مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 37

كند؛ ولی اگر صِرف وعده بوده، ادای آن لازم نیست.

فرض توقف حج زن بر زحمت شوهر

65- اگر زنی مخارج حج را دارد و با درآمدش، مخارج زندگی را متكفّل شود، اگر با به حج رفتن وی، شوهرش برای مخارج به زحمت می‌افتد، ولی به زحمت افتادن شوهر، موجب حرج برای زن نباشد، باید به حج برود و به زحمت افتادن شوهر، مانع از استطاعت زن نمی‌شود.

اذن شوهر

66- برای بانوان، در سفر حجِّ واجب، اجازه شوهر شرط نیست و باید حج واجب خود را بجا آورند هرچند شوهر راضی نباشد.

زندگی در منزل استیجاری و حكم استطاعت زوجین‌

67- اگر زن و شوهری در منزل استیجاری زندگی كنند، در صورتی كه زن هزینه حج را دارا باشد، حج بر او واجب است؛ ولی زمانی بر شوهر حجْ واجب می‌شود كه لوازم زندگی و مایحتاج خود و عائله‌اش را در حد شأن، دارا بوده و شرط رجوع به كفایت برای او محقق باشد.

______________________________
(1). آیة اللَّه بهجت: تنها وعده سفر موجب استطاعت نمی‌شود ولی بر مرد لازم است كه به وعده خود وفا كند، اگر هنگام عقد ازدواج به او وعده داده است. (مناسك، ص 161، س 4).

آیة اللَّه سیستانی: به احتیاط واجب باید به آن وفا كند.

آیة اللَّه تبریزی، آیة اللَّه خویی، آیة اللَّه فاضل: اگر شرط ضمن العقد باشد، وفا واجب است و در غیر آن، تخلف از وعده كراهت شدیده دارد.

(2). آیة اللَّه مكارم: ولی بدون شك عمل به آن مستحب مؤكد است.
(3). آیة اللَّه سیستانی: به حدّی كه تحمّلش برای او مشكل باشد.

آیة اللَّه صافی، آیة اللَّه گلپایگانی: به نحوی كه زندگی او مختلّ شود. (مجمع المسائل، ج 1، ص 429، مسأله 11).

(4). آیة اللَّه مكارم: ولی بهتر جلب رضایت اوست.
(5). آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی: اگر از جهت صرف هزینه حج، در ناراحتی و مشقت نشوند واجب است حج بروند.
(6). آیة اللَّه سیستانی، آیة اللَّه مكارم: در فرض مذكور، حج بر هر دو واجب است. (مالكیت منزل مسكونی شرط استطاعت حج نیست).