- مقدمه 1
- فصل اول: وجوب و اقسام حج 9
- اشاره 9
- 1- وجوب حج 9
- باب اول: وجوب و اقسام حج 9
- بخش اول: 9
- تزاحم حج با واجب و حرام 10
- 2- تزاحم حج 10
- فوریت وجوب حج بر مستطیع 10
- اعاده احتیاطی حج واجب 10
- 3- استقرار حج و حكم ثبتنام 11
- اشاره 11
- تزاحم نذر و حج 11
- مسامحه در ثبت نام برای حج 12
- ثبت نام چند ساله و در نوبت قرار گرفتن 13
- ثبت نام و قرعه كشی 13
- 5- حج استحبابی 14
- اشاره 14
- 4- اقسام حج 14
- اشاره 14
- افرادی كه مقیم مكه میشوند 14
- كراهت ترك حج استحبابی و ترك نیت بازگشت 15
- اهدای ثواب حج استحبابی به غیر 15
- جنون بعد از استقرار حج و وظیفه ولیّ 16
- جنون بعد از عمره تمتع 16
- اشاره 16
- اشاره 16
- فصل دوم: شرایط وجوب حج 16
- 1- عقل 16
- اشاره 17
- بلوغ در میقات و قبل از مشعر 17
- 2- بلوغ- (برخی از احكام احرام كودكان) 17
- مراد از ولیّ در احرام كودك 18
- استحباب محرم نمودن طفل غیر ممیّز 18
- استحباب حج برای بچه ممیّز 18
- لزوم حفظ طفل از محرّمات احرام 19
- كفارات محرمات احرام طفل 19
- وظیفه ولیّ در اعمال طفل 19
- كفارات احرام طفلی كه بدون اذن محرم شده 20
- احرام كودك بدون اذن ولی 20
- انكشاف عدم استطاعت 21
- اشاره 21
- 3- استطاعت 21
- انكشاف استطاعت 21
- بطلان حج استحبابی و نیابی با استطاعت 22
- الف: استطاعت مالی 23
- اشاره 23
- سكونت در غیر منزل ملكی 24
- لزوم تحقیق از استطاعت 24
- لزوم داشتن ضروریات زندگی 24
- زیادتر بودن هزینه حج از حدّ متعارف 25
- شرایط وجوب حج 25
- لزوم تهیه مقدمات سفر 25
- نگهداری هزینه حج 25
- توقف حج بر پرداخت وجه به حكومتها 26
- حصول استطاعت با اجیر شدن 27
- حج با مال حرام و مشتبه 27
- كسی كه ملك دارد و پول ندارد 27
- فروش كتاب و ابزار كار برای حج 28
- عدم حصول استطاعت با پول مورد نیاز برای منزل 28
- احتیاج به ملك در آینده 28
- تبدیل منزل گران به ارزان، برای حج 28
- داشتن طلب 29
- قرض برای حج 30
- فرض تحقق استطاعت با داشتن بدهی 31
- داشتن دین شرعی 32
- تهیه منزل و لوازم زندگی با وام 32
- تزاحم حج و ازدواج 32
- استطاعت مالی در فرض دخل و خرج مشترك 33
- تزاحم حج با ازدواج نوه 33
- ولیمه و استطاعت 34
- وجوه شرعیه و استطاعت 34
- مستطیع نمودن خود با وام 35
- وعده و مهر قراردادن حج 36
- میزان حصول استطاعت با مهریّه 36
- مسایل خاص استطاعت بانوان 36
- استطاعت مالی زن و فرض لزوم رجوع به كفایت 36
- زندگی در منزل استیجاری و حكم استطاعت زوجین 37
- اذن شوهر 37
- فرض توقف حج زن بر زحمت شوهر 37
- بذل حج 38
- ب: استطاعت بذلی 38
- بخشش مال برای حج 39
- كفارات و پول قربانی در حج بذلی 39
- بذل نفقه حج به شخص ناتوان و مسأله استنابه 39
- رجوع باذل از بذل 40
- افرادی كه با خرج دولت به حج میروند 41
- ارسال به حج بدون تعهد به كار 41
- حج روحانی و خدمه كاروان 41
- افرادی كه برای ماموریت به حج میروند 41
- 2- رجوع به كفایت 42
- اشاره 42
- دستگردان برای حصول استطاعت 43
- وجوه شرعی و رجوع به كفایت 43
- اشتراط رجوع به كفایت ولو بعد از تقلید صحیح 43
- لزوم داشتن مخارج عائله تا بازگشت 43
- استطاعت در میقات 44
- استطاعت بدنی، طریقی و زمانی 44
- اشاره 44
- استنابه برای عاجز از حج با استقرار 45
- حصول مرض بعد از عمره تمتع 45
- پیدایش مرض شدید قبل از انجام حج 45
- استقرار حج و عدم امكان مسافرت با هواپیما 46
- استطاعت طریقی فرزند با نوبت پدر 47
- استجازه از ورثه برای انجام حج به نیّت خود 48
- فرق حصول استطاعت قبل و بعد از استیجار 48
- استنابه برای میت در میقات و انجام حج برای خود 49
- حصول عجز و بیماری و مسأله استنابه 50
- حج كسی كه از مدینه باید بازگردد 51
- اشاره 52
- ثبت نام برای حج 52
- موارد خروج از استطاعت و نیاز به پول 52
- نیاز به پول قبل از حج 54
- عدم جواز بخشش پول حج و حصول ملكیت 54
- 4- چهارمین شرط وجوب حج: حریّت. 54
- كفایت حج میقاتی 57
- اشاره 57
- باب دوم: موارد استنابه 57
- فصل اول: موارد استنابه 57
- 1- استنابه برای میت 57
- حق ورثه با امكان فروش فیش میت به قیمت بازار 58
- فوت حجگزار بعد از احرام و سقوط حج 58
- میزان استقرار حج بر میت 58
- 2- افراد مریض و ناتوان 59
- 3- ایمان؛ 60
- 1- بلوغ، بنابر احتیاط واجب؛ 60
- 4- وثوق و اطمینان به انجام دادن او؛ 60
- 1- شرایط نایب 60
- 2- عقل؛ 60
- فصل دوم: شرایط نایب و منوبٌعنه 60
- اشاره 60
- وظیفه نایب در تقلید 61
- 5- آشنایی نایب با احكام حج هرچند با فراگیری در حال عمل 61
- 6- مشغول نبودن ذمه نایب، به حج واجب در سال نیابت؛ 62
- عدم صحت نیابتِ افراد واجبالحج 62
- انكشاف استطاعت بعد از عمره نیابی 63
- جواز نیابت در فرض عدم استطاعت طریقی 63
- استنابه فرزند با استیجار و حصول استطاعت 64
- حصول استطاعت با اجیر شدن برای حج 64
- استنابه فرزند بدون استیجار و حصول استطاعت 64
- وصیت موجب وجوب نیابت نیست 65
- عدم صحت نیابت افراد معذور 66
- 7- معذور نبودن نایب 66
- میزان معذور بودن 67
- عدم قدرت بر رمی یا رمی در روز 67
- جواز نیابت زنها 68
- نیابت معلولِ از ناحیه دست یا پا 68
- نیابت با عدم صحت قرائت 68
- عذر طاری 69
- انجام حج افراد نیابی به جای تمتع 70
- نیابت با احتمال تبدّل حج 70
- حكم شرط استنابه در محل عذر 71
- استنابه در عمل مورد عذر 71
- نیابت افرادی كه وقوف اضطراری دارند 72
- مسأله استحقاق اجرت افراد معذور 74
- اگر نایبِ غیر معذور سهوا به وظیفه معذور عمل كند 74
- 2- شرایط منوبٌعنه 75
- موارد صحت نیابت از طرف زنده 75
- خروج از مكه بین عمره و حج و مسأله نیابت 75
- اشاره 75
- عدم اشتراط مماثله و بلوغ و عقل در منوبعنه 76
- استنابه برای جنون در بعضی اعمال 76
- نیابت صروره 76
- انجام حج از طرف امام عصر (عج) 76
- عدم جواز تعدّد منوبٌعنه در حج واجب 77
- لزوم انجام عمره و حج نیابی توسط یك نفر 77
- عدم جواز عدول از نیت حج بعد از احرام 77
- رفع عذر منوبٌعنه بعد از عمل نایب 77
- 1- لزوم اذن یا توكیل 79
- فصل سوم: احكام نیابت 79
- 2- نیت نیابت 80
- غفلت از نیت نیابت و احرام برای خود 80
- جهل نایب به نوع حج نیابی و نیّت اجمالی 80
- اشاره 80
- ترك طواف نساء توسط نایب 81
- شك در نیت نیابت 81
- قصد نایب در طواف نساء 81
- غفلت از رعایت بلد 82
- كفایت حركت از بلد منوبعنه ولو با فاصله 82
- 3- رعایت بلد 82
- بازگشت به بلد منوبٌعنه بعد از حج 82
