مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 299

دهد، مگر آن‌كه از وقت غسل برای طواف تا آخر نماز، خون قطع باشد. 765- نماز و طواف برای زن مستحاضه، مستقل هستند.

سن یأس‌

766- هرگاه زن قُرَشیه پس از شصت سال و غیر قرشیه پس از پنجاه سال، در بین اعمال خون ببینند، حكم مستحاضه را دارند ولو چند روز متوالی طول بكشد و همه به اوصاف حیض باشد.

(1)- آیة اللَّه تبریزی: بنابر احتیاط برای طواف و نماز آن یك غسل كند و برای هریك از آن‌دو یك وضو بگیرد.

آیة اللَّه خویی: و اما كثیره غسل كند برای هر كدام و محتاج به وضو نیست، مگر این كه محدث به حدث اصغر باشد، كه در این صورت احوط ضم وضو است به غسل. (مناسك، مسأله 299).

آیة اللَّه سیستانی: اگر خون مستمر باشد كه بیرون آمدن خون از پنبه منقطع نشود یك غسل كافی است، اگرچه احتیاط مستحب برای هر كدام یك غسل است و اگر چنین نباشد و به نحوی باشد كه بتواند پس از طواف با غسلی دیگر نماز را انجام دهد در حالی كه خون بیرون نزده باشد در این صورت اگر پس از غسل و انجام طواف خون بیرون نیامده بود می‌تواند با همان غسل نماز را بخواند و اگر بیرون آمده بود به احتیاط واجب برای نماز دوباره غسل كند.

آیة اللَّه صافی، آیة اللَّه گلپایگانی: اگر بعد از غسل برای نماز یومیه خون نبیند تجدید غسل لازم نیست و اگر خون ببیند برای هركدام از طواف و نماز طواف یك غسل احتیاطاً بجا آورد و اگر فاصله بین غسل و طواف زیاد می‌شود، مثل این‌كه در نزدیك مسجدالحرام نتواند غسل كند، احتیاطاً در موقع ورود به مسجدالحرام تیمم بدل از غسل هم بنماید. (مجمع المسائل، ج 1، ص 468 مسأله 9).

آیة اللَّه فاضل: احتیاط واجب آن است كه مستحاضه كثیره و متوسطه علاوه بر اغسال یومیه، یك غسل برای طواف و نماز آن انجام دهند و برای طواف یك وضو و برای نماز طواف هم یك وضو بگیرد. و و اگر غسل برای او حرجی است یعنی مستلزم مشقتی است كه عادتاًقابل تحمل نیست بجای غسل تیمم كند و وضو بگیرد. مستحاضه قلیله برای طواف یك وضو و برای نماز طواف هم یك وضو بگیرد.

آیة اللَّه مكارم: مستحاضه كثیره هنگامی كه غسلهای نماز خود را به موقع بجا آورد، غسل دیگری برای طواف بر او واجب نیست، تنها وضو بگیرد بنابر احتیاط.

(2)- آیة اللَّه سیستانی: مستحاضه قلیله، برای هر یك از نماز و طواف، به احتیاط واجب یك وضو بگیرد و در متوسطه بنابر احتیاط واجب یك غسل و برای هر كدام یك وضو لازم است.

آیة اللَّه گلپایگانی: بنابر احتیاط.

آیة اللَّه مكارم: در مسأله 764 آمده است.

(3)- آیة اللَّه تبریزی، آیة اللَّه خویی: چنانچه بین پنجاه سال و شصت سال، خون به صفات حیض باشد، بنابر احتیاط قرشیه و غیر قرشیه بین احكام حایض و مستحاضه جمع كنند، و اگر بعد از شصت سال خونی دیده‌اند، حكم به استحاضه می‌شود.

آیة اللَّه سیستانی: یائسگی در مسأله حیض در سیّده و غیر سیّده، با اتمام شصت سال قمری شروع می‌شود.

آیة اللَّه مكارم: فرقی میان سیّده و غیر سیّده نیست.