه تلفظ می‌كنند حركت دهد و با انگشت اشاره كند.

(3). آیة اللَّه صافی، آیة اللَّه گلپایگانی: ترجمه‌اش را بگوید و نایب هم بگیرد رجاءً كه از طرف او به‌طورصحیح تلبیه را بگوید.
(4). آیة اللَّه تبریزی و آیة اللَّه فاضل: و بهتر آن است كه علاوه بر آن نایب هم بگیرد.

آیة اللَّه بهجت: به ذیل مساله 323 مراجعه شود.

آیة اللَّه خامنه‌ای، آیة اللَّه مكارم: احوط این است كه در این صورت نایب هم بگیرد.

آیةاللَّه خویی: می‌تواند به ملحون اكتفا كند، گرچه احوط جمع بین ترجمه و استنابه نیز هست. و نیز اخرس (گنگ ولال) كافی است با اشاره تلبیه بگوید، گرچه احوط استنابه نیز هست. (تعلیقه عروه، ج 2، ص 361 و مناسك، مسأله 179 و 180).

آیة اللَّه سیستانی: به ذیل 323 مراجعه شود.

آیة اللَّه گلپایگانی: و نایب هم بگیرد رجاءً.