- ثبوت ملزومات حج بر اجیر 82
- اشاره 83
- فوت اجیر و حكم استحقاق اجرت 83
- 4- فوت نایب 83
- میزان كفایت از منوبعنه در فرض فوت نایب 84
- اشاره 85
- استیجار در مدینه و تبدیل میقات 85
- 5- مباحات و مستحبات بر نایب 85
- میزان استحقاق اجرت نیابت 85
- استحباب عمره مفرده بر نایب 86
- مقدار وظیفه نایب در انجام مستحبات 86
- فصل اول: اقسام و موارد عمره 89
- باب سوم: اقسام و موارد عمره 89
- عدم وجوب عمره مفرده بر افراد نائی 89
- اشاره 89
- 1- اقسام عمره و فرقهای آن 89
- تبدیل عمره مفرده به تمتع 90
- اشتراك محرّمات در عمره تمتّع و مفرده 90
- فرقهای عمره تمتع با عمره مفرده 90
- 2- تبدیل عمره 90
- عدول به تمتع از عمره مفرده با اخلال به تقصیر 91
- اشاره 91
- انجام عمره مفرده به نیت خود و دیگران 91
- 3- موارد جواز و عدم جواز عمره 91
- انجام عمره مفرده به نیت چند نفر 91
- انجام عمره مفرده بین عمره تمتع و حج 92
- جواز عمره مفرده با احتمال حیض و مرض 92
- انجام عمره مفرده قبل از تمتع 92
- جواز عمره مستحبی با قرائت غلط 92
- ترك اعمال عمره مفرده و بازگشت به وطن 92
- رعایت قصد رجا 93
- اجازه شوهر برای عمره مفرده 93
- استحباب عمره مفرده بعد از اعمال حج 93
- فاصله بین عمره تمتع و عمره مفرده 94
- فصل دوم: تكرار عمره 94
- اشاره 94
- عدم فرق بین عمره اصالتی و نیابی از جهت فاصله 95
- ترك فاصله معتبر 95
- حكم احرام روز آخر ماه 96
- رها كردن عمره به قصد رجا در اثنا 96
- مقصود از فاصله یك ماه 96
- اخذ اجرت در عمره به قصد رجا 97
- اشاره 98
- فصل سوم: مكان احرام عمره مفرده 98
- عدم خصوصیت مسجد در جحفه و تنعیم 98
- انجام عمره از داخل مكه 98
- لزوم احرام جهت گذر از میقات در مسیر مكه 98
- 1- میقات و ادنیالحل 98
- معیار ادنی الحل 99
- احرام شاغلین در جده 99
- احرام از داخل مكه با نذر 99
- 2- حكم احرام از جده 99
- احرام برای عمره مفرده از جدّه 100
- ورود به جده و احرام از تنعیم 100
- نذر در ایران برای احرام از جده 100
- 3- حكم احرام از حدیبیّه 101
- تكرار خروج از مكه 103
- فصل چهارم: خروج از مكه و بازگشت به آن 103
- حكم رفت و بازگشت خدمه كاروان 103
- 1- حكم خروج خدمه كاروان 103
- حكم عمره تمتع با علم به خروج از مكه 104
- عدم لزوم احرام مجدد تا یك ماه بعد از حج تمتع 106
- فرق رفتن به جدّه و مدینه در لزوم احرام مجدّد 106
- ورود به مكه بدون احرام 106
- بازگشت به میقات در حال احرام و بعد از آن 107
- عبور از میقات در كمتر از یك ماه 107
- عبور از میقات در ماه جدید بعد از عمره تمتّع 108
- باب چهارم: كیفیت حج افراد 111
- فصل اول: كیفیت حج افراد 111
- اعمال حج افراد و عمره بعد از آن 111
- مبادرت به عمره حج افراد 112
- حكم احرام قبل از انجام عمره حج افراد 112
- عدول از حج افراد به تمتّع یا عمره مفرده 112
- احرام برای حج افراد بعد از عمره تمتع 113
- جواز عمره مفرده و حج افراد برای غیر واجبالحج 113
- حكم احرام برای حج افراد از حرم 113
- فصل دوم: موارد عدول و تبدل به حج افراد 114
- مراد از تنگی وقت 114
- 1- ضیق وقت 114
- احرام برای حج افراد با علم به ضیق وقت 114
- عدول به حج افراد بعد از احرام در ضیق وقت 115
- عدول به حج افراد با تأخیر عمدی اعمال 115
- احرام برای حج افراد از مكه با ضیق وقت 115
- عدول از حج مستحب به حج افراد 116
- 2- حیض و نفاس 116
- احرام برای حج افراد با حیض و فرض كشف خلاف 116
- احرام برای حج تمتع با علم به ضیق وقت 117
- عدول حائض به حج افراد 118
- انجام اعمال عمره تمتع به خیال استحاضه و انكشاف حیض 118
- لك دیدن بعد از انجام عمره و عدول به افراد 119
- عدول به حج افراد بعد از عمره و خیال استحاضه 228- 120
- عدول به حج افراد بعد از انكشاف حیض 121
- انجام عمره با جهل به حیض و حكم تبدّل 122
- رها كردن عمره تمتع استحبابی 126
- اشاره 126
- لزوم انجام عمره تمتع در ماههای حج 126
- بخش دوم: عمره تمتع و حج 126
- لزوم انجام عمره تمتع و حج در یك سال 126
- اعمال حج تمتّع 126
- اعمال عمره تمتع 127
- اعمال حج تمتع 127
- ترك عمدی احرام 130
- وجوب احرام برای ورود به مكه 130
- فصل اول: وجوب احرام و حكم ترك آن 130
- باب اول: وجوب احرام و حكم ترك آن 130
- ورود بدون احرام به مكه 131
- ترك احرام با فراموشی یا جهل 132
- انكشاف بطلان احرام بعد از میقات 132
- محرم كردن مجنون واجب نیست 133
- كسی كه محرم شود ولی به حج نرسد 133
- احرام بعد از انعقاد زایل نمیشود 133
- فصل دوم: مكان احرام عمره تمتع 134
- اشاره 134
- احرام از داخل مسجد شجره 134
- اشاره 134
- 1- مسجد شجره 134
- احرام جنب و حائض در حال عبور از مسجد 135
- احرام حائض نزدیك مسجد شجره 135
- احرام جنب با تیمم در داخل مسجد 136
- احرام در خارج مسجد و تجدید در جحفه 136
- اشاره 137
- احرام با نذر 137
- فرض ضیق وقت برای حایض و عدول به افراد 137
- حكم نذر و احرام زن بدون اجازه شوهر 137
- عدم خصوصیت مسجد در جحفه 138
- اشاره 138
- میقات حجّاجی كه ابتدا به مدینه یا جده میروند 138
- 2- مواقیت دیگر 138
- نذر نایب برای احرام 138
- احرام از جدّه و حدیبیّه و تنعیم 139
- تأخیر احرام از میقات و محاذات 140
- رابُغ 140
- ترك احرام و وجوب بازگشت به میقات 140
- 3- احكام میقات 140
- عبور از میقات بدون احرام با عذر 141
- نحوه اثبات مكان میقات 142
- احرام در میقاتی دیگر 142
- اعتبار اطمینان در اخبار از میقات 142
- حركت محرم از میقات در خلاف جهت مكه 143
- انجام عمره تمتع از مكه و رعایت میقات 143
- رعایت میقات در انجام عمره مفرده 143
- فرض عدم امكان رفتن به میقات از مكه 143
- 4- محاذات 144
- معلوم نبودن محاذات 144
- خروج از مكه و گذر از میقات و بازگشت به مكه 144
- اشاره 144
- معلوم نبودن محاذات و احرا م با نذر 144
- مراد از محاذات 145
- محاذات با دو میقات 145
- نحوه اثبات محاذات 145
- جواز پوشیدن بیشتر از دو جامه 146
- 1- پوشیدن جامه احرام 146
- اشاره 146
- فصل سوم: واجبات احرام 146
- اشاره 146
- عدم جواز اكتفا به یك جامه 147
- عدم اعتبار كیفیت خاص در پوشیدن 147
- قصد قربت در پوشیدن احرام و كندن دوخته 147
- مقدار پوشش جامه احرام 147
- لباس احرام زن 148
- لباس بدن نما 148
- شرط لباس احرام از حیث صحت نماز در آن 148
- اگر جامه احرام یا بدن نجس شود 149
- طهارت لباس احرام 149
- جامه غیر منسوج 150
