مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 467

فصل سوم: مكان و زمان حلق و تقصیر

1- مكان حلق و تقصیر

اشاره

1149- مكان حلق و تقصیر، منی است؛ و اختیاراً در غیر آن، جایز نیست و باید اعاده شود و حتی كسی كه غیر از وقوفین ولو اضطراری را نمی‌تواند درك كند و برای بقیه اعمال خود نایب می‌گیرد، باید در منی حلق كند، مگر نتواند به منی برود.

موارد حلق در غیر منی و انجام اعمال مترتبه‌

1150- اگر در غیر منی حلق نماید و اعمال مترتبه را انجام دهد، مُحِلّ نمی‌شود؛ و اگر بعد از آن برای عمره مفرده محرم شود، عمره او صحیح نیست. 1151- اگر حج‌گزار قربانی و حلق را در خارج از منی انجام داده، تا وظیفه سال قبل (قربانی و

(1)- به حاشیه مسأله بعد مراجعه شود.

(2)- آیة اللَّه سیستانی: باید در منی حلق كند ولی حلق در غیر منی هم كافی است حتی اگر عمداً باشد و بهر حال در صورت امكان باید موهای خود را به منی بفرستد.

(3)- آیات عظام تبریزی، صافی، گلپایگانی: مگر این‌كه از جهت جهل به مسأله و غفلت، در غیر منی حلق كرده باشد، كه در این صورت اجزاء بعید نیست، هرچند احتیاط آن است كه در صورت امكان به منی برگردد و حلق كند. همچنین است حكم سه مسأله بعد.

آیة اللَّه خامنه‌ای: نظر ایشان نسبت به صحت عمره مفرده یا عدم آن، بدست نیامد.

آیة اللَّه سیستانی: كافی است هر چند عمداً باشد ولی واجب است در صورت امكان موی خود را به منی بفرستد. (مناسك، مسأله 408).

آیة اللَّه فاضل: مگر این‌كه از روی جهل قصوری یا غفلت و نسیان در غیر منی حلق كرده باشد كه در این صورت مُحِلّ شده و عمره او صحیح است، هر چند كه در صورت امكان و عدم عسر و حرج بهتر است به منی برگردد و تقصیر كند و اعمال مترتبه را اعاده كند.

آیة اللَّه مكارم: این حكم در صورت عمد مسلّم است و در صورت جهل یا نسیان عمل آنها صحیح است و اگر می‌تواند به منی برگردد و سر خود را بتراشد و یا كوتاه كند برگردد.