مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 181

كسی كه بو احساس نمی‌كند

379- كسی كه حسّ بویایی ندارد یا به علت زكام و سرماخوردگی بویی را احساس نمی‌كند، الف: استعمال طیب و عطر زدن به بدن و لباس چه حكمی دارد؟ ب: گرفتن بینی از بوی بد بر او حرام است یا نه؟

خلوق كعبه‌

380- بنابر مشهور، استعمال «خلوق» - كه كعبه معظّمه را با آن خوش بو می‌كنند- حرام نیست، ولی چون معلوم نیست كه خلوق چیست، احتیاط در اجتناب از بوی خوش آن است.

كفاره بوی خوش‌

381- كفاره استعمال بوی خوش- بنابر احتیاط واجب - یك گوسفند است.

382- در استعمال مكررِ بوی خوش در وقتِ واحد، كفایت یك گوسفند بعید نیست، هرچند

______________________________
(1). الف: آیات عظام: بهجت، خامنه‌ای، تبریزی، سیستانی و فاضل: استعمال طیب برای او جایز نیست؛ آیة اللَّه مكارم: بنابر احتیاط جایز نیست.

ب: آیات عظام: بهجت، تبریزی، سیستانی و مكارم: با فرض این كه بویی احساس نمی‌كند، گرفتن بینی حرام نیست.

آیات عظام: خامنه‌ای، صافی و فاضل: جایز نیست.

(2). آیة اللَّه فاضل: ماده خوشبوی مخصوصی است كه برای نظافت كعبه استعمال می‌شود.
(3). آیة اللَّه بهجت: این احتیاط در صورتی است كه معلوم باشد دخول آنچه جایز نیست بوییدن آن (و لو به‌حسب احتیاط ممنوع باشد) در آن، و معلوم نباشد نامیده شدن آن به خلوق كعبه (كه خوشبو كننده كعبه است با خصوصیتی در ساخت آن) و الّا اقوی عدم حرمت است. (مناسك شیخ، ص 19).

آیات عظام تبریزی، خویی، فاضل: این احتیاط لازم نیست.

آیة اللَّه سیستانی: خلوق كعبه عطری است كه از زعفران و غیر آن گرفته می‌شده است، ولی بعید نیست كه اجتناب از بوی خوش كعبه لازم نباشد و بتوان آن را استشمام كرد.

(4). آیة اللَّه تبریزی، آیة اللَّه خویی: كفّاره‌اش بنابر مشهور یك گوسفند است، ولی ثبوت كفّاره در غیر خوردن، محل اشكال است هرچند احوط كفّاره دادن است. (مناسك، م 240).

آیة اللَّه سیستانی: هرگاه محرم عمداً مقداری از چیزهای خوشبو را بخورد و یا چیزی را بپوشد كه اثر بوی خوش از سابق در آن مانده باشد، بنابر احتیاط واجب باید یك گوسفند كفّاره بدهد، ولی در غیر این دو مورد، در استفاده از بوی خوش، كفّاره واجب نیست، هرچند احوط كفّاره دادن است. (مناسك، مسأله 240).

آیة اللَّه فاضل: در صورت علم و عمد.

(5). آیة اللَّه بهجت: با تخلل تكفیر كفّاره دارد و بدون آن احتیاط است.

آیة اللَّه تبریزی: چنانچه گذشت كفّاره در غیر خوردن مبنی بر احتیاط وجوبی است و در صورت تكرار احتیاط در تعدّد كفّاره است.

آیة اللَّه خامنه‌ای: تكرّر استعمال طیب در یك زمان تا حدی كه عرفاً آن را یكبار استعمال كردن بدانند، كفّاره را متعدد نمی‌كند و در غیر آن علی‌الظاهر باید كفّاره را به تعداد استعمال تكرار كند و عدم تخلل كفّاره تأثیری ندارد.

آیة اللَّه گلپایگانی: در صورت تكرار كفّاره هم تكرار شود. (مناسك عربی، ص 98).