- اضطرار به پوشیدن لباس دوخته 150
- گره زدن لباس احرام 151
- جواز بیرون آوردن لباس احرام در حال احرام 151
- احرام در لباس غیر احرام 151
- استحباب طواف با لباس اول 152
- وصل كردن جامه احرام با سنجاق و مانند آن 152
- استفاده از پارچه ندوخته در زیر لنگ 152
- نحوه بیرون آوردن لباس دوخته در حال احرام 152
- خمس لباس احرام 153
- قصد ترك محرّمات 153
- اشاره 153
- 2- نیت احرام 153
- نیّت حج تمتّع به جای عمره تمتع 154
- نیت حجّةالاسلام در حج مستحبی 154
- نیّت عمره مفرده و قصد تبدیل به تمتّع 155
- احرام به نیت عمره مفرده به جای تمتع 155
- احرام برای عمره تمتّع با احتمال خروج از مكه 156
- عدم صحت تجدید احرام 156
- وجوب اخلاص در عمره و حج 157
- قصد احرام و قصد ابطال حج 157
- حكم ابطال عمره و حج به وسیله ریا 157
- 3- تلبیه 158
- اشاره 158
- شك در نیّت احرام بعد از گفتن تلبیه 158
- ترجمه تلبیه 159
- وجوب صحیح گفتن تلبیه 159
- نگفتن تلبیه با فراموشی یا جهل 160
- حكم عاجز 160
- وظیفه لال در تلبیه 161
- كسی كه لكنت زبان دارد 161
- علم به غلط بودن تلبیه هنگام اعمال حج 162
- غلط گفتن تلبیه 162
- زمان و مكان قطع تلبیه در عمره مفرده 163
- عدم جواز تأخیر تلبیه 163
- وقف به حركت و وصل به سكون در تلبیه 163
- استحباب تكرار تلبیه 163
- زمان قطع تلبیه در حج 163
- غسل احرام 164
- فصل چهارم: مستحبات احرام 164
- مقدار زمان كفایت غسل احرام 164
- اشاره 164
- تقدیم غسل احرام و اعاده آن 164
- مراتب استحباب زمان احرام 165
- موارد استحباب تكرار تلبیه 166
- مكروهات احرام 166
- فصل پنجم: محرّمات احرام 168
- میزان ثبوت كفّاره در محرّمات احرام 168
- اشاره 168
- 1- شكار 168
- 1- محرّمات مشترك بین مردان و زنان 168
- حكم ملخ و كفاره آن 169
- 2- مسائل زناشویی 170
- اشاره 170
- وقوع در عمره تمتّع 171
- وقوع در احرام حج قبل از مشعر 173
- وقوع بعد از وقوف مشعر 174
- فساد حج و نحوه خروج از احرام 174
- حلّیة التذاذ الزوج بعد الخروج عن الإحرام 175
- من یجب علیه الكفّارة عند الإجبار 175
- نوع كفّاره در بقیّه موارد 176
- 3- عقد 177
- 4- استمناء 178
- اضطرار به معطّر و لزوم گرفتن بینی 179
- خوردن غذای خوشبو و زعفران 179
- محرمات احرام 179
- 5- استعمال بوی خوش 179
- استفاده از صابون و شامپو 180
- میوهها و سبزیهای خوش بو 180
- گرفتن بینی از بوی بد 180
- كفاره بوی خوش 181
- خلوق كعبه 181
- كسی كه بو احساس نمیكند 181
- 6- سرمه كشیدن 182
- اشاره 183
- 7- نگاه در آینه 183
- عینك زدن و فیلمبرداری 183
- نگاه در آینه برای دیدن خود و غیر 184
- 8- فسوق 184
- نگاه به آینه برای غیر زینت 184
- نگاه در آینه، كفّاره ندارد 184
- علم به نگاه سهوی به آینه 184
- قسم به لفظ خدا و دیگر اسمای الهی 185
- اشاره 185
- 9- جدال 185
- 10- كشتن جانوارن ساكن در بدن 186
- حنا و انگشتر كفّاره ندارد 188
- 11- انگشتر به دست كردن 188
- اشاره 188
- حنا 188
- 12- روغن مالیدن 189
- اشاره 189
- 13- ازاله مو 190
- اشاره 190
- ازاله مو از محرم توسط مُحل 190
- مالیدن روغن كفّاره ندارد 190
- كفّاره ازاله مو 191
- اندازه مدّ 191
- 14- بیرون آوردن خون از بدن 192
- كفاره ازاله مو با دست به سر و ریش كشیدن 192
- اشاره 192
- مسواك زدن در حال احرام 193
- اضطرار به بیرون آوردن خون و خاراندن 193
- تزریق آمپول و خون گرفتن از بدن 193
- اخراج خون كفّاره ندارد 194
- 15- ناخن گرفتن 194
- 16- كشیدن دندان 194
- 17- كندن گیاه و درخت حرم 195
- 18- سلاح در بر داشتن 197
- - محرّمات مخصوص به مردان 197
- 19- استظلال برای مردان 197
- اشاره 197
- اختصاص حرمت به طیّ منزل 197
- استظلال در مكه بعد از احرام حج 198
- حركت از زیر سایبانهای منی 198
- استظلال در مكه 198
- استظلال از مسجد تنعیم در احرام عمره مفرده 199
- سوار شدن بر ماشین مسقف بدون توجه 199
- سایه ثابت و متحرك 199
- احرام در مسجدالحرام و استظلال تا منزل 199
- گذشتن از زیر پل و تونل 199
- تابش عمودی و افقی خورشید 200
- حكم بین الطلوعین 200
- سایه جانبی 200
- موارد استظلال 200
- سایه بر شانه 200
- حكم استظلال در فرض احرام از راه دور با نذر 201
- استظلال در شب و هوای ابری 201
- استظلال در حال خواب 202
- استظلال با عذر 202
- كفایت یك كفّاره در هر احرام برای استظلال 203
- كفاره سایه قرار دادن 203
- 20- پوشیدن دوختنی 203
- اشاره 203
- پوشیدن دمپایی دوخته و ساعت با بند دوخته 204
- استفاده از پتو 204
- همیان و قمقمه و فتق بند دوخته 204
- ثبوت كفاره با اضطرار به دوختنی 205
- كفّاره پوشیدن لباس دوخته 205
- حكم پوشیدن دستكش برای بانوان 205
- تكرار كفاره 206
- اشاره 206
- 21- پوشیدن آنچه تمام روی پا را میگیرد 206
- پوشیدن كفش بنددار 207
- اضطرار به پوشیدن جوراب و مانند آن 207
- پوشاندن قسمتی از سر 208
- 22- پوشیدن سر 208
- پوشاندن سر با دست 208
- اشاره 208
- استفاده از موی مصنوعی در حال احرام 209
- استفاده از ماسك بند دار برای مردان و زنان 209
- خشك كردن سر با حوله 210
- تر بودن سر هنگام مسح در حال احرام 210
- چند مورد مستثنی از حرمت 210
- جواز پوشاندن رو برای مردان 210
- پوشاندن سهوی سر و گفتن تلبیه 211
- پوشاندن سر هنگام خواب 211
- پوشاندن سر دیگری در حال احرام 211
- كفّاره پوشاندن سر 211
- تكرار پوشاندن 212
- اشاره 212
- 23- پوشیدن زیور 212
- 3- محرّمات مخصوص به بانوان 212
- زیور كفّاره ندارد 213
- 24- پوشاندن رو برای زنان 213
- اشاره 213
- گذاردن روی روی بالش 214
- حكم چانه زنان 214
- خشك كردن صورت 214
- گذاردن دست روی صورت 214
- كفّاره پوشاندن رو 215
- پوشش برای نماز 215
- پوشش از نامحرم 215
- 1- مستحبات ورود به حرم 217
- 2- مستحبات ورود به مكه معظّمه 217
- فصل ششم: مستحبات و آداب 217
- دفعات استحباب غسل برای ورود به مسجدالحرام 218
- غسل برای طواف 218
- اشاره 218
- 3- مستحبات ورود به مسجدالحرام 218
- ترك طواف 224
- اشاره 224
- باب دوم: وجوب طواف 224
- 1- ركنّیت طواف و حكم ترك آن 224
- فصل اول: وجوب طواف 224
- ترك سهوی طواف 225
- ترك جهلی طواف 226
- وقت فوت طواف 226
- نقصان طواف و مراجعت به وطن 226
- عدم فوریت تدارك طواف ناقص 227
- انجام حج نیابی با بطلان طواف خود 227
- انجام سعی قبل از طواف 227
- تذكر نسیان طواف در سعی 227
- اكل و شرب در حال طواف 228
