مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 468

حلق و اعمال مترتبه بر آن) را انجام نداده، از احرام آن خارج نشده و نمی‌تواند محرم شود. 1152- كسانی كه حلق و تقصیر را در منی انجام نداده و اعمال مكه را به جا آورده‌اند و بعد متوجه شده‌اند، باید علاوه بر حلق یا تقصیر، اعمال مكه را هم اعاده نمایند. 1153- اگر كسی در حج گذشته و امسال كه به حج آمده، حلق را در غیر منی انجام داده، باید حلق را در منی اعاده كند و یك حلق كافی است و بعد از آن طواف و نماز و سعی سال قبل را اعاده كند؛ و احتیاطاً طواف ونماز و سعی امسال را نیز بجا آورد و یك طواف نساء و نماز كفایت می‌كند، گر چه ظاهر این است كه احرام برای عمره و حج امسال، صحیح نبوده است.

2- زمان حلق و تقصیر

اشاره

1154- زمان حلق و تقصیر بنابر احتیاط روز عید است ولی جواز تأخیر تا آخرِ ایام تشریق، بعید نیست.

(1)- آیة اللَّه تبریزی: در صورت جهل به مسأله یا غفلت، اعاده اعمال لازم نیست.

آیة اللَّه خویی: حكم آن بر طبق فتوای ایشان بدست نیامد.

آیة اللَّه سیستانی: حلق سابق مجزی است و نسبت به ذبح اگر جاهل قاصر بوده مجزی است و اگر مقصر بوده است در فرض مذكور به احتیاط واجب باید جمع كند بین ذبح و روزه ده روز و اعاده اعمال دیگر لازم نیست.

آیة اللَّه صافی، آیة اللَّه گلپایگانی: صحّت حج سال گذشته بعید نیست و اگر با عدم تمكّن از ذبح در منی قربانی را در مذابح معمول انجام داده اعاده لازم نیست. (آداب و احكام حج، مسأله 878).

آیة اللَّه فاضل: به حاشیه مسأله قبل مراجعه شود.

آیة اللَّه مكارم: حلق را در منی اعاده می‌كند و قربانی اگر در منی امكان نداشت كافی است و الّا آن را نیز اعاده می‌كند اما اعاده اعمال مترتبه لازم نمی‌باشد.

(2)- آیة اللَّه خویی: اعاده اعمال مكه لازم نیست.

آیة اللَّه سیستانی: حلق و تقصیر و اعمال صحیح است و همچنین در مسأله بعد.

آیة اللَّه صافی: حكم آن از مسأله قبل معلوم می‌شود.

آیة اللَّه فاضل: به حاشیه مسأله 1150 مراجعه شود.

آیة اللَّه مكارم: بنابر احتیاط.

(3)- آیة اللَّه مكارم: اعاده اینها لازم نیست و همچنین احتیاط بعد نیز لزومی ندارد.

(4)- به حاشیه مسأله 1150 مراجعه شود.

آیة اللَّه مكارم: بنابر احتیاط.

(5)- آیة اللَّه نوری: این احتیاط ترك نشود.

آیة اللَّه تبریزی، آیة اللَّه خویی: احتیاط واجب آن است كه در روز عید باشد و اگر روز عید نكرد تا آخر ذی‌حجه وقت دارد.

آیة اللَّه خامنه‌ای: این احتیاط واجب است.

آیة اللَّه سیستانی: احتیاط مستحب این است كه از روز عید تأخیر نشود و بعید نیست تأخیر آن تا آخرین زمانی كه بتواند اعمال حج را در ماه ذی‌حجه به جا آورد.

آیة اللَّه گلپایگانی: متعرض این فرع نشده‌اند.