مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 307

4- طوافهای مستحب‌

مقدار طواف مستحب‌

در هر شبانه روز، ده مرتبه طواف مستحب است: در اول شب، سه طواف؛ در آخر شب، سه طواف؛ پس از دخول صبح، دو طواف؛ و بعدازظهر، دو طواف.

هنگام توقف در مكه، به عدد ایام سال، طوافْ مستحب است، یعنی سیصد و شصت مرتبه، طواف نماید؛ و اگر این مقدار نشد، پنجاه و دو مرتبه؛ و اگر آن هم میسور نشد، هر مقداری كه بتواند.

طواف وداع‌

788- كسی كه می‌خواهد از مكه بیرون رود، مستحب است طواف وداع انجام دهد؛

و در صورت امكان، در هر شوطی، حجرالاسود و ركن یمانی را، استلام نماید؛

و هنگامی كه به مستجار رسد، مستحبات آن را بجا آورد و آنچه خواهد دعا نماید؛

بعد حجرالاسود را استلام نموده و شكم خود را به خانه كعبه بچسباند و یك دست را بر حَجَر و دست دیگر را به طرف درب گذاشته و حمد و ثنای الهی نماید و صلوات بر پیغمبر و آل او بفرستد و این دعا را بخواند:

«أللَّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَرَسُولِكَ وَنَبِیِّكَ وَامِینِكَ وَحَبِیبِكَ وَنَجِیِّكَ وَخِیَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ، أللَّهُمَّ كَما بَلَّغَ رِسالاتِكَ وَجاهَدَ فی سَبِیلِكَ وَصَدَعَ بِأَمْرِكَ وَاوذِی فی جَنْبِكَ وَعَبَدَكَ حَتّی أتاهُ الْیَقِینُ، أللَّهُمَّ أقْلِبْنی مُفْلِحاً مُنْجِحاً مُسْتَجاباً بِأفْضَلِ ما یَرْجِعُ بِهِ أحَدٌ مِنْ وَفْدِكَ مِنَ الْمَغْفِرةِ وَالْبَرَكَةِ وَالرَّحْمَةِ وَالرِّضْوانِ وَالْعافِیَةِ».

و مستحب است وقت بیرون آمدن از باب حناطین، كه مقابل ركن شامی است، بیرون رود و از خداوند متعال توفیق مراجعت را بطلبد و وقت بیرون رفتن یكدرهم خرما خریده و آن را بر فقرا تصدّق نماید.

(1)- آیة اللَّه مكارم: ولی در مواقعی كه ازدحام جمعیت برای طواف واجب است، بهتر است طواف‌های‌مستحب را ترك كنند و مجال را به كسانی كه طواف واجب دارند بدهند.