- طواف با علم به تماس با نامحرم 228
- 2- مباحات و محذورات هنگام طواف 228
- خواندن نماز مستحب در حال طواف 228
- اشاره 228
- احرام و طواف در لباس غیرمخمّس 229
- پا گذاردن روی اشیاء در حال طواف 229
- اشاره 230
- فصل دوم: شرایط و مقدمات طواف 230
- مراتب تحقق قصد قربت 230
- اشاره 230
- 1- نیّت 230
- لزوم اخلاص در نیت 230
- توضیح كلّی نیت در عبادات 230
- طواف بدون قصد 231
- شك در نیّت نیابت در طواف 231
- كفایت نیّت قلبی 231
- حكم ریا 231
- بطلان عمل با شركت رضای غیر 231
- بطلان طواف با حدث 232
- بطلان وضو بعد از شوط چهارم 232
- اشاره 232
- 2- طهارت از حدث 232
- عدم لزوم طهارت در طواف مستحبی 232
- بطلان وضو قبل از شوط چهارم 233
- حدث اكبر در اثنای طواف 233
- شك در وضو و غسل در اثنای طواف 234
- شك در غسل كردن در اثنای طواف 234
- شك در حدث و طهارت 234
- شك در طهارت بعد از طواف 234
- طواف با وضوی باطل 235
- انجام مقداری از طواف بدون وضو 236
- حدث در اثنای طواف و انجام اعمال بعدی 236
- فقد طهورین و حكم مستحاضه 237
- حدث اصغر بعد از تیمم بدل از غسل 238
- معذور از وضو و غسل 238
- فرض كفایت طواف و نماز با تیمّم 239
- تیمم به جای وضو 239
- انجام عمره بدون وضو و احرام جدید 240
- صحت حج با جهل به غسل جنابت 240
- عدم كفایت غسل حیض و جمعه از جنابت 241
- طواف با بر عهده بودن غسل مس میت 241
- ترك تیمم با موظف بودن به وضوی جبیرهای و تیمم 241
- خواب كودك هنگام طواف 242
- جواز و عدم جواز بدار 242
- مسلوس و مبطون 243
- صحت حج افراد مسلوس و مبطون 243
- 3- طهارت از نجاست 244
- اشاره 244
- وظیفه مسلوس 244
- خروج بول از غیرمجری 244
- محمول متنجس و حكم نجاست معفو در نماز 245
- تأخیر طواف برای تحصیل طهارت 246
- طواف با لباس مشكوك 246
- خون قروح و جروح 246
- حصول نجاست در اثنای طواف 246
- فراموشی نجاست 247
- علم به نجاست از اول در اثنای طواف 247
- علم به نجاست بعد از طواف 247
- طواف و نماز با نجاست و انجام اعمال مترتّبه 248
- علم به نجاست دراثنای طواف 248
- حكم طواف كودك از حیث طهارت و نجاست 249
- 4- ختنه 250
- لزوم اباحه ساتر 251
- اشاره 251
- 5- ستر عورت 251
- صحت طواف و سعی با لباس دوخته 252
- فرق حجاب در طواف با نماز 252
- پیدا بودن مو در طواف 252
- مقدار پوشش دختر بچه در هنگام طواف 253
- طواف زنان با علم به نگاه و تماس با نامحرم 253
- اشاره 254
- فصل سوم: كیفیت طواف 254
- شروع طواف قبل از حجرالاسود 254
- 1 و 2- ابتدا و ختم به حجرالاسود 254
- اشاره 254
- لزوم پرهیز از وسواس 254
- كفایت عرفی به سمت خانه بودن شانه چپ 255
- 3- قرار دادن كعبه به سمت چپ 255
- خروج شانه از محاذات 255
- اشاره 255
- سرعت و نحوه طواف 256
- تدارك طواف ناقص 256
- 4- طواف از خارج حِجر 257
- اشاره 257
- نگاه به چپ و راست 257
- طواف از داخل حجر 257
- حكم شانه كودكِ در بغل 257
- طواف از داخل حجر و علم بعد از حج 258
- طواف در مقابل حجر اسماعیل 258
- 5- محدوده طواف 260
- اشاره 260
- مراد از طواف بین مقام و بیت 260
- محدوده طواف در طرف حجر اسماعیل 261
- طواف از خلف مقام 261
- خروج از مطاف هنگام نظافت 262
- طواف در حال ازدحام 262
- طواف بانوان عاجز 263
- شك در خروج از مطاف 263
- رعایت مطاف با یقین به هل خوردن 263
- شك در صحت شوط 263
- 6- خروج از خانه 264
- حكم شاذروان 264
- حكم طواف از طبقه دوم 264
- اشاره 264
- دست گذاردن به كعبه هنگام طواف 265
- بوسیدن كعبه و شك در حركت 265
- دست گذاشتن روی حجر هنگام طواف 265
- قصد زیاده و نقیصه 266
- اضافه نمودن یك دور بدون قصد وجوب 266
- الف- اضافه نمودن در طواف 266
- اشاره 266
- 7- مراعات هفت شوط 266
- زیاد نمودن سهوی در طواف 267
- انجام چهارده شوط 267
- اضافه نمودن به طواف جهلًا و اتمام اعمال 268
- اضافه نمودن چند شوط رجاءً 268
- تردید در عدد اشواط اضافی و حكم به بطلان 269
- قران در طواف واجب و مستحب 269
- تكرار احتیاطی طواف بدون نماز 269
- ب- قران در طواف 269
- قصد قران و تحقق زیاده 270
- كم كردن سهوی طواف 271
- اشاره 271
- ج- كم كردن از طواف 271
- كم كردن از طواف و فوت موالات 271
- تذكر نقصان طواف در سعی 272
- موالات در طواف و میزان ازاله آن 273
- نقصان طواف و مراجعت به وطن 273
- د- احكام شك در عدد و صحت طواف 274
- شك در عدد اشواط بعد از طواف 274
- شك در 7 و 8 قبل از حجَر 275
- شك در 7 و 8 بعد از حجرالاسود 275
- شك در نقیصه 275
- شك در صحت بعد از طواف 275
- اعتماد به دیگری در اشواط طواف و سعی 276
- علم به عدد طواف مشكوك در اثنای طواف اعادهای 276
- شك در شروع طواف از محل قطع شده 276
- معیار كثیر الشك 277
- كثیرالشك در طواف 277
- بناگذاری بر شوط مظنون و انكشاف صحت 278
- شك در طواف مستحب 278
- حكم گمان در طواف 278
- وسوسه در طواف 278
- 1- موارد قطع طواف و احكام آن 280
- قطع طواف مستحب 280
- قطع طواف بدون عذر و نحوه تدارك آن 280
- فصل چهارم: قطع و تدارك طواف 280
- قطع طواف واجب 280
- قطع با عذر و نحوه تدارك 281
- نیت قطع طواف 282
- قطع طواف به خاطر بطلان وضو و غسل و عروض حیض 282
- قطع طواف به جهت غش 282
- قطع طواف برای قضا نشدن نماز 282
- قطع طواف برای رسیدن به جماعت 283
- قطع طواف برای استراحت 283
- از سرگیری طواف با شك در زوال موالات 285
- ذحكم كلی قطع طواف، از سرگیری آن 285
- 2- ازسرگیری طواف و تدارك آن 285
- 3- طواف بدون اختیار و تدارك شوط ناقص 286
- نقصان در اثر سلب اختیار و نحوه تدارك آن 286
- مراد از طواف بدون اختیار 286
- تدارك چند قدم 286
- كفایت تدارك طواف از محاذات 287
- اگر جای مقدار شوط فاسد معلوم نباشد 287
- 4- چند مسأله مربوط به اعاده طواف 288
- ترتیب در اعاده 288
- اعاده طواف و سعی با لباس دوخته 288
- اتمام و اعاده طواف اعادهای 288
- زمان تدارك طوافهای باطل 288
- فصل پنجم: نیابت و استنابه در طواف 289
- كسی كه قدرت بر طواف ندارد 289
- 1- موارد استنابه 289
- مورد عدم جواز نیابت در اشواط طواف 290
- نیابت در بعضی اشواط طواف و سعی 290
- طواف افراد ناتوان در طبقه دوم 291
- 2- احكام طواف نیابی 291
- انجام طواف نیابی قبل از طواف خود 291
- قطع طواف و عذر از اتمام 291
- زمان انجام طواف نیابی 292
- طواف و اطافه 292
- عدم لزوم لباس احرام در نیابت در طواف و سعی 292
- وظیفه بعد از تجاوز دم از عشره 293
