مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 348

خروج عمدی برای حاجتی با تصمیم بر عود و اتمام باشد، كه در این صورت، وجوب اتمام بعید نیست؛ و اگر شك در زیاده دارد و می‌داند ناقص نشده، اعتنا نكند.

شك در صحت اشواط

890- اگر بعد از فارغ شدن از سعی یا هر دوری، در صحت آن شك كند، اعتنا نكند و سعیش صحیح است؛ و همینطور اگر در بین رفت و آمد، شك در صحیح بجا آوردن جزء پیش كند، اعتنا نكند.

صحت ادامه سعی با تردید و حصول یقین‌

891- اگر شخصی در حال سعی، در عدد اشواط شك كند و با حال تردید، به سعی خود ادامه دهد، سپس به عدد، یقین حاصل نماید و سعی را به پایان برساند، سعی او صحیح است.

شك در نقیصه‌

892- اگر در مروه شك كند كه هفت دفعه رفت و آمد كرده یا زیادتر؛ مثل این‌كه بین هفت و نُه شك كند، اعتنا نكند؛ و اگر قبل از رسیدن به مروه، شك در هفت و كمتر نماید، ظاهراً سعی او باطل است و همچنین است هر شكی كه به كمتر از هفت تعلق بگیرد.

شك بین 7 و 9 قبل از مروه‌

893- قبل از رسیدن به مروه، شك بین هفت و مبطل سعی است.

شك در بجا آوردن اصل سعی‌

894- اگر طواف را در روزی بجا آورد و روز بعد شك كند كه سعی كرده است یا نه، بناگذاری بر آوردن، بعید نیست، گرچه احتیاط در آوردن است، مگر آن‌كه بعد از

(1)- آیة الله مكارم: اگر از عمل منصرف شده و به ظاهر آن را پایان داده، به این شك اعتنا نكند.

(2)- آیةالله تبریزی: با شك در عدد اشواط سعی باطل می‌شود و باید سعی را اعاده كند.

آیة الله خویی: وظیفه اش تجدید و از سر گرفتن سعی بوده و سعی در حال شك و ادامه آن صحیح و جزی نبوده، لذا احتیاط اعاده سعی است (آراء المراجع، چاپ سوم، ص 302).

آیات عظام صافی، گلپایگانی، مكارم: در صورتی كه به رجاء كشف حال ادامه داده باشد. (مجمع المسائل 1/ 488).

آیة الله فاضل: در فرض مذكور صحت سعی حل اشكال است و احتیاط واجب در اعاده است.

(3)- آیة الله بهجت: شك بعد از وقت است.

آیة الله خویی: فتوای ایشان در این مساله روشن نیست و لذا احتیاط به اعاده طواف و نماز و اتیان سعی است.

آیة الله سیستانی: احتیاط واجب اتیان به سعی است، ولی اعاده طواف و نماز آن لازم نیست، مگر احتمال بدهد عمدا سعی را تاخیر انداخته كه در این صورت احتیاط واجب اعاده طواف و نماز هم هست.

(4)- آیة اللَّه تبریزی: احوط اعاده طواف و نماز و اتیان به سعی است.

آیة اللَّه فاضل: اگر چیزی كه مشكوك است، تأخیر انداختن سعی بدون عذر است، بعید نیست بناگذاری بر آوردن، اگرچه احتیاط مستحب در آوردن است و اگر چیزی كه مشكوك است، تأخیر با عذر باشد. در این صورت وجهی برای بناگذاری بر این‌كه آورده شده نیست.

آیة اللَّه مكارم: این احتیاط ترك نشود.