مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 466

چسبانیده باشد؛ و كسی كه موی خود را جمع و گره زده و درهم پیچیده و بافته است باید- بنابر احتیاط واجب- سر بتراشند.

خنثی‌

پنجم- خنثای مشكل اگر از سه دسته اخیر نباشد، باید تقصیر كند و سر نتراشد؛ و اگر از این سه طایفه باشد، واجب است احتیاطاً هم تقصیر و هم حلق كند.

(1)- مانند طایفه قبل است.

(2)- آیات عظام تبریزی، خویی، فاضل: احتیاط این است كه سر تراشیدن را اختیار كند. بلكه وجوب آن اظهر است.

(3)- آیة اللَّه بهجت: سرتراشیدن برای خنثای مشكل جایز نیست بنابر تخییر كه گذشت، و امّا بنابر تعیّن‌حلق بر مرد، اگر یكی از قسم متقدّم باشد، احوط جمع است. (مناسك شیخ، ص 78).

آیة اللَّه تبریزی، آیة اللَّه خویی: خنثای مشكل اگر موی سر خود را نچسبانده یا نبافته باشد باید تقصیر نماید.

آیة اللَّه صافی، آیة اللَّه گلپایگانی: خنثی در حكم زن است و تقصیر بر او متعیّن است.

آیة اللَّه مكارم: اگر از دو دسته اخیر نباشد مو را كوتاه كند و اگر باشد اول كمی مو را كوتاه كرده بعد سر را می‌تراشد (بنابر احتیاط واجب).

(4)- نظر آیة اللَّه بهجت، آیة اللَّه گلپایگانی در مسأله قبل گذشت.

آیة اللَّه تبریزی، آیة اللَّه خویی: دو قسم از سه قسم را متذكّر شده‌اند قسم سوّم و چهارم و فرموده‌اند: باید هم تقصیر و هم حلق نماید و بنابر احتیاط تقصیر را بر حلق مقدم بدارد.

آیة اللَّه سیستانی: باید اول تقصیر نماید و آنگاه بنابر احتیاط حلق نماید. (مناسك، مسأله 406).