- فصل ششم: احكام خاص بانوان در طواف 293
- لك دیدن در غیر ایام عادت 293
- 1- حیض 293
- عروض حیض در اثنای طواف 294
- زنی كه حیض نمیشود ولی لك ببیند 296
- انجام اعمال عمره با حیض 296
- خیال استحاضه و انكشاف حیض 297
- علم به بقای حیض در اثنای سعی 297
- وظیفه مستحاضه كثیره 298
- 2- استحاضه 298
- نیت غسل جنابت بجای حیض 298
- سن یأس 299
- قرص خوردن و خون دیدن 300
- مستحاضه قلیله 300
- طواف و نماز فریضه با یك غسل و وضو 301
- مستحاضهای كه خون او قطع نمیشود 301
- خون دیدن مستحاضه در اثنای طواف 301
- رفتن در مسجدین و دیگر احكام مستحاضه 302
- 1- استحباب طواف 303
- عدم استحباب كمتر از هفت شوط 303
- تحیت مسجدالحرام 303
- فصل هفتم: طواف مستحب و نماز آن 303
- اشاره 303
- طواف از طرف معصومین علیهم السلام و سایرین 303
- نماز طواف مستحب و ترك آن 304
- عدم لزوم طهارت در طواف مستحبی 304
- محدوده طواف مستحبی 304
- 2- شرایط طواف مستحبی 304
- اشاره 304
- موارد مختلف طواف مستحب قبل از اعمال واجب 305
- نماز طواف استحبابی در حال حركت 305
- 3- زمان طواف مستحبی 305
- شك در طواف مستحب 305
- طواف مستحبی قبل از اعمال مكه و قبل از عمره 306
- طواف وداع 307
- 4- طوافهای مستحب 307
- مقدار طواف مستحب 307
- فصل هشتم: آداب و مستحبات طواف 308
- فصل اول: زمان و مكان نماز طواف 313
- فاصله بین طواف و نماز 313
- 1- زمان نماز طواف 313
- مبادرت به نماز طواف 313
- اشاره 313
- باب سوم: زمان و مكان نماز طواف 313
- 2- مكان نماز طواف 314
- نماز با فاصله از مقام و میزان عدم اعاده 314
- لزوم رعایت «نزد» و «خلف مقام» 314
- حصول حیض قبل از نماز 314
- تزاحم نماز طواف با فریضه 314
- میزان صدق خلف 315
- موارد ازدحام و نماز در طرفین مقام 315
- مقصود از نماز نزد مقام 315
- حكم نماز با دوران بین طرفینِ بعید و پشتِ بعید 316
- مكان نماز طواف كسانی كه در طبقه بالا طواف میكنند 316
- حكم ازدحام و عدم امكان رعایت خلف 317
- فرض چند طبقه شدن خلف مقام 318
- نماز در حجْر و حدوث حیض 318
- حكم نماز طواف در حجر اسماعیل 318
- محاذات زن و مرد در نماز طواف 319
- فصل دوم: برخی از احكام نماز طواف 320
- 1- احكام شك و خلل در نماز طواف 320
- فراموشی نماز طواف 320
- عدم لزوم اعاده اعمال مترتبه با فراموشی نماز 320
- تذكر فراموشی نماز در سعی 321
- اشتراك حكم جاهل و ناسی در ترك نماز 321
- قضای نماز طواف از طرف میّت 321
- تقصیر بدون نماز و سعی 321
- شروع نماز با احتمال هل خوردن 322
- حكم شك و ظن در نماز طواف 322
- نماز با وضوی باطل و انجام اعمال بعدی 322
- اشاره 323
- 2- احكام مربوط به قرائت نماز طواف 323
- اتحاد نماز طواف و یومیّه از جهت احكام نجاست 323
- لزوم یادگیری قرائت 323
- انكشاف اشتباه در قرائت با اطمینان به صحت 324
- حكم عاجز از قرائت صحیح 324
- اقتدای نماز طواف به یومیّه 325
- جواز عمره مستحبی با قرائت غلط 326
- صبر برای تصحیح قرائت 326
- مسامحه در یادگیری قرائت 326
- حكم نیابت افراد با قرائت ناصحیح 327
- تكرار ذكر در نماز طواف 327
- 3- نماز طواف مستحب 328
- نماز طواف استحبابی 328
- ترك نماز طواف مستحب 328
- فصل سوم: مستحبات نماز طواف 329
- فصل اول: وجوب، زمان، مكان و كیفیت سعی 333
- اشاره 333
- فراموشی سعی و انجام تقصیر 333
- باب چهارم: وجوب سعی و حكم ترك آن 333
- ترك سعی 333
- 1- وجوب سعی و حكم ترك آن 333
- آیا سعی استحبابی وجود دارد؟ 333
- 2- زمان سعی 334
- تأخیر سعی تا روز بعد 334
- جواز تأخیر سعی تا شب 334
- اشاره 334
- میزان تأخیر سعی 334
- اشاره 335
- تأخیر سعی برای فردا 335
- تقدیم سعی بر طواف 335
- 3- مكان سعی 335
- فرض مسدود بودن طبقه پایین مسعی 336
- سعی از طبقه دوم 336
- سعی از مسعای جدید 336
- حكم شروع از مروه 337
- عدم لزوم بالا رفتن بر صفا و مروه 337
- 4- كیفیت و شرایط سعی 338
- اخلاص در سعی 338
- حكم موالات در سعی 338
- عدم جواز عبور حائض و نفسا از مسجدالحرام 338
- عدم كفایت استنابه در سعی برای حائض 338
- توجه به صفا و مروه 339
- رفتن به جانب مسعی در اثنای سعی 339
- انجام سعی با حركت به عقب 339
- حكم خود صفا و مروه از جهت نحوه حركت 339
- نگاه به چپ و راست و پشت سر 339
- استراحت در صفا و مروه و اثنای سعی 340
- عدم اعتبار ستر در سعی 340
- حكم احتیاج به چرخ با نداشتن پول 340
- كفایت سعی سواره حتی بدون عذر 340
- عدم لزوم طهارت و ستر عورت در سعی 340
- خواب كودك هنگام سعی 341
- به عقب برگشتن كودك هنگام سعی 341
- 1- زیاد كردن در دورهای سعی 342
- زیاد كردن سهوی 342
- فصل دوم: عدد دورهای سعی 342
- زیاد كردن عمدی 342
- زیادی جهلی در سعی 342
- اشاره 342
- كسی كه رفت و برگشت را یكی حساب كرده 343
- تكرار مقداری از سعی 343
- تكرار جزیی از سعی به گمان وجوب هروله 343
- كم كردن سهوی 344
- نقصان سعی و تكرار تقصیر 344
- 2- كم كردن از اشواط سعی 344
- تدارك سعی ناقص 344
- فراموشی بعض سعی و ارتكاب محرّمات احرام 345
- انكشاف نقصان سعی بعد از تقصیر 345
- حصول مرض در اثنای سعی و مراجعت به وطن 346
- قطع سعی بعد از شوط اول و تكرار آن 346
- 3- قطع سعی و از سرگیری آن 346
- 4- احكام شك در اشواط و صحت سعی 347
- به هم زدن سعی و شروع مجدّد 347
- اشاره 347
- شك در نقیصه 348
- صحت ادامه سعی با تردید و حصول یقین 348
- شك در بجا آوردن اصل سعی 348
- شك در صحت اشواط 348
- شك بین 7 و 9 قبل از مروه 348
- فصل سوم: مستحبات سعی 350
- باب پنجم: كفیت و شرایط تقصیر 356
- عدم كفایت كندن مو و حلق در عمره تمتّع 356
- اشاره 356
- فصل اول: كفیت و شرایط تقصیر 356
- نیّت تقصیر 357
- حكم كندن مو به جای چیدن در عمره تمتّع 357
- حكم ایمان در تقصیر برای دیگری 358
- حكم تقصیر افرادی كه اعمال را مقدم میكنند 358
- آنچه با تقصیر حلال میشود 358
- تقصیر برای دیگری 358
- ترك سهوی تقصیر 359
- ترك عمدی تقصیر 359
- ترك جهلی تقصیر 359
- تقصیر با طواف و سعی باطل 359
- فصل دوم: احكام شك و خلل در تقصیر 359
- تقصیر در اثنای سعی 360
- ترك تقصیر در عمره مفرده 360
- اتیان تقصیر فراموش شده 360
- پیدا بودن مو هنگام تقصیر بانوان 361
- حكم تقصیر بعد از نماز طواف 361
- شك در صحت تقصیر 361
- حكم كفّاره با بطلان تقصیر 362
- فصل سوم: احكام زمان فاصل بین تقصیر و حج 363
- 1- انجام عمره مفرده 363
- 2- خروج از مكه بعد از عمره تمتع 363
