مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 459

باب یازدهم: شرایط و كیفیت حلق و تقصیر

فصل اول: شرایط و كیفیت حلق و تقصیر

نیت حلق و تقصیر

1127- حلق و تقصیر از عبادات است و باید با نیت خالصِ از ریا و برای اطاعت خداوند متعال انجام شود و بدون اخلاص صحیح نیست و آنچه باید به وسیله آن حلال شود، حلال نمی‌شود.

عدم كفایت كندن مو

1128- در تقصیر، كندن مو كافی نیست؛ بلكه میزان، كوتاه كردن است به هر وسیله‌ای باشد.

موارد كفایت و عدم كفایت مو

1129- اكتفا به كوتاه كردن موی زیر بغل و نحو آن، مشكل است و احوط در تقصیر، گرفتن ناخن یا چیدن ریش یا شارب یا موی سر است.

عدم كفایت تراشیدن ریش‌

1130- تراشیدن ریش از تقصیر كفایت نمی‌كند.

كسانی كه سر آنها مو ندارد

1131- كسانی كه حلق بر آنها متعین است، اگر سر آنها مو نداشته باشد، باید تیغ را بر سر آنها بكشند و كفایت می‌كند.

(1)- آیة اللَّه صافی، آیة اللَّه گلپایگانی: اقوی است. (آداب و احكام حج، ص 275)

آیة اللَّه فاضل: احتیاط مستحب آن است كه به گرفتن ناخن اكتفا نكند.

(2)- به مسأله 896 تقصیر مراجعه شود.

آیة اللَّه سیستانی: در تقصیر بنابر احتیاط واجب باید موی سر یا ریش یا سبیل خود را كوتاه كند و بنابر احتیاط واجب گرفتن ناخن به تنهایی كافی نیست بلكه احتیاط واجب این است كه ناخن گرفتن بعد از كوتاه كردن مو باشد.

آیة اللَّه مكارم: گرفتن ناخن به تنهایی كافی نیست بنا بر احتیاط واجب.

(3)- آیة اللَّه سیستانی: بنابر احتیاط تقصیر هم بكند.

آیة اللَّه تبریزی: طایفه اول از آن سه طایفه، همانطور كه گذشت، مخیّر بین حلق و تقصیر هستند.

آیة اللَّه صافی، آیة اللَّه گلپایگانی: در این صورت تقصیر متعین است و بنابر احتیاط تیغ را به سر بكشند و در صروره این احتیاط ترك نشود. (آداب و احكام حج، مسأله 853).

آیة اللَّه فاضل: بنابر احتیاط مستحب تقصیر هم بكند.

آیة اللَّه مكارم: احتیاط جمع میان آن و ناخن گرفتن است و اگر ریش یا شارب دارد كمی از آن را نیز احتیاطاً كوتاه كند.