مناسک حج : مطابق با فتاوای حضرت آیه الله العظمی امام خمینی (ره) و مراجع معظم تقلید صفحه 512

رمی در شب بدون عذر

1249- رمی در شب بدون عذر، صحیح نیست؛ و اگر كسی رمی در روز را بدون عذر ترك نماید، گناه كرده است.

رمی در شب برای معذورین‌

1250- اگر حج‌گزار از رمی در روز، عذری داشته باشد- مثل شبان و مریض و علیل و كسی كه از چیزی مثل تزاحم جمعیت، ترس داشته باشد- جایز است شب آن روز، یا شب بعد رمی كند.

1251- كسانی كه از رمی در روز عید معذورند، می‌توانند شب قبل از آن، یا شب بعد از آن رمی كنند؛ و اگر از رمی روز یازدهم نیز معذورند، می‌توانند در شب یازدهم، بعد از رمیِ روز عید، رمی روز یازدهم را هم انجام دهند.

فرق بین رمی روز عید و یازدهم برای زنها

1252- برای زنها، رمی جمره عقبه پس از وقوف به مشعر و آمدن به منی در همان شبِ عید قربان، جایز است، ولی رمی یازدهم و دوازدهم، در صورتی برای آنان در شب صحیح است كه از

(1)- آیة اللَّه بهجت: صاحب عذر در شب رمی می‌كند؛ یعنی شب مقدّم، با علم به عدم تمكّن از رمی در روز، و اما شب مؤخّر با علم به تمكّن از رمی قضایی در روز مؤخّر پس احوط تأخیر قضا است تا طلوع آفتاب (مناسك شیخ، ص 85).

آیة اللَّه تبریزی، آیة اللَّه خویی: برای چنین كسانی جایز است رمی را شب آن روز انجام دهند و این بر نیابت مقدم است.

آیة اللَّه سیستانی: واجب است رمی جمرات در روز باشد و از این حكم چوپانان و هر كسی كه از ماندن روز در منی معذور است، به علت ترس یا مرض یا چیز دیگری، استثنا می‌شود، كه برای آنان جایز است رمی هر روزی را در شب آن روز انجام دهند و اگر این را هم نتوانند، جایز است رمی همه روزها را در یك شب جمع كنند. و امّا زنان، ضعفا، مریضها و مثل آنان كه در روز به خاطر كثرت جمعیت یا چیز دیگر نمی‌توانند رمی كنند، باید برای رمی در روز نایب بگیرند.

آیة اللَّه گلپایگانی: برای آنان جایز است رمی هر روزی را در شب آن روز انجام دهند و اگر این را هم نتوانند، جایز است رمی همه روزها را در یك شب جمع كنند.

(3)- به مسأله 1252 مراجعه شود.

آیة اللَّه سیستانی: رمی روز عید در شب بعد كافی نیست مگر برای كسانی كه از ماندن روز در منی معذورند و در مورد رمی شب یازدهم و دوازدهم به حاشیه مسأله 1250 مراجعه شود.