- اشاره 363
- خروج بدون حاجت 364
- خروج بدون احرام از مكه و گذر از میقات 365
- احرام برای عمره تمتّع با احتمال خروج از مكه 366
- گونههای مختلف خروج از مكه 366
- خروج از مكه و عدم خروج از حرم 367
- اجبار به خروج از حرم 367
- نحوه تعیین حدّ مكه و حكم غار حرا 368
- جواز خروج از مكه بعد از انجام اعمال منی 368
- خروج از مكه برای نایب 369
- حكم تراشیدن صورت بعد از عمره تمتع 369
- ماشین كردن سر بین عمره تمتع و حج 369
- 3- تراشیدن سر و صورت 369
- 4- عجز از انجام دادن حج بعد از عمره 370
- حصول مرض بعد از عمره تمتع 370
- كسی كه بعد از عمره تمتع نمیتواند حج بجا آورد 372
- فصل اول: احكام و شرایط احرام حج 376
- 2- زمان و مكان احرام حج 376
- استحباب احرام در روز ترویه 376
- اشاره 376
- باب ششم: احكام و شرایط احرام حج 376
- 1- كیفیت احرام حج 376
- اشاره 376
- اخلاص در نیت احرام حج 376
- 3- مراحل خروج از احرام حج 377
- مكان احرام حج 377
- محلات جدید مكه 377
- اشاره 377
- تحلل كسانی كه اعمال را مقدم میكنند 378
- فصل دوم: احكام شك و خلل در احرام حج 379
- فراموشی احرام حج 379
- شك در عمره تمتع بعد از احرام حج 379
- ترك احرام حج و انجام عمره مفرده 380
- اتحاد جاهل و ناسی در حكم 380
- انجام اعمال مكه بدون احرام توسط معذورین 380
- ترك عمدی احرام حج 380
- استحباب بودن شب عرفه در منی 381
- اشاره 381
- فصل سوم: مستحبات احرام حج تا وقوف به عرفات 381
- باب هفتم: كیفیت و زمان وقوف 384
- زمان وقوف 384
- مراد از وقوف 384
- اشاره 384
- فصل اول: كیفیت و زمان وقوف 384
- صعود به جبلالرحمه 385
- جواز تأخیر وقوف از ظهر 385
- حدود عرفات و مشعر 385
- وقوف اضطراری عرفات 385
- فصل دوم: احكام خلل در وقوف عرفات 386
- ترك وقوف 386
- اغما بعد از عرفات 386
- خروج عمدی قبل از غروب 387
- خروج سهوی قبل از غروب 388
- وقت اضطراری عرفات 388
- اشاره 389
- توجه قلب به جناب اقدس الهی 389
- فصل سوم: مستحبات وقوف به عرفات 389
- اهمیت یاد خدا و ذكر اسمای الهی 391
- استحباب دعای عرفه سیدالشهدا و امام زینالعابدین 392
- باب هشتم: كیفیت و زمان وقوف مشعر 396
- بودن شب دهم در مشعر 396
- اشاره 396
- مقدار وقوف 396
- فصل اول: كیفیت و زمان وقوف مشعر 396
- وقت نیت وقوف مشعر 397
- زمان وقوف و كوچ معذورین 398
- كوچ از مشعر قبل از طلوع آفتاب 398
- اخلاص در نیت 398
- اوقات سه گانه وقوف مشعر 399
- زوال عذر پس از درك اضطراری و بازگشت به مشعر 399
- خروج قبل از فجر از مشعر 400
- وقوف اضطراری مشعر 400
- میزان تشخیص معذور بودن برای مشعر 400
- جهل به زمان وقوف اختیاری مشعر 401
- رفتن شب به منی با قصد بازگشت و عدم توفیق 401
- رفتن شب عید به منی و بازگشت قبل از فجر 401
- عدم توقف در مشعر 402
- خطا در تشخیص مكان مشعر 403
- فصل دوم: اقسام درك وقوفین 404
- درك یا ترك هر دو موقف 404
- اشاره 404
- درك اختیاری مشعر با اضطراری عرفات چ 405
- درك اختیاری عرفه با اضطراری شب مشعر 405
- درك اختیاری عرفات با اضطراری مشعر 405
- درك اضطراری شب مشعر و اضطراری عرفه 405
- درك اختیاری یا اضطراری عرفه به تنهائی 406
- درك اضطراری عرفه و اضطراری یومی مشعر 406
- درك اضطراری مشعر به تنهایی 407
- درك اختیاری مشعر 407
- اشاره 408
- فصل سوم: مستحبات وقوف در مشعر الحرام 408
- استحباب جمع آوری سنگرمی از مشعر 409
- استحباب ذكر نعم و تفضلات حضرت حق 409
- تأخیر قربانی و حكم ترتیب 412
- حكم خلاف ترتیب 412
- باب نهم: ترتیب اعمال منی 412
- اشاره 412
- فصل اول: ترتیب اعمال منی 412
- 1- مكان رمی 414
- فصل دوم: مكان و زمان رمی 414
- اشاره 414
- رمی از طبقه دوم 415
- اشاره 415
- 2- زمان رمی 415
- رمی در شب 416
- رمی در شب عید برای زنها و معذورین 417
- جواز رمی در روز یازدهم با تأخیر ذبح و حلق 417
- تأخیر حلق و حلق در شب 417
- ریگ بودن 419
- 1- شرایط سنگ رمی 419
- از حرم بودن 419
- فصل سوم: شرایط رمی و سنگ رمی 419
- سنگریزههای موجود در مشعر 419
- بكر بودن 420
- اباحه 420
- عدم اشتراط طهارت در رامی و مرمی 420
- لزوم پرتاب سنگ با دست 421
- نیت و اخلاص 421
- عدم كمك شخص و شییء دیگر در اصابت 421
- 2- واجبات رمی 421
- اشاره 421
- رمی هفت سنگ 422
- پرتاب چند سنگ با هم 422
- شرایط رمی و سنگ رمی 422
- زیادتر رمی كردن 422
- تدریج در رمی 422
- تكرار با گمان به اصابت 423
- شك در حصی بودن 424
- شك در عدد بعد از انصراف از عمل 424
- فصل چهارم: احكام شك در رمی و سنگ رمی 424
- شك در عدد رمی 424
- شك در استعمال سنگ 424
- شك در حرمی بودن سنگ 424
- انكشاف غلط در رمی در روز عید 425
- شك در رمی بعد از ذبح یا حلق 425
- عدم اعتبار گمان 425
- شك در صحت رمی 425
- استنابه در صبح با قدرت در عصر 426
- نیابت در رمی 426
- فصل پنجم: احكام نیابت در رمی 426
- استحباب رمی در حضور شخص ناتوان 427
- حصول قدرت بعد از رمی نایب 427
- كیفیت قضا با انكشاف غلط در رمی روز سابق 428
- ترك عمدی رمی در روز و مسأله نیابت 428
- فصل ششم: مستحبات رمی جمرات 429
- فصل اول: زمان و مكان ذبح 432
- اگر ذبح در روز عید انجام نشود 432
- 1- زمان ذبح 432
- اشاره 432
- باب دهم: زمان و مكان ذبح 432
- ذبح در شب 433
- حكم تاخیر عمدی و سهوی ذبح 433
- اشاره 434
- 2- مكان ذبح 434
- قربانی در مسلخ جدید 434
- كفایت گاومیش 435
- شركت در هدی 435
- فصل دوم: نوع و شرایط قربانی 435
- اشاره 435
- 1- نوع قربانی 435
- معاینه با احتمال نقص 436
- خرید مجموعی گوسفند 436
- ترك ذبح 436
- اشاره 437
- 2- شرایط قربانی 437
- آنچه در هدی معتبر است 437
- فرض یافت نشدن هدی یا هدی سالم 440
- شكاف و سوراخ گوش 440
- نقص در شاخ 440
- موارد مختلف كشف خلاف یا وفاق در ذبح 441
- واگذاری ذبح به دیگری توسط وكیل 443
- شك نایب در انجام قربانی برای منوبٌعنه 443
- فصل سوم: نیابت و استنابه در ذبح 443
- نیابت دادن به نفر دوم و ذبح نایب اول 443
- عدم كفایت ذبح برای دیگری بدون توكیل 443
- 1- اذن و توكیل 443
- حكم نیت در هنگام ذبح نایب 444
- ذبح قربانی دیگران قبل از قربانی خود 444
- نیّت وكیل در قربانی در حج نیابی 444
- 2- نیت نایب و احكام شك و خلل 444
- نیت ذابح در ذبح قربانی نایب 444
- احتمال عدم عمل نایب به شرایط 444
- اگر وكیل ذبح را فراموش كند 445
- انجام ذبح و حلق و انكشاف عدم رمی نایب 445
