مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 169

339- شكار دریایی مانع ندارد؛ و آن، حیوانی است كه هم تخم و هم جوجه را در دریا كند. 340- ذبح و خوردن حیوانات اهلی- مثل مرغ خانگی و گاو و گوسفند و شتر- مانع ندارد.

341- پرندگان و ملخ، جزو شكار صحرایی می‌باشند.

حكم ملخ و كفاره آن‌

342- گاهی در شهر مكه به قدری ملخ زیاد است كه هنگام راه رفتن، پا روی آنها گذاشته می‌شود، در این‌گونه مواقع، آیا مواظبت لازم است، و در صورت لزوم اگر مراقبت نكند و ملخی كشته شود، كفاره آن چیست؟ 343- كشتن زنبور اگر قصد اذیت نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست.

______________________________
(1). آیة اللَّه نوری: و در آن هم زندگی كند.

آیات عظام تبریزی، سیستانی، گلپایگانی: حیوان دریایی آن است كه فقط در آب زندگی كند. آیة اللَّه فاضل: به نظر عرف. آیة اللَّه مكارم: و زندگی در دریا كند بنابر احتیاط واجب.

(2). حكم كفاره با فرض مواظبت:

آیات عظام: بهجت، تبریزی، خامنه‌ای، سیستانی، صافی، مكارم: چنانچه نتواند خود داری كند چیزی بر او نیست.

حكم كفاره با فرض عدم مواظبت:

آیة اللَّه بهجت: بنابر احتیاط اگر ملخ كم كشته شده باشد، كفی از طعام و اگر زیاد باشد گوسفند بپردازد.

آیة اللَّه صافی: برای هر ملخ یك عدد خرما یا یك كم طعام و اگر زیاد باشد، یك گوسفند بپردازد؛ آیة اللَّه نوری: همین نظر با حذف یك عدد خرما.

آیة اللَّه مكارم: كفاره بنابر احتیاط یك كف طعام است.

(3). آیة اللَّه تبریزی، آیة اللَّه خویی: كشتن عمدی زنبور مقداری طعام كفّاره دارد و در صورتی كه كشتن به جهت دفع اذیت باشد كفّاره ندارد. (مناسك، م 212)

آیة اللَّه فاضل: زنبور عسل باشد یا زنبورهای دیگر.

(4). آیة اللَّه بهجت: در این صورت نباید بكشد.

آیات عظام خامنه‌ای، صافی، گلپایگانی: متعرض حكم مسأله نشده‌اند.

آیةاللَّه سیستانی: نظر ایشان قبل از مسأله 336 آمده است.