مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 267

كند كه یك دور نیز مستحب است و با قصد هفت دور واجب، یك دور مستحب، دنبال آن بیاورد، طواف او صحیح است.

انجام چهارده شوط

676- اگر كسی به قصد چهارده شوط، طواف نماید، ولو این كه تصور می‌كرده طواف چهارده دور است، طوافش باطل است.

زیاد نمودن سهوی در طواف‌

677- زیادی سهوی در طواف: اگر كمتر از یك دور باشد، آن را قطع كند و طوافش صحیح است؛ و اگر یك دور یا زیادتر باشد، بنابر احوط آن را با قصد قربت، بدون تعیین مستحب یا واجب، به هفت دور برساند و دو ركعت نماز قبل از سعی و دو ركعت بعد از سعی بخواند، و دو ركعت اول را، بدون این‌كه تعیین كند برای طواف اول یا طواف دوم است، برای طواف فریضه قرار دهد. 678- اگر در هنگام خروج از مطاف، بعد از پایان هفت شوط، عمداً مقداری از مسافت را به قصد جزئیت بجا بیاورد، طواف باطل است؛ و در صورت سهو، اگر از همان جا قطع كند، طوافش صحیح است.

(1)- آیة اللَّه سیستانی: اگر جاهل قاصر باشد صحیح است وگرنه مشكل است.

آیة اللَّه فاضل: اگر جاهل قاصر بوده، طوافش صحیح و اعاده مستحب است.

(2)- آیة اللَّه صافی، آیة اللَّه گلپایگانی: این احتیاط مستحب است. (مناسك، ص 70، مسأله 103).

(3)- از اینجا تا آخر مسأله در مناسك آیة اللَّه خویی مذكور نیست.

(4)- آیة اللَّه بهجت: احتیاط در این است كه دو ركعت فریضه قبل از سعی بجای آورد و دو ركعت نافله را می‌تواند بعد از سعی به‌جای آورد. (مناسك، مسأله 318).

آیة اللَّه سیستانی: اگر از روی اشتباه چیزی بر شوطهای طواف خود بیافزاید، پس اگر بعد از رسیدن به ركن عراقی یادش آمد، مقدار افزوده را تا یك طواف كامل به اتمام برساند و احتیاط واجب این است كه طواف دوّم را در این هنگام به‌قصد قربت بدون این‌كه واجب یا مستحب بودن آن را قصد كند به اتمام برساند، و پس از آن چهار ركعت نماز بخواند و احتیاط مستحب این است كه بین آن‌ها فاصله‌ای بیندازد؛ به این معنا كه دو ركعت قبل از سعی جهت طواف واجب به‌جا آورد و دو ركعت پس از سعی جهت طواف مستحبی به‌جا آورد. و همچنین است بنابر احتیاط واجب اگر پیش از رسیدن به ركن عراقی یادش بیاید. (مناسك، مسأله 314).

آیة اللَّه فاضل: و احتیاط مستحب آن است كه دو ركعت نماز بعد از سعی برای غیر فریضه انجام دهد.

(5)- به ذیل مسأله 677 مراجعه شود.

آیة اللَّه سیستانی: در مورد سهو، مراجعه شود به حاشیه مسأله 677، و اگر جاهل باشد، صحّت طواف او مورد اشكال است مگر این‌كه جاهل قاصر باشد.