- موارد سهو یا جهل نایب 445
- ضامن بودن نایب با اخلال به شرایط 445
- ضمان با واگذاری ذبح موكِّل به غیر واجد شرط 446
- ایمان ذابح 446
- 3- شرایط ذابح 446
- فصل چهارم: تقسیم ذبیحه 447
- فصل پنجم: عدم تمكن بر هدی و احكام صوم بدل 449
- 1- غیر متمكن و حكم آن 449
- حرمت روزه در ایام تشریق 450
- ایام تشریق 450
- 2- شرایط روزه بدل از ذبیحه 450
- اشاره 450
- فصل ششم: شرایط و محل ذبح كفّاره 451
- مكان ذبح كفّاره 451
- شرایط گوسفند كفّاره 452
- ذبح كفّاره در محل 452
- مصرف كفّارات 452
- حكم اكل از گوشت كفّاره 452
- كفایت استنابه 453
- محل ذبح گوسفند بدل بیتوته 453
- عدم جواز صرف كفّاره در واجب النفقه خود 453
- مقدار لازم استقبال در حال ذبح 454
- قطع سر گوسفند در حال حیات آن 454
- ذبح با كارد استیل 454
- 1- مسایل متفرقه ذبح 454
- فصل هفتم: بعضی مسایل متفرقه و مستحبات ذبح 454
- اشاره 454
- نجس شدن لباس احرام در هنگام ذبح 455
- خرید ده گوسفند و پرداخت پول نه تا 455
- تهیه قربانی از غیر مخمّس 455
- 2- مستحبات هدی 456
- كسانی كه سر آنها مو ندارد 459
- باب یازدهم: شرایط و كیفیت حلق و تقصیر 459
- موارد كفایت و عدم كفایت مو 459
- عدم كفایت كندن مو 459
- عدم كفایت تراشیدن ریش 459
- نیت حلق و تقصیر 459
- فصل اول: شرایط و كیفیت حلق و تقصیر 459
- تقصیر بجای حلق و مسأله كفّاره 460
- حكم معذور از حلق 460
- عدم جواز ماشین كردن قبل از حلق 461
- تراشیدن سر با ماشین به جای حلق 461
- نحوه حلق 461
- جواز حلق و تقصیر توسط دیگری 462
- جواز اكتفا به مقدار كم در تقصیر 462
- عدم جواز جواز كوتاه كردن مو در اثنای حلق 462
- عدم جواز حلق دیگری توسط محرم و جواز ناخن گرفتن 463
- اشاره 464
- كفایت تقصیر برای نایب غیر صروره 464
- فصل دوم: موارد حلق و تقصیر 464
- كسانی كه نباید حلق كنند 464
- كسانی كه لازم است حلق كنند (صروره) 464
- تقصیر به جای حلق و عدم خروج از احرام 465
- تلبید و بافتن مو 465
- خروج حاجی صبی ممیز از صروره بودن 465
- علم به خون آمدن سر در اثنای حلق 465
- خنثی 466
- 1- مكان حلق و تقصیر 467
- اشاره 467
- فصل سوم: مكان و زمان حلق و تقصیر 467
- موارد حلق در غیر منی و انجام اعمال مترتبه 467
- 2- زمان حلق و تقصیر 468
- اشاره 468
- حكم حلق و تقصیر در صورت تأخیر رمی 469
- حلق در شب 469
- تأخیر حلق با رجاء تمكن از آن 470
- ترك تقصیر و حلق 471
- فصل چهارم: احكام خلل در حلق و تقصیر 471
- عدم جواز طواف حج و سعی قبل از تقصیر 472
- انجام حلق و انكشاف عدم ذبح نایب 473
- فصل پنجم: خروج از احرام- مستحبات حلق 474
- 1- محرماتی كه با حلق و تقصیر حلال میشود 474
- جواز خروج از مكه بعد از انجام اعمال منی 474
- اشاره 474
- 2- مستحبات حلق 475
- كیفیت اعمال مكه و زمان آن 478
- اشاره 478
- فصل اول: وجوب اعمال مكه و موارد تقدیم 478
- 1- بیان اعمال و زمان انجام آن 478
- باب دوازدهم: وجوب اعمال مكه و موارد تقدیم 478
- جواز خروج با علم به تأخیر و ثبوت كفّاره 479
- ترك رمی و بیتوته اعمال مكه 479
- ترتیب در اعمال مكه 479
- اشاره 480
- 2- موارد جواز تقدیم اعمال مكه 480
- پیرمردها و پیرزنهای خائف 481
- تقدیم شامل استنابه نمیشود 481
- خوف حیض 481
- افراد مریض 482
- غیر قادر بر اعمال تا آخر ماه 482
- كشف خلاف 482
- جواز تقدیم اعمال برای نایب 483
- عدم جواز تقدیم به خاطر ازدحام و مشقت 483
- عدم لزومی بودن تقدیم اعمال مكه 483
- تقدیم اعمال بدون احرام 484
- صِرف لزوم طواف با تخت، مجوز تقدیم نیست 484
- لزوم تقدیم همه اعمال 484
- میزان تشخیص عذر برای تقدیم اعمال 484
- فصل دوم: طواف نساء 485
- 1- وجوب طواف نساء 485
- طواف نساء ركن نیست 485
- حرمت نساء قبل از طواف نساء 485
- عمره تمتع و طواف نساء 486
- نیت نایب در طواف نساء 486
- ترك سهوی طواف نساء 487
- خطا در لفظ طواف نساء 487
- ترك طواف حج 487
- 2- احكام خلل در طواف حج و نساء 487
- ترك طواف حج ونساء 487
- ترك طواف نساء توسط نایب 489
- حكم عقد و فرزنددار شدن با ترك طواف نساء 489
- شك در انجام طواف نساء بعد از مراجعت 489
- اشاره 490
- 3- احكام خلل در طواف نساءِ عمره مفرده 490
- ترك طواف نساء در چند عمره مفرده 490
- زمان قضای طواف حج و نساء با فرض بطلان آن 490
- ترك طواف نساء در عمره مفرده و احرام مجدد 491
- ترك طواف نساء عمره مفرده و احرام برای عمره تمتع 491
- ترك طواف نساء و احرام برای حج افراد 492
- انجام طواف نساء عمره مفرده بدون تقصیر 492
- 4- مستحبات اعمال مكه 492
- باب سیزدهم: زمان و مكان و كیفیت بیتوته 496
- نحوه محاسبه نیمهشب 496
- 1- زمان بیتوته در منی 496
- اشاره 496
- فصل اول: زمان و مكان و كیفیت بیتوته 496
- افرادی كه شب سیزدهم باید بمانند 497
- كفاره ترك بیتوته 497
- اخلاص در نیّت 497
- تأخیر در بیتوته یا تعجیل در خروج 498
- حكم عود به منی بعداز غروب دوازدهم 498
- درك غروب شب سیزدهم بعد از نفر 498
- ترك بدون عذر بیتوته در اول شب 499
- ثبوت كفّاره با ترك بیتوته 499
- حدّ منی 500
- بیتوته در غیر منی 500
- 2- مكان بیتوته 500
- بیتوته در نزدیك منی 500
- اشاره 500
- جواز خروج با علم به تأخیر و ثبوت كفّاره 501
- خطا در معرفی مكان منی 501
- اشاره 502
- 3- افرادی كه بیتوته بر آنها واجب نیست 502
- خواب هنگام عبادت بدل بیتوته 503
- مقدار عبادت بدل از بیتوته 503
- مكان عبادت بدل بیتوته 503
- لزوم كفّاره بر چهار دسته مزبور 504
- فصل دوم: احكام نفر از منی 505
- عدم لزوم عود در روز دوازدهم 505
- زمان نفر در روز دوازدهم 505
- اتحاد حكم مردان و زنان در زمان كوچ 505
- عدم وجوب عود قبل از ظهر به منی 506
- خروج قبل از ظهر با عذر 506
- وقوف دوازدهم واجب نیست كوچ حرام است 506
- باب چهاردهم: وجوب، زمان و مكان رمی 510
- رمی روز سیزدهم 510
- ترك رمی جمرات 510
- ترتیب در رمی جمرات 510
- فصل اول: وجوب، زمان و مكان رمی 510
- 1- وجوب رمی و ترتیب در آن 510
- اشاره 510
- 2- مكان و زمان رمی و حكم معذورین 511
- اشاره 511
- زمان رمی 511
- رمی جمره دیگر بعد از اتمام چهار 511
- رمی در شب برای معذورین 512
- فرق بین رمی روز عید و یازدهم برای زنها 512
- رمی در شب بدون عذر 512
- جواز رمی جمرات در روز یازدهم با تأخیر حلق 513
- عدد و شرایط رمی 513
- جواز تعجیل در استنابه 514
- فصل دوم: استنابه و نیابت در رمی 514
- 1- موارد استنابه 514
