مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 369

3- تراشیدن سر و صورت‌

ماشین كردن سر بین عمره تمتع و حج‌

929- بین عمره تمتع و حج تمتع، ماشین كردن سر مانع ندارد، ولی نباید حلق كند؛ و از ماشین كردنی كه مثل حلق است، باید- بنابر احتیاط- اجتناب شود. 930- بین عمره تمتع و حج تمتع هر چند حلق جائز نیست، ولی كفّاره ثابت نیست.

حكم تراشیدن صورت بعد از عمره تمتع‌

931- تراشیدن صورت بعد از عمره تمتع و قبل از احرام حج، غیر از حكم تراشیدن ریش، حكم خاصی ندارد.

خروج از مكه برای نایب‌

932- بعد از عمره تمتع و قبل از حج، خروج از مكه، ضرر به حج و نیابت نمی‌زند، ولی در صورت امكان، باید- علی الأحوط- با احرام حج از مكه خارج شود.

(1)- آیة اللَّه فاضل: سرتراشیدن نیز مانعی ندارد.

(2)- آیة اللَّه بهجت، به ذیل مسأله 903 مراجعه شود.

(3)- آیة اللَّه سیستانی: بنا بر اظهر سرتراشیدن حلال است، اگر چه احوط ترك آن است، پس از گذشت سی روز از عید فطر. (مناسك، مسأله 356).

(4)- آیة اللَّه بهجت: به مسأله 903 مراجعه شود.

آیة اللَّه تبریزی، آیة اللَّه خویی: اگر عمره تمتع در ماه شوال انجام داده شود، تراشیدن سر تا 30 روز بعد از عید فطر جایز است و اما بعد از آن، بنابر احتیاط نباید تراشیده شود و در صورت تراشیدن اگر از روی علم و عمد باشد بنابر احتیاط یك گوسفند كفّاره دارد.

آیة اللَّه سیستانی: احتیاط مستحب ترك آن است پس از گذشت سی روز از عید فطر و احتیاط مستحب آن است كه در صورت انجام آن از روی علم و عمد، یك قربانی كفّاره بدهد. (مناسك، مسأله 356).

آیة اللَّه صافی: باید یك گوسفند كفّاره بدهد بنابر احتیاط، هر چند جاهل یا ناسی باشد.

آیة اللَّه گلپایگانی: باید یك گوسفند كفّاره بدهد بنابر احتیاط، هرچند جاهل یا ناسی باشد. (مناسك فارسی، ص 97 مسأله 133) ولی در مجمع المسائل، ج 1، ص 465 مسأله 43 می‌فرماید: در صورت علم به مسأله یك گوسفند كفّاره دارد و در صورت جهل و نسیان كفّاره ندارد.

آیة اللَّه مكارم: كفّاره آن یك گوسفند است بنابر احتیاط.

(5)- آیة اللَّه بهجت: به مسأله 200 و 201 مراجعه شود.

آیات عظام خامنه‌ای، سیستانی، فاضل: به حاشیه مسأله 200 مراجعه شود.

آیة اللَّه مكارم: اگر احرام برای آنها موجب عسر و حرج است لازم نیست.

آیة اللَّه نوری: اگر مطمئن است كه به اعمال حج در موقع خود می‌رسد می‌تواند بدون احرام از مكه خارج شود و برگردد.