مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 257

نگاه به چپ و راست‌

646- در حال طواف نگاه به چپ و راست جایز است و بودن رو به طرف جلو واجب نیست؛ و حتی برگرداندن صورت و به عقب نگاه كردن، مانعی ندارد؛ و طواف كننده می‌تواند طواف را رها و خانه را ببوسد و بازگردد و طواف را از همانجا كه قطع كرده، اتمام كند.

حكم شانه كودكِ در بغل‌

647- شخصی كه كودك را در بغل گرفته و طواف می‌دهد، آیا باید شانه چپ كودك را به طرف كعبه قرار دهد؟

4- طواف از خارج حِجر

اشاره

چهارم- بودن حِجر اسماعیل علیه السلام در داخل محدوده طواف.

طواف از داخل حجر

648- اگر كسی از داخل حجر اسماعیل طواف نماید، طوافش باطل است؛ و با عمد، حكم ابطال عمدی طواف و با سهو، حكم ابطال سهوی را دارد.

(1)- آیة اللَّه بهجت: اگر در حال حركت نباشد؛ و اگر هم باشد ولی از خط منحرف نشود، اشكال ندارد.

آیة اللَّه سیستانی: احتیاط واجب آن است كه به حدّی رو نگرداند كه بتواند مقداری از پشت سر را نگاه كند. (ملحق جدید مناسك، ص 33).

آیة اللَّه تبریزی: لزومی ندارد، واللَّه العالم.

آیة اللَّه سیستانی: باید تا حدّ امكان سعی كند طوری او را طواف دهد كه عرفاً طرف چپ او به طرف كعبه باشد.

آیة اللَّه صافی: بنابر احتیاط شانه چپ كودك نیز به طرف بیت باشد، واللَّه العالم.

آیة اللَّه فاضل: بلی باید تمام شرایط در كودك نیز رعایت شود.

آیة اللَّه مكارم: لازم نیست.

آیة اللَّه نوری: بلی لازم است.