مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 289

فصل پنجم: نیابت و استنابه در طواف‌

1- موارد استنابه‌

كسی كه قدرت بر طواف ندارد

742- افراد مریض و عاجز، اگر قدرت بر طواف نداشته باشند و تا تنگی وقت قدرت پیدا نمی‌كنند، اگر ممكن باشد- اگرچه با به‌دوش گرفتن یا با تخت و چرخ- باید آنها را طواف دهند؛ و اگر ممكن نشود، باید نایب بگیرند.

743- هنگام طواف دادنِ مریض و عاجز، باید شرایط و احكام طواف، به مقدار ممكن در باره آنها رعایت شود.

744- اشخاصی كه قادر به طواف نیستند، احتیاطاً با امكان هم نایب بگیرند و هم ولو در خارج محدوده با چرخ طواف داده شوند، اگرچه طواف دادن ولو در خارج مطاف، كفایت می‌كند.

(1)- آیات عظام صافی و گلپایگانی: و طوری طواف دهند كه پاهایش بر زمین كشیده شود و اگر ممكن‌نشود، او را توسط دوش یا چیز دیگر طواف دهند و اگر هیچگونه ممكن نشود نایب بگیرد كه برای او طواف كند.

آیة اللَّه سیستانی: احتیاط مستحب آن است كه به‌طوری او را طواف دهند كه پاهایش به زمین كشیده شود. (مناسك، مسأله 320).

آیة اللَّه فاضل: و بهتر است در صورت امكان پاهای او به زمین كشیده شود.

آیة اللَّه مكارم: و لازم نیست پاهای او به زمین كشیده شود.

(2)- مراجعه شود به مسأله 657.

آیة اللَّه بهجت: اگر می‌تواند به كمك دیگری مباشرتاً در محدوده طواف كند باید این كار را بكند و در غیر این صورت واجب است نایب بگیرد كه در محدوده طواف كند و طواف با تخت روان در خارج محدوده كفایت نمی‌كند.

آیة اللَّه خامنه‌ای، آیة اللَّه مكارم: این احتیاط لازم نیست و طوافش صحیح است.

آیة اللَّه سیستانی: همه مسجدالحرام مطاف است.