- اشاره 514
- عدم لزوم اذن از معذورِ مأیوس 515
- عدم جواز استنابه با امكان رمی بعدازظهر 515
- جواز استنابه با احتمال حیض و مشقت 515
- لزوم استنابه كسی كه در روز رمی میكند 516
- 2- زمان رمی نایب 516
- جواز استنابه با عدم یأس از خوب شدن 516
- جواز رمی نیابی قبل از رمی خود 516
- نایب باید روز رمی كند 516
- 1- ترك رمی و نحوه قضای آن 517
- فراموشی رمی 517
- فصل سوم: احكام خلل و شك در رمی 517
- تقدم قضا بر ادا 518
- فراموشی رمی بعضی از جمرات 518
- نسیان جزئی از رمی و قضای آن 519
- زمان قضای رمی در روز 519
- انكشاف خلاف ترتیب و قضای رمی 519
- شك در رمیِ دیروز 519
- 2- شك در رمی 519
- شك در صحت رمی 519
- انكشاف غلط در رمی 519
- شك در عدد رمی جمره قبل 520
- شك در رمی جمره قبلی 520
- از سرگیری رمی 520
- شك در عدد 520
- یقین به عدم رمی یك جمره 520
- علم اجمالی به نقص در یكی از جمرات 521
- علم اجمالی به عدم رمی یك روز كامل 521
- علم اجمالی به ترك رمی یك روز 521
- 1- مستحبات منی 523
- فصل چهارم: مستحبات و آداب 523
- تكبیرات مستحب در منی 523
- تلاوت قرآن در مكه معظمه 523
- استحباب عبادت و نماز در مسجد خیف 523
- استحباب بودن ایام تشریق در منی 523
- اشاره 524
- 2- مستحبات مكه معظمه 524
- طواف وداع 525
- اشاره 528
- وظیفه مصدودِ از ورود به مكه 528
- فصل اول: مصدود 528
- بقای بر احرام بدون اعمال 528
- باب پانزدهم: مصدود 528
- وظیفه مصدود واردِ در مكه 529
- حكم محبوس 529
- تقاضای پول برای اجازه عبور 529
- خوف عدم وصول 530
- فرض تعدّد راه 530
- میزان تحقق مصدودیت 530
- وظیفه مصدود بعد از خروج از احرام 531
- جواز خروج از احرام با امید رفع عذر 531
- ترك وظیفه صدّ 532
- حكم مصدود در حج تبرّعی 532
- حصر در احرام عمره 533
- فصل دوم: محصور 533
- حصر در احرام حج 534
- محصور و مسأله حلیّت نساء 535
- تخلّف ذابح 536
- مُحرم نمودن مصدوم در مسجد شجره 536
- محرمی كه سكته كرده 536
- صدق حصر بر صدمات تصادف 536
- حصول بهبودی بعد از فرستادن هدی یا پول 537
- میزان تحقق حصر 537
- زمان مواعده ذبح 538
- حصول مانع غیر از مرض 538
- اشاره 541
- نماز استدارهای 541
- فصل اول: برخی از احكام نماز و روزه 541
- باب شانزدهم: برخی از احكام نماز و روزه 541
- 1- احكام نماز جماعت 541
- حكم عدم اتصال صفوف 541
- شبهای مهتابی و جماعت 542
- نماز در پشت بام مسجدالنبی 542
- خواندن عشا بلافاصله بعد از مغرب 542
- لزوم اعاده با عدم احراز شرایط لازم 542
- نماز جماعت در هتل 543
- حكم جماعتی كه در آن آیه سجدهدار میخوانند 543
- سجده بر سنگهای حرمین 544
- 2- احكام سجده 544
- سجده روی فرش 545
- سجده بر پشت دست 546
- لباس پنبه و كتان 546
- سجده بر حصیر 547
- نماز عاجز از سجده متعارف 547
- قصد عشره در مكه و كشف خلاف 548
- حكم نوافل در اماكن تخییر 548
- 3- محدوده تخییر بین قصر و اتمام 548
- 4- قصد عشره 548
- اشاره 548
- قصد عشره و رفتن به عرفات 549
- نماز در عرفات و مشعر و منی 550
- نماز در هواپیما 551
- روزه ماه رمضان و حكم اول ماه 552
- روزه در مدینه 552
- 4- احكام روزه و اعتكاف 552
- اعتكاف در مسجدالحرام 553
- اشاره 554
- 1- نداشتن سال خمسی 554
- فصل دوم: احكام خمس مربوط به عمره 554
- احرام و طواف در لباس غیرمخمّس 555
- حسابرسی مال و صحت اعمال 555
- طواف با پول خمس نداره 556
- خرید لباس احرام از پول مشكوك الخمس 556
- اگر دهنده پول اهل خمس نباشد 556
- 2- سپردههای حج و عمره و خمس آن 557
- تهیه قربانی از غیر مخمّس 557
- فصل سوم: احكام تقلید 559
- عمل بدون تقلید 559
- رجوع قهری احتیاط واجب بدون نیت رجوع 559
- بقاء بر تقلید میّت 560
- وظیفه نایب در تقلید 561
- لقطه كمتر از درهم 563
- فصل چهارم: لقطه 563
- لقطه بیشتر از درهم 563
- كراهت برداشتن لقطه حرم 563
- حكم پول پیدا شده 564
- شك در عمل سابق 566
- تیمم جنب برای خروج از مسجد 566
- فصل پنجم: احكام مسجد الحرام و مسجد النبی 566
- چند قاعده و مسأله 566
- عدم جواز عبور حائض و نفساء از مسجدین 566
- عدم جواز برداشتن قرآن از مسجدین 566
- وسواس و احتیاط 567
- مس القاب معصومین بدون وضو 567
- اعتبار عسر و حرج شخصی 567
- یادگیری احكام عمره و حج 568
- جواب سؤال 568
- كنسرو گوشت و ماهی خارجی 568
- استلام حجرالاسود برای بانوان 568
- جواز و عدم جواز ممانعت از اعزام مجدد 568
اینكه مقدار مال خود، یا مقدار مخارج حج را بداند یا نه.
شرایط وجوب حج
نگهداری هزینه حج
39- كسی كه استطاعت مالی دارد، اگر در سال استطاعت، با ثبت نام یا غیر آن، میتواند به حج برود، باید هزینه را نگهداری نماید؛ ولی اگر در همان سال، از هیچ طریقی، رفتن به حج ممكن نیست، مستطیع نشده و نگهداری پول لازم نیست.
لزوم تهیه مقدمات سفر
40- مستطیع باید خرجهای مقدماتی- از قبیل گذرنامه، ویزا و ودیعه و امثال آن- را بپردازد، و این خرجها موجب سقوط حج نمیشود؛ بلی اگر بر این گونه مخارج، توانایی نداشته باشد، مستطیع نیست.
زیادتر بودن هزینه حج از حدّ متعارف
41- اگر كرایه ماشین یا هواپیما، یا قیمت اجناس مورد نیاز سفر، زیاد یا زیادتر از حد معمول
______________________________
(1). جهت وقوف بر نظر آیات عظام در این مسأله، مسأله 7 الی 10 لحاظ شود.
آیة اللَّه تبریزی: در صورتی كه فقط از طریق ثبت نام میتواند به حج برود، چنانچه در این سال ثبت نام میشود و اطمینان دارد با ثبت نام میتواند در همین سال به حج برود، باید ثبت نام كند و به حج برود، و همچنین اگر توانایی رفتن به حج از طریق آزاد را دارد، مستطیع میباشد و باید به حج برود، و در غیر این دو صورت مستطیع نیست و نگهداری پول لازم نمیباشد.
آیةاللَّه خامنهای: كسی كه مستطیع شده، نمیتواند بعد از رسیدن زمانی كه باید مال را برای رفتن به حج، صرف كند، خود را از استطاعت خارج نماید. بلكه احتیاط واجب آن است كه قبل از آن زمان نیز خود را از استطاعت خارج نكند.
آیة اللَّه خویی: به هر حال باید آن را تا زمان ثبت نام حفظ كند.
آیة اللَّه سیستانی: اگر احراز كند كه در سال بعد واجد شرایط خواهد شد لازم است پول را نگه دارد.
آیة اللَّه صافی: اگر اصل اعلام وقت و اجازه از طرف دولت معلوم نباشد نگهداری آن لازم نیست و اگر ثبت نام برای حج در امسال معلوم باشد هر چند تاریخ آن هنوز معیّن نشده باشد جواز صرف آن در راه دیگر، محلّ تأمّل است. (آداب و احكام حج، حاشیه